Życie polityczne w powiecie gostynińskim w latach 1926–1935

• Authors: Bogumiła Zalewska-Opasińska

Title variants

EN

Political Life in the Gostynin Powiat in 1926–1935

Abstracts

EN

The subject of the study is to present the political attitudes of the inhabitants of the Gostynin poviat in the years 1926–1935. The author presents the electoral preferences of the inhabitants, shows their socio-political activity and the attitudes of the leaders of political parties and organizations favoring the Sanacja, as well as the opposition to the Piłsudski camp. The article is part of the author’s doctoral dissertation entitled The Gostynin Powiat in the Years of the Second Polish Republic. Political, Socio-Economic, and Cultural Life, prepared in 2013 under the supervision of Professor Janusz Szczepański (prof. dr hab.) at Aleksander Gieysztor Academy of Humanities in Pułtusk.

PL

Przedmiotem opracowania jest ukazanie postaw politycznych mieszkańców powiatu gostynińskiego w latach 1926–1935. Autorka przedstawia preferencje wyborcze mieszkańców, ukazuje ich aktywność społeczno-polityczną oraz postawy liderów partii politycznych i organizacji sprzyjających sanacji, a także pozostających w opozycji do obozu piłsudczyków. Artykuł stanowi część dysertacji doktorskiej autorki Powiat gostyniński w latach Drugiej Rzeczypospolitej. Życie polityczne, społeczno-gospodarcze i kulturalne, przygotowanej w 2013 r. pod kierunkiem prof. dr hab. Janusza Szczepańskiego w Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku.

Keywords

EN

The Second Republic of Poland; 1926–1935; Warsaw Province; Gostynin Powiat; political life

PL

Druga Rzeczpospolita; lata 1926–1935; województwo warszawskie; powiat gostyniński; życie polityczne

• Publisher: Państwowa Uczelnia Zawodowa im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie
• Journal: Studia Mazowieckie
• Year: 2022
• Volume: 17
• Issue: 2
• Pages: 33-68

