Problematyka oszustw żywnościowych w przepisach prawa i standardach branżowych

• Authors: Aleksandra Kowalska

Title variants

EN

An issue of food fraud in regulatory activities and industry standards

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Fałszowanie żywności to jedno z działań postrzeganych w kategoriach oszustwa żywnościowego, które ma wielowymiarowe skutki o charakterze politycznym, ekonomicznym, społecznym, psychologicznym, legislacyjnym i zdrowotnym. Celem artykułu jest konceptualizacja pojęcia oszustwa żywnościowego i fałszowania żywności oraz przedstawienie i próba oceny wiodących działań twardych podejmowanych na rzecz obrony żywności w Polsce i na świecie.

EN

Adulteration is one of the types of food fraud which leads to a public health threat and poses potentially catastrophic political, economic, le- gislative, social, psychological, and health threats for companies and countries. The aim of the paper is to define a concept of food fraud and food adulteration and to present and analyse the leading strong actions used for consumer protection and food chain security in Poland and around the world.

Keywords

PL

oszustwa żywnościowe; fałszowanie żywności; prawo żywnościowe; TACCP; HARPC

EN

TACCP; HARPC; food fraud; food adulteration; food law; TACCP; HARPC; food fraud; food adulteration; food law

• Publisher: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
• Journal: Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie
• Year: 2017
• Volume: 45
• Issue: 4
• Pages: 30-41

