Odpowiedzialność za współdziałanie w popełnieniu deliktu skarbowego - uchylanie się od opodatkowania

• Authors: Agnieszka Liszewska

Title variants

EN

Responsibility for Cooperation in Tax Tort – Tax Evasion

Abstracts

EN

Only a taxpayer may be a perpetrator of a prohibited act consisting in tax evasion. However, this tort is often committed in cooperation with other persons, who jointly make up a criminal group. Then, a problem arises of indicating the grounds for criminal liability of those cooperating who do not have the characteristics required of the perpetrator. The legal provisions regulate differently the liability of extraneous for cooperation in committing a tax tort under Article 54 of the Fiscal Penal Code, depending on whether it is a crime or a minor offense. This difference concerns both potential forms of cooperation and the scope of responsibility of individual persons who have participated in committing the act. In the article, an analysis of these provisions is preceded by an interpretation of the characteristics of the prohibited act under Article 54 of the Fiscal Penal Code, in connection with the issue of an obligation to report on taxation that is an illegal activity.

PL

Sprawcą czynu zabronionego polegającego na uchylaniu się od opodatkowania może być tylko osoba będąca podatnikiem. Delikt ten jest jednak często popełniany w ramach współdziałania z wieloma osobami tworzącymi grupę przestępczą. Powstaje wówczas problem wskazania podstaw odpowiedzialności karnej tych współdziałających, którzy nie posiadają cechy wymaganej od sprawcy. Przepisy prawa regulują odmiennie odpowiedzialność ekstraneusa za współdziałanie w popełnieniu deliktu skarbowego z art. 54 Kodeksu karnego skarbowego w zależności od tego, czy chodzi o popełnienie przestępstwa, czy wykroczenia. Odmienność ta dotyczy zarówno możliwych form współdziałania, jak i zakresu odpowiedzialności poszczególnych osób uczestniczących w popełnieniu czynu. Analizę przepisów poprzedza interpretacja pojęcia podmiotu czynu zabronionego z art. 54 k.k.s., z uwagi na obowiązek zgłoszenia przedmiotu opodatkowania będącego czynnością sprzeczną z prawem.

Keywords

PL

podatnik; współdziałanie przestępne; przestępstwo indywidualne właściwe; ekstraneus

EN

taxpayer; criminal cooperation; appropriate individual crime; extraneous

• Publisher: Najwyższa Izba Kontroli
• Journal: Kontrola Państwowa
• Year: 2022
• Volume: 67
• Issue: 4 (405)
• Pages: 99-116

Dates

published

2022

Contributors

author

Agnieszka Liszewska

• Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Łódzki

• https://orcid.org/0000000249524847

References

• Dębski R.: O teoretycznych podstawach regulacji współdziałania przestępnego w kodeksie karnym z 1997 r., „Studia Prawno-Ekonomiczne” 1998, t. LVIII.
• Gomułowicz A., Małecki J.: Podatki i prawo podatkowe, Warszawa 2002.
• Kardas P.: Kilka uwag o sposobach rozstrzygania sporów dotyczących sprawczego współdziałania w popełnieniu przestępstwa indywidualnego, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego”, Tom XLIII, Księga Jubileuszowa Profesora Tomasza Kaczmarka, J. Giezek, D. Gruszecka, T. Kalisz (red.), Wrocław 2017.
• Kardas P., Łabuda G., Razowski W.: Kodeks karny skarbowy. Komentarz, LEX/el. 2017.
• Kardas P. [w:] Kodeks karny. Część ogólna, t.1, Komentarz do art. 1-116 k.k., A. Zoll (red.), Warszawa 2012.
• Kardas P.: Teoretyczne podstawy odpowiedzialności karnej za przestępne współdziałanie, Kraków 2001.
• Konarska-Wrzosek V., Oczkowski T., Skorupka J., Zgoliński I.: Kodeks karny skarbowy. Komentarz, Warszawa 2018.
• Konarska-Wrzosek V. [w:] Kodeks karny skarbowy. Komentarz, I. Zgoliński (red.), LEX/el. 2021.
• Liszewska A.: Odpowiedzialność karna za współdziałanie przy przestępstwach indywidualnych, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” nr 1/2004.
• Liszewska A.: Współdziałanie przy przestępstwach indywidualnych (głos w dyskusji o wykładni art. 21 § 2 k.k.), „Państwo i Prawo” nr 4/2020.
• Liszewska A.: Współdziałanie przestępne w polskim prawie karnym. Analiza dogmatyczna, Łódź 2004.
• Oczkowski T.: Glosa do post. SN z 22.11.2011 r., IV KK 270/2011, „Przegląd Orzecznictwa Podatkowego” nr 6/2013.
• Oczkowski T.: Glosa do wyroku SN z dnia 22 lutego 2006 r., III KK 213/05, „Przegląd Orzecznictwa Podatkowego” z. 2/2007.
• Pohl Ł.: Intraneus w polskim prawie karnym (głos w sprawie wykładni art. 21 § 2 k.k.), „Państwo i Prawo” nr 2/2018.
• Pohl Ł.: Prawo karne. Wykład części ogólnej, Warszawa 2012.
• Popławski M.: Ordynacja podatkowa. Komentarz aktualizowany, L. Etel (red.), LEX/el 2021.
• Prusak F. [w:] System Prawa Karnego. Szczególne dziedziny prawa karnego. Prawo karne wojskowe, skarbowe i pozakodeksowe, t. 11, M. Bojarski (red.), Warszawa 2018.
• Szewczyk M., Wojtaszczyk A., Zontek W. [w:] Kodeks Karny. Część szczególna. Komentarz, t. II. Komentarz do art. 212-277d, W. Wróbel, A. Zoll (red.), Warszawa 2017.
• Wilk L.: Przedmiot ochrony art. 79 kodeksu karnego skarbowego, „Prokuratura i Prawo” nr 9/2004.
• Zoll A.: Sprawstwo bez wykonania czynu zabronionego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” nr 2/2009.
• Zoll A.: Podstawy teoretyczne regulacji współdziałania przestępnego w projekcie kodeksu karnego, „Państwo i Prawo” nr 6/1995.
• Żylińska J.: Prawny obowiązek zawiadomienia o niektórych przestępstwach (art. 240 k.k.), „Prokuratura i Prawo” nr 10/2015.

Identifiers

DOI

10.53122/ISSN.0452-5027/2022.1.33

Biblioteka Nauki

2153744