Dates

published

2022

Contributors

author

Bogumiła Zalewska-Opasińska

• https://orcid.org/000000015127451X

References

• Archiwum Akt Nowych w Warszawie: Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, sygn. 933.
• Archiwum Akt Nowych w Warszawie: Ministerstwo Spraw Wojskowych, sygn. 849; sygn. 864; sygn. 966.
• Archiwum Akt Nowych w Warszawie: Związek Powiatów RP, sygn. 1027; sygn. 1028; sygn. 1031.
• Archiwum Państwowe m.st. Warszawy: Urząd Wojewódzki Warszawski, sygn. 3; sygn. 18; sygn. 28; sygn. 50; sygn. 57; sygn. 66; sygn. 69.
• Archiwum Państwowe w Płocku: Akta miasta Gąbina, sygn. 706; sygn. 737.
• Archiwum Państwowe w Płocku: Akta miasta Gostynina, sygn. 1.
• Archiwum Państwowe w Płocku: Starostwo Powiatowe w Gostyninie, sygn. 1.
• Encyklopedia Historii Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1999.
• Kalendarz Informator Mazowsza Płockiego i Ziem Sąsiednich na rok 1937.
• Rzepeccy T. i W., Sejm i Senat Rzeczypospolitej Polskiej 1928–1933, Poznań 1928.
• Składkowski S., Strzępy meldunków, Londyn 1965.
• Sprawozdanie z działalności Okręgu Województwa Warszawskiego LMiK za czas od 1 III do 31 XIII 1935 r., Warszawa 1936.
• Sprawozdanie z działalności Okręgu Województwa Warszawskiego LMiK za 1936 r., Warszawa 1937.
• Statystyka wyborów do Sejmu i Senatu odbytych 4 i 11 marca 1928 roku, Warszawa 1930.
• Statystyka wyborów do Sejmu i Senatu z dnia 16 listopada i 23 listopada 1930 roku, Warszawa 1935.
• Ajnenkiel A., Ustrój i prawo Drugiej Rzeczypospolitej, [w:] J.Tomicki (red.), Polska odrodzona 1918–1939. Państwo-społeczeństwo-kultura, Warszawa 1988.
• Borysiak J., Tradycje powstania styczniowego w Gąbinie, „Tygodnik Płocki” 1977, nr 5.
• Chojnowski A., Piłsudczycy u władzy. Dzieje BBWR, Wrocław 1986.
• Chudzyński M., Z dziejów papierni w Soczewce, „Przegląd Papierniczy” 1976, nr 1.
• Cieśla A., Związek Nauczycielstwa Polskiego w województwie warszawskim w okresie Drugiej Rzeczypospolitej, Toruń 2000.
• Dmowski R., Od Obozu Wielkiej Polski do Stronnictwa Narodowego, Częstochowa 1939.
• Dymek B., Ruch ludowy na Mazowszu i Podlasiu w latach 1918–1931, [w:] A. Łuczak (red.), Ruch ludowy na Mazowszu, Kurpiach i Podlasiu, Warszawa 1975.
• Garlicki A., Od maja do Brześcia, Warszawa 1985.
• Garlicki A., Przewrót majowy, Warszawa 1987.
• Giza S., Jan Dąbski. Całe życie dla ludu, Warszawa 1979.
• Gołębiewski G., Płock i płocczanie wobec śmierci Marszałka Józefa Piłsudskiego. Uroczystości żałobne w maju 1935 r., „Notatki Płockie” 2010, nr 3.
• Gołębiewski G., Rocznicowe uroczystości państwowe w Gąbinie w latach 1928–1931, [w:] Z.P. Kruszewski, Z.J. Zasada (red.), Tak rodziła się niepodległość. W 100-lecie powstania wolnej Polski, Płock–Włocławek 2018.
• Gościniak J., Walcząca Soczewka, [w:] Z walk KPP w Płocku, Płock 1960.
• Hass L., Wpływy ugrupowań politycznych wśród ludności województwa warszawskiego w latach 1918–1922 (w świetle wyborów sejmowych), „Rocznik Mazowiecki” 1972, t. 4.
• Hass L., PPS-Lewica 1926–1931, [w:] Najnowsze dzieje Polski, t. IV, Warszawa 1961.
• Hass L., Wpływy ugrupowań politycznych wśród ludności województwa warszawskiego w drugiej połowie lat dwudziestych (w świetle wyborów sejmowych), „Rocznik Mazowiecki” 1974, t. V.
• Hemmerling Z., Stronnictwo Ludowe na terenie województwa warszawskiego w latach 1931–1939, [w:] Ruch ludowy na Mazowszu, Kurpiach i Podlasiu, Warszawa 1975.
• Kaczmarek Z., Obóz Wielkiej Polski, Poznań 1980.
• Kazimierski J., Dzieje Gostynina w latach 1918–1939, [w:] M. Chudzyński (red.), Dzieje Gostynina i ziemi gostynińskiej, Warszawa 1990.
• Konarska-Pabiniak B., Antoni Kujawa – gostyniński chłopski działacz niepodległościowy i społeczno-polityczny, „Notatki Płockie” 1985, nr 1.
• Konarska-Pabiniak B. Prasa lokalna w Gostyninie w latach 1921–1928, „Rocznik Gostyniński” 2007, t. 1.
• Konarska-Pabiniak B., Prasa lokalna w Gostyninie w latach 1927–1939, „Rocznik Gostyniński” 2008, t. 2.
• Konarska-Pabiniak B., Żyliński Mordas Michał (1878–1938), burmistrz Gostynina, [w:] B. Konarska-Pabiniak (red.), Gostyniński słownik biografi czny, Gostynin 2017.
• Kornaś J. Naród i państwo w myśli politycznej Związku Ludowo-Narodowego, Kraków 1995.
• Łempicka Z., Kłopoty z opozycją Michała Żylińskiego, międzywojennego burmistrza Gostynina, „Nasz Płock” 2014, nr 3.
• Łuczak A., Andrzej Czapski (1891–1939), „Rocznik Mazowiecki” 1979, t. 7.
• Maj E., Związek Ludowo-Narodowy 1919–1928. Studium z dziejów myśli polityczne, Lublin 2000.
• Nałęcz T., Odzyskana niepodległość, [w:] H. Samsonowicz, J. Tazbir, T. Łepkowski, T. Nałęcz Polska. Losy państwa i narodu, Warszawa 1992.
• Odziemkowski J., Wieś i armia w II Rzeczypospolitej, Wrocław 1988.
• Orlicz-Dreszer G., Program Ligi Morskiej i Kolonialnej, Warszawa 1933.
• Pęski A., Wizytacja arcypasterska w maju b.r. w dekanatach Gostyńskim i Gąbińskim, „Miesięcznik Pasterski Płocki” 1927, nr 8–12.
• Próchnik A., Pierwsze piętnastolecie Polski niepodległej – zarys dziejów politycznych, Warszawa 1957.
• Szafl ik J.R., Stronnictwo Ludowe „Piast” 1926–1931, Warszawa 1970.
• Szczepański J., Andrzej Czapski – trybun gostynińskiej wsi, „Notatki Płockie” 1983, nr 3.
• Szczepański J., Dzieje Gąbina i okolic, Gąbin–Pułtusk 2013.
• Szczepański J., Idea powrotu do „Erec Israel” wśród Żydów Mazowsza Północnego, [w:] J.R. Szafl ik (red.), Historia i polityka, Pułtusk 2004.
• Szczepański J. Po przewrocie majowym. Życie polityczne na Mazowszu w latach 1926–1928, „Rocznik Mazowiecki” 2007, t. 19.
• Szczepański J., Społeczność żydowska Mazowsza w XIX–XX wieku, Pułtusk 2005.
• Szczepański J., Życie polityczne, [w:] J. Szczepański (red.), Dzieje Mazowsza. Lata 1918–1939, t. 4, Pułtusk 2010.
• Tomicki J., Partie polityczne, [w:] Polska Odrodzona 1918–1939. Państwo – społeczeństwo – kultura, Warszawa 1988.
• Turkowski R., Wiejski ruch młodzieżowy w województwie warszawskim w okresie międzywojennym, [w:] K. Przybysz (red.), Ruch młodowiejski na Mazowszu, Warszawa 1989.
• Walczak E., Gostynin w latach międzywojennych (1918–1939), [w:] B. Konarska-Pabiniak (red.), Dzieje Gostynina od XI do XXI wieku, Gostynin 2010.
• Zalewska-Opasińska B., Postawy społeczeństwa powiatu gostynińskiego w okresie wojny sowiecko-polskiej 1919–1920, „Niepodległość i Pamięć” 2021, nr 1.
• „Gazeta Chłopska” 1926.
• „Głos Gostyniński” 1927–1928.
• „Głos Mazowiecki” 1935.
• „Dziennik Płocki” 1935.
• „Mazowsze Płockie i Kujawy” 1930.
• „Miesięcznik Pasterski Płocki” 1927.
• „Tygodnik Gostyniński” 1929.
• „Wiadomości Gostynińskie” 1927.
• „Wyzwolenie” 1927–1932.

Identifiers

DOI

10.54539/sm.36

Biblioteka Nauki

2134518