Metoda obwiedni danych (DEA) w kontroli wykonania zadań - pomiar wydajności

• Authors: Wiesław Karliński

Title variants

EN

Data Envelopment Analysis in Performance Auditing – Measurement of Efficiency

Abstracts

EN

One of the objectives of performance auditing is to examine and assess the efficiency of the audited processes, programmes and organisations. To this end, the ratio method is usually used (the relation between output and input). However, it is faulty and has several significant limitations. Simultaneously, more advanced analytical methods are often considered as too complicated. The author, apart from discussing the basic issues, including the definition of efficiency, focuses on the application of the so called non-parametric methods for assessing efficiency, especially the Data Envelopment Analysis (DEA) method. This method is known in academic circles, but it is also frequently applied in evaluation and benchmarking in business and in the public sector, and is recommended by various institutions and government agencies in many countries. Although the DEA is used by some audit institutions, it still seems to be not very common in auditing. In his article the author presents, in the most accessible manner possible, the idea of the DEA method, simple tools for its application and case studies.

PL

Jednym z celów kontroli wykonania zadań jest badanie i ocena wydajności procesów, programów i organizacji. Stosowana zwykle w tym celu metoda wskaźnikowa (relacja wyników do nakładów) ma jednak wiele istotnych wad i ograniczeń. Z kolei bardziej zaawansowane metody analityczne są często uznawane za zbyt skomplikowane. Autor, poza omówieniem podstawowych kwestii, w tym dotyczących definicji wydajności, skupia się na zastosowaniu do badania wydajności tzw. metod nieparametrycznych, a w szczególności analizy obwiedni danych (DEA). Metoda jest znana od lat w środowisku akademickim, ale wykorzystuje się ją często również do ewaluacji i benchmarkingu w biznesie oraz w sektorze publicznym. Jakkolwiek DEA jest stosowana przez niektóre instytucje audytorskie, nadal wydaje się być zbyt mało popularna w audycie i kontroli. W artykule przedstawiono istotę metody DEA, proste narzędzia służące do jej realizacji oraz przykładowe zastosowanie.

Keywords

PL

kontrola wykonania zadań; pomiar wydajności; metody nieparametryczne; benchmarking; DEA; metoda obwiedni danych

EN

performance auditing; performance measurement; non-parametric methods; benchmarking; DEA; data envelope method

• Publisher: Najwyższa Izba Kontroli
• Journal: Kontrola Państwowa
• Year: 2022
• Volume: 67
• Issue: 4 (405)
• Pages: 24-45

Dates

published

2022

Contributors

author

Wiesław Karliński

References

• Banker R.D., Charnes A., Cooper W.W.: Some Models for Estimating Technical and Scale Inefficiencies in Data Envelopment Analysis, „Management Science” 30(9), 1984.
• Carlberg C.: Analiza statystyczna. Microsoft Excel 2016 PL, Helion, Gliwice, 2018.
• Charnes A., Cooper W.W., Rhodes E.: Measuring the efficiency of decision making units, „European Journal of Operational Research”, Vol.2, Issue 6, 1978
• Cook W.D., Zhu J.: Modeling Performance Measurement. Applications and Implementation Issues in DEA, Springer, 2005.
• Cooper W. and others: Data envelopment analysis: a comprehensive text with models, applications, references and DEA-solver software, 2nd edition. Springer, New York, 2007.
• Domagała A.: Zastosowanie metody Data Envelopment Analysis do badania europejskich giełd papierów wartościowych, rozprawa doktorska, UE w Poznaniu, 2009.
• Emrouznejad A., Yang G.: A survey and analysis of the first 40 years of scholarly literature in DEA: 1978-2016, „Socio-Economic Planning Sciences”, 2018.
• Europejski Trybunał Obrachunkowy: Podręcznik kontroli wykonania zadań, 2017.
• Farrell M.J.: The Measurement of Productive Efficiency, „Journal of the Royal Statistical Society”, Series A, Vol. 120, No. 3, 1957.
• Feroz E. and others: Application of Data Envelopment Analysis in auditing, US Patent Application Publication, US 2005/0288980 A1.
• GUID 3910 Central Concepts for Performance Auditing, INTOSAI, 2019.
• GUID 3920 The Performance Auditing Process, INTOSAI, 2019.
• Guzik B.: Podstawowe modele DEA w badaniu efektywności gospodarczej i społecznej, UE w Poznaniu, 2009.
• ISSAI-300 Performance Audit Principles, INTOSAI, 2019.
• Jones J: Pomiar Efektywności, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe” nr 2 (52)/2018.
• Malmquist S.: Index Numbers and Indifference Surfaces, „Trabajos de Estadistica” nr 4/1953.
• Paradi J.C., Sherman H.D., Tam F.K.: Data Envelopment Analysis in the Financial Services Industry. A Guide for Practitioners and Analysts Working in Operations Research Using DEA, Springer, 2018.

Identifiers

DOI

10.53122/ISSN.0452-5027/2022.1.28

Biblioteka Nauki

2153752