Dates

published

2017-12-31

Contributors

author

Aleksandra Kowalska

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

References

• Buczkowska M., Sadowski T., Gadomska J. [2014], System wczesnego ostrzegania dotyczący żywności i pasz, „Probl Hih Epidemiol”, nr 95 (3), 550-555.
• EC [2015], Activity Report 2015, Food Fraud Network, https://ec.europa.eu/food/sites/food/files/safety/docs/official-controls_food-fraud_network-activity-report_2015.pdf, dostęp 23/05/2017.
• EC [2017], https://ec.europa.eu/food/safety/food-fraud_en, dostęp 23/05/2017.
• Food Fraud Initiative [2014], http://foodfraud.msu.edu/2014/05/08/gfsi-direction-on-food-fraudand-vulnerability-assessment-vaccp/, dostęp 30/12/2016.
• PWC [2017], Food fraud vulnerability assessment. Think like a criminal to fight food fraud, https://www. pwc.nl/nl/assets/documents/pwc-food-fraud-vulnerability-assessment.pdf, dostęp 22/05/2017.
• Johnson R. [2014], Food Fraud and ‘Economically Motivated Adulteration’ of Food and Food Ingredients, https://fas.org/sgp/crs/misc/R43358.pdf , dostęp 16/05/2016.
• Kowalczyk S. [2014], Prawo czystej żywności. Od Kodeksu Hammurabiego do Codex Alimentarius, Warszawa, Oficyna Wydawnicza SGH.
• Kowalczyk S. [2015], Wzrost turbulencji na rynku globalnym a bezpieczeństwo i jakość żywności, w: Przeciwdziałanie turbulencjom w gospodarce, R. Sobiecki (red.), Warszawa, Oficyna Wydawnicza SGH, s. 13-64.
• Kowalczyk S. [2016 a], Bezpieczeństwo i jakość żywności, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 285-302.
• Kowalczyk S. [2016 b], Bezpieczeństwo żywności w epoce nierówności, „Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie”, nr 39 (2), s. 5-14.
• Kowalska A. [2013], Uwarunkowania wdrażania systemów zarządzania jakością żywności u dostawców sieci handlowych w Polsce, „Zagadnienia Ekonomiki Rolnej”, nr 4, s. 122-132.
• Kowalska A. [2016 a], HACCP, TACCP, VACCP – what is the difference between these management methodologies used in food industry?, in: Determinants and consequences of network society, A. Skrzypek (eds.), Lublin, Faculty of Economics, UMCS, p. 97-109.
• Kowalska A. [2016 b], Problem fałszowania żywności w Polsce, „Problemy Jakości”, nr 9, s. 28-35, http://dx.doi.org/10.15199/47.2016.9.4
• Majchrzak B. [2014], Nowe wymagania dotyczące znakowania ważne od 13 grudnia 2014 r., „Przemysł Spożywczy”, nr 8 (68), s. 26-30.
• Manning L., Soon J.M. [2016], Food Safety, Food Fraud, and Food Defense: A Fast Evolving Literature, “Journal of Food Science”, Vol. 81 (4), R823-R834, http://dx.doi.org/10.1111/1750-3841.13256.
• Moyer D.C., DeVries J.W., Spink J. [2017], The economics of a food fraud incident – Case studies and examples including Melamine in Wheat Gluten, “Food Control”, Vol. 71, p. 358-364, http://dx.doi.org/10.1016/j.foodcont.2016.07.015.
• Rozporządzenie [2002], Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. WE L 31 z 01.02.2002, str. 1, ze zm.).
• Rozporządzenie [2004/852], Rozporządzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. Urz. UE L 139 z 30.04.2004, str. 1, ze zm.).
• Rozporządzenie [2004/882], Rozporządzenie (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. Urz. UE L 165 z 30.04.2004, str. 1, ze zm.).
• Rozporządzenie [2011], Rozporządzenie (WE) nr 1169/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. Urz. UE L 304 z 22.11.2011, str. 18, ze zm.).
• Sawicki W. [2009], Fałszowanie żywności od czasów starożytnych do dziś, „Przemysł Spożywczy”, nr 12 (63), s. 2-6.
• Spink J. [2016], Review – New FSSC 22000 Version 4 regarding Food Fraud and Food Defense, FFI Report, http://foodfraud.msu.edu/wp-content/uploads/2016/12/MSU-FFTT-FFIR-FSSC22000-update-Edition-4-2017-v8-b.pdf, dostęp 23/05/2017.
• Spink J., Moyer D.C. [2011], Defining the Public Health Threat of Food Fraud, “Journal of Food Science”, Vol. 76 (9), http://dx.doi.org/10.1111/j.1750-3841.2011.02417.x.
• Spink J., Moyer D.C., Speier-Pero C. [2016], Introducing the Food Fraud Initial Screening model (FFIS), “Food Control”, Vol. 69, p. 306-314, http://dx.doi.org/10.1016/j.foodcont.2016.03.016.
• Targoński Z., Stój A. [2005], Zafałszowania żywności i metody ich wykrywania, „Żywność. Nauka. Technologia. Jakość”, nr 4 (45) Supl., s. 30-40.
• TBSI [2014], Guide to protecting and defending food and drink from deliberate attack, The British Standards Institution , PAS 96:2014, http://www.food.gov.uk/sites/default/files/pas96-2014-food-drinkprotection-guide.pdf, dostęp 10/02/2016.
• UOKiK [2015], Sprawozdanie z działalności Inspekcji Handlowej w 2014 r., UOKiK, https://www. uokik.gov.pl/raporty_z_kontroli_inspekcji_handlowej.php, dostęp 23/05/2017.
• Ustawa o bezpieczeństwie żywności [2006], Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. 2006 nr 171 poz. 1225, ze zm.).
• Ustawa o Inspekcji Handlowej [2000], Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. 2001 nr 4 poz. 25, ze zm.).
• Ustawa o jakości handlowej [2000], Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. 2001 nr 5 poz. 44, ze zm.).
• Ustawa Kodeks Cywilny [1964], Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 nr 16 poz. 93, ze zm.).
• Wiśniewska M.Z. [2016 a], System HARPC – nowy oręż w służbie bezpieczeństwa żywności, „Problemy Jakości”, nr 9, s. 13-19, http://dx.doi.org/10.15199/47.2016.9.2.
• Wiśniewska M.Z. [2016 b], Systemowe zarządzanie obroną żywności przed terroryzmem, Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, s. 111-114, 153-161, 167-187.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0010.7451