Wspomnienia Wincentego Mossakowskiego z lat 1914-1926. Młodzieżowa działalność społeczno-polityczna oraz nauka w Seminarium Nauczycielskim w Pułtusku

• Authors: Krzysztof Łukawski

Title variants

EN

Memoirs of Wincenty Mossakowski from 1914-1926. Social and Patriotic Youth Activity and Education at the Teacher's College in Pułtusk

Abstracts

EN

The article contains memoirs of Wincenty Mossakowski, an inhabitant of the village of Gromin, near Pułtusk, from the first decades of the 20th century. Such memoirs are not often the subject of source publications. According to the author of the article, such reports significantly enrich knowledge about the history of small homelands, especially when they relate to difficult historical periods. It is worth adding that in this case they also enrich knowledge about the history of Mazovia.

PL

Artykuł zawiera wspomnienia Wincentego Mossakowskiego, mieszkańca podpułtuskiej wsi Gromin, z okresu pierwszych dekad XX w. Takie wspomnienia nie często są przedmiotem wydawnictw źródłowych. Zdaniem autora artykułu takie relacje w sposób istotny wzbogacają wiedzę o dziejach małych ojczyzn, szczególnie wtedy, gdy dotyczą trudnych okresów historycznych. Warto dodać, że w tym przypadku wzbogacają również wiedzę o historii Mazowsza.

Keywords

EN

Gromin; Pułtusk; education; independence; teachers' college; Polish Military Organization

PL

Gromin; Pułtusk; edukacja; niepodległość; seminarium nauczycielskie; Polska Organizacja Wojskowa

• Publisher: Państwowa Uczelnia Zawodowa im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie
• Journal: Studia Mazowieckie
• Year: 2021
• Volume: 16
• Issue: 2
• Pages: 21-35

Dates

published

2021

Contributors

author

Krzysztof Łukawski

• Instytut Historii, Akademia Finansów i Biznesu Vistula, Warszawa

• https://orcid.org/0000000194497932

References

• Archiwum Państwowe Obwodu Brzeskiego (Białoruś), Ośrodek Wyszkolenia Rezerw Piechoty w Różanie nad Narwią, Teczka ewidencyjna ppor. Lucjana Borowca, sygn. BY ГАБр ф. 363, д. 36.
• Archiwum Państwowe w Warszawie Oddział w Pułtusku, Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Przewodowie, Akt urodzenia nr 31/1899 r., sygn. 79/117/0/-/39.
• Biblioteka Pedagogiczna Ciechanowie Filia w Pułtusku, Kronika Pedagogicznej Biblioteki Powiatowej w Pułtusku [rkps].
• Pułtuska Biblioteka Publiczna im. Joachima Lelewela, Księga pamięci zmarłych, poległych i pomordowanych nauczycieli i nauczycielek z powiatu pułtuskiego od 1918 roku [rkps].
• Zbiory Edwarda Malinowskiego z Pułtuska, [Wincenty Mossakowski] Na 60-lecie Preparandy, Seminarium Nauczycielskiego i rozbrojenia Niemców 1918 roku w Pułtusku.
• Charków Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, Warszawa 2003.
• Doroszewski J., Uczniowie Seminariów Nauczycielskich w Polsce w latach 1918–1937, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 2014, 1–2(223–224).
• Handke K., Wspomnienia. W kepi i w hełmie – dzieciństwo i młodość w Pułtusku (1914–1926). Moja wojenna tułaczka (1939–1946), K. Łukawski, K. Wiśniewski (oprac.), Pułtusk 2015.
• Kiljan Z., Tajne nauczanie w latach okupacji, [w:] A. Gieysztor i in. (red.), Pułtusk. Studia i materiały z dziejów miasta i regionu, t. 2, Warszawa 1975.
• Kocot W., Pamiętniki i korespondencja z lat 1920–1939–1945, R. Lolo, K. Wiśniewski (oprac.), Pułtusk 2009.
• Koseski A., Szczepański J. (red.), Dzieje Pułtuska, t. 2: 1795–1989, Pułtusk 2017.
• Kotarski S., Szkolnictwo i oświata w Pułtusku, [w:] A. Gieysztor i in. (red.), Pułtusk. Studia i materiały z dziejów miasta i regionu, t. 1, Warszawa 1969.
• Kowalski T., Młodyński J., Szczepański J., Wpisani w historię Pułtuska. Słownik biograficzny, Pułtusk 2001.
• Kowalski T., Nauczyciele i młodzież szkolna Pułtuska wobec walki narodu polskiego o niepodległość w latach 1914–1918, „Rocznik Mazowiecki” 2000, nr 12.
• Kowalski T., Nauczyciele ziemi pułtuskiej w latach wojny i okupacji niemieckiej (1939–1945): część II, „Rocznik Mazowiecki” 2004, nr 16.
• Kowalski T., Państwowe Seminarium Nauczycielskie w Pułtusku w latach 1918–1938, [w:] H. Samsonowicz i in. (red.), Pułtusk. Studia i materiały z dziejów miasta i regionu, t. 5, Pułtusk 2003.
• Kowalski T., Preparanda Nauczycielska w Pułtusku w latach 1918–1925, „Rocznik Mazowiecki” 2002, t. 14.
• Kowalski T., Z kart pułtuskiego harcerstwa, Pułtusk 1999.
• Odżyją wspomnienia sprzed 50 lat…, „Trybuna Mazowiecka” 1967, nr 254.
• Rzepiński P., Z dziejów pułtuskiego harcerstwa w latach 1912–1948, [w:] A. Gieysztor i in. (red.), Pułtusk. Studia i materiały z dziejów miasta i regionu, t. 5, Pułtusk 2003.
• Szczepański J.E., Niemieckie wojska okupacyjne w Pułtusku w latach 1915–1918, [w:] J. Szczepański (red.), Pułtusk. Studia i materiały z dziejów miasta i regionu, t. 9, Pułtusk 2011.
• Szczepański J., Ruch ludowy w powiecie pułtuskim, (do roku 1918), Pułtusk 1989.
• Szczepański J., Ziemia Pułtuska w walce o niepodległość, Pułtusk 1993.
• https://katyn.ipn.gov.pl/kat/ludzie/ofi ary/baza-wyszukiwarka/r211540885962,PRZYCHODZKI.html.
• https://katyn.ipn.gov.pl/kat/ludzie/ofiary/baza-wyszukiwarka/r51365,BOROWIEC.html.
• Katyń to było milczenie [wywiad z Marią Bulikowską, córką M. Przygodzkiego], „Tygodnik Ostrołęcki” 2010, 15 sierpnia, https://to.com.pl/katyn-to-bylo-milczenie/ar/6341924.

Identifiers

DOI

10.54539/sm.3

Biblioteka Nauki

2134384