Military aspects in Polish-Czechoslovak confederation plans during World War II

• Authors: Janusz Zuziak

Title variants

PL

Aspekty wojskowe w polsko-czechosłowackich planach konfederacyjnych w latach II wojny światowej

Abstracts

PL

Klęska Polski we wrześniu 1939 roku skłoniła gen. Władysława Sikorskiego, powołanego na stanowisko Naczelnego Wodza i premiera RP, do podjęcia kroków zmierzających do urzeczywistnienia jego wcześniejszej koncepcji ścisłego związku Polski i Czechosłowacji. Celem podjętego w rozmowach Sikorskiego z Edwardem Benešem projektu było utworzenie silnego podmiotu, zdolnego w przyszłości do przeciwstawienia się zagrożeniu niemieckiemu i radzieckiemu. Realizacja tak pomyślanego planu, zakładającego w przyszłości poszerzenie związku o kolejne państwa regionu, dawałaby realną możliwość zmiany ówczesnego układu geopolitycznego w Europie Środkowej i Wschodniej. Rozmowy Sikorski-Beneš toczyły się od jesieni 1939 roku do wiosny 1943 roku, kiedy to strona czechosłowacka przyjęła w swej polityce opcję proradziecką i w praktyce wycofała się ze wspólnych prac przