Department of the Internal Military Service of Military Units of the Ministry of the Internal Affairs in Przemyśl. Organizational and personnel structure, and scope of activity

• Authors: Arkadiusz Machniak

Title variants

PL

Wydział Wojskowej Służby Wewnętrznej Jednostek Wojskowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Przemyślu. Struktura organizacyjno-kadrowa i zakres działania

Abstracts

PL

Geneza powstania Wojskowej Służby Wewnętrznej Jednostek Wojskowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych sięga 1957 r., kiedy to na podstawie zarządzenia nr 021/57 MSW rozformowaniu uległ Zarząd Informacji Wojsk Ochrony Pogranicza i Oddziału Informacji Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, przekształcony następnie w WSW KBW i WOP. W 1973 r. przeprowadzona została reorganizacja w wyniku, której powołano Zarząd WSW JW MSW. W dalszej kolejności formowano nowe terenowe struktury w WSW JW MSW: Białystok, Chełm, Przemyśl, Kętrzyn, Krosno Odrzańskie, Kłodzko, Koszalin, Katowice, Warszawa. Formacja ta osłaniała jednostki wojskowe podległe pod struktury MSW tj. WOP, JN MSW oraz BOR w zakresie ochrony kontrwywiadowczej, jak również zapobiegania i wykrywania przestępstw w jednostkach wojskowych MSW oraz ścigania sprawców przestępstw podlegających właściwości sądów wojskowych. Organy operacyjne WSW podległe pod MSW stosowały w realizacji swoich zadań środki, metody i formy pracy operacyjnej, która cechowała specyfika działań i odmienność środowiska.

EN

The origin of the Military Interior Service of the Military Units of the Ministry of Internal Affairs (MSW) goes back to 1957, when pursuant to the Regulation No. 021/57 the Ministry disbanded the Information Division of the Border Guard Troops and the Information Department of the Internal Security Corps, later transformed into the Military Interior Service of the Internal Security Corps (WSW KBW) and the Border Guard Troops (WOP). In 1973, the Service of the Military Units of the Ministry of Internal Affairs (WSW JW MSW) was appointed. Subsequently, new local structures were created in Białystok, Chełm, Przemyśl, Kętrzyn, Krosno Odrzańskie, Kłodzko, Koszalin, Katowice and Warsaw as branches of the WSW JW MSW. This formation shielded military units subordinated to the structures of the Ministry of Internal Affairs, i.e. the Border Guard Troops (WOP), the Vistula Military Units of the Ministry of Internal Affairs (JN MSW) and the Government Protection Bureau (BOR), in the field of counterintelligence protection, as well as prevention and detection of crimes in military units of the Ministry of Internal Affairs and prosecution of offenders subjected to the jurisdiction of military courts. When fulfilling their tasks, the WSW operational bodies subordinated to the Ministry of Internal Affairs applied means, methods and forms of operational work, which were characterized by the specificity of activities and the diversity of the environment.

Keywords

EN

counterintelligence; Ministry of the Interior; Internal Military Service

PL

kontrwywiad; Ministerstwo Spraw Wewnętrznych; Wojskowa Służba Wewnętrzna

• Publisher: Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
• Journal: Scientific Journal of the Military University of Land Forces
• Year: 2020
• Volume: 52
• Issue: 1(195)
• Pages: 55-68

Dates

published

2020

Contributors

author

Arkadiusz Machniak

• Military Counterintelligence Service, Poland

References

• Piotrowski P. Uwagi o funkcjonowaniu i metodologii operacyjnej Zarządu II Sztabu Generalnego WP oraz Wojskowej Służby Wewnętrznej Jednostek Wojskowych MSW. In: Musiał F (ed.). Osobowe źródła informacji – zagadnienia metodologiczno-źródłoznawcze. Kraków: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego “Societas Vistulana”; 2008.
• Piotrowski P. Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza. T. 3. 1975-1990. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu; 2008.
• Wygoda J, Peterman R. Zapomniane organy bezpieczeństwa państwa – Wojskowa Służba Wewnętrzna KBW i WOP, Wojskowa Służba Wewnętrzna Jednostek Wojskowych MSW. Aparat represji w Polsce Ludowej 1944-1989. 2012;1(10):134-64.
• Zapałowski A, Ziembolewski Z. A dla nas najważniejsza była Polska. Żołnierze WOP na Podkarpaciu. Przemyśl; 2009.
• Tkaczew W. Zarys genezy zarządu informacji Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Poglądy i Doświadczenia. 1994;14:48-54.
• Kowalski L. Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego a żołnierze wyklęci. Walka z podziemiem antykomunistycznym w latach 1944-1956. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka; 2016.
• Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Biuro Udostępniania w Warszawie (AIPN BU). 1555/11477. Etat nr 99/002 Wydziału WSW JW MSW zatwierdzony Zarządzeniem Organizacyjnym nr 057/org. z 31 sierpnia 1972 r.
• AIPN BU. 2307/117. Wyciąg z etatu nr 44/0114 Bieszczadzkiej Brygady WOP z 7 października 1976 r.
• Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Oddział w Rzeszowie (AIPNOR). 637/10. Zarządzenie nr 15/78 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 28 marca 1978 r.
• AIPN BU. 099/5/2. Etat nr 99/056 Wydziału WSW JW MSW w Przemyślu zatwierdzony rozkazem organizacyjnym Ministra Spraw Wewnętrznych nr 0127 z dnia 01 czerwca 1983 r.
• AIPN BU. 2307/70. Zarządzenie nr 0127 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 12 maja 1983 r.
• AIPN BU. 2307/70. Obsada personalna organów WSW JW MSW z dnia 01 listopada 1983 r.
• AIPN BU. 2307/70. Wykaz zaszeregowania stanowisk żołnierzy zawodowych organów WSW JW MSW według stanowisk służbowych z dnia 19 maja 1986 r.
• AIPN BU. 2307/70. Stan Zarządu, Oddziału, Wydziałów JW MSW z dnia 01 kwietnia 1989 r.
• AIPN BU. 2307/70. Pismo Szefa Zarządu WSW JW MSW z dnia 21 lipca 1989 r.
• AIPN BU. 2307/70. Pismo Szefa Zarządu WSW JW MSW z dnia 16 stycznia 1985 r.
• AIPN BU. 2307/70. Stan Zarządu, Oddziału, Wydziałów JW MSW z dnia 01 lutego 1990 r.
• AIPN BU. 2307/79, cz. I. Pismo Szefa Wydziału WSW JW MSW w Przemyślu z dnia 13 września 1985 r.
• AIPN BU. 2307/10. Rozkaz personalny nr 01987 z 28 czerwca 1985 r.
• AIPN BU. 2307/10. Rozkaz personalny nr 0135 z dnia 16 maja 1985 r.
• AIPN BU. 2307/10. Rozkaz personalny nr 03890 z 23 października 1986 r.
• AIPN BU. 2307/10. Etat nr 99/56 dla Wydziału WSW JW MSW w Przemyślu z dnia 13 lipca 1989 r.
• AIPN BU. 2307/10. Pismo Szefa Wydziału WSW JW MSW w Przemyślu z dnia 29 sierpnia 1986 r.
• AIPN BU. 2307/70. Zarządzenie nr 0127 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 15 maja 1983 r.
• AIPN BU. 2307/10. Pismo Szefa Wydziału WSW JW MSW w Przemyślu z dnia 04 września 1988 r.
• AIPN BU. 2307/10. Rozkaz personalny nr 01329 z 29 maja 1987 r.
• AIPN BU. 2307/70. Zarządzenie nr 033 Dowódcy WOP z dnia 18 sierpnia 1982 r.
• AIPNOR. 637/8. Zarządzenie nr 030/83 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 14 kwietnia 1983 r. w sprawie organizacji i zakresu działania Wojskowej Służby Wewnętrznej Jednostek Wojskowych MSW.
• AIPNOR. 00341/7. Zarządzenie nr 01/83 Szefa Zarządu WSW JW MSW z dnia 31 sierpnia 1983 r.
• AIPNOR. 00341/47. Biuletyn WSW nr 1 z 1985 r.
• AIPN BU. 1636/5. Zarządzenie nr 01/83 szefa Zarządu Wojskowej Służby Wewnętrznej Jednostek Wojskowych MSW z 31 VII 1983 r. w sprawie wprowadzenia zakresu uprawnień i obowiązków osób funkcyjnych organów Wojskowej Służby Wewnętrznej Jednostek Wojskowych MSW.
• AIPNOR. 00341/35. Profilaktyka kontrwywiadowcza z 1985 r.
• AIPN BU. 001834/3122. Sprawdzenie operacyjne w działalności WSW JW MSW. Praca magisterska kpt. Jerzego Tarnogórskiego napisana w Akademii Spraw Wewnętrznych w 1980 r.
• Hirsz JZ. Historia polityczna Polski 1939-1998. Białystok: Zbigniew Jerzy Hirsz; 1998.
• Iwaneczko D, Pisuliński J. Podkarpacie. In: Dudek A (ed.). Stan wojenny w Polsce 1981-1983. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu; 2006.
• AIPN BU. 2307/160. Plan pracy kontrwywiadowczej na IV kwartał 1982 r. zatwierdzony przez Szefa Zarządu WSW JW MSW.
• Karpiński J. Wykres gorączki. Polska pod rządami komunistycznymi. Lublin: Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej; 2001.
• Andrusiewicz A. Polska 1980-1990. Kalendarz dekady przełomu. Rzeszów: Wydaw. Wyższej Szkoły Pedagogicznej; 1995.
• Roszkowski W. Najnowsza historia Polski 1980-2002. Warszawa: Świat Książki; 2003.
• AIPN BU. 2307/160. Pismo Szefa Zarządu WSW JW MSW z dnia 06.06.1990.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0014.0260

Biblioteka Nauki

30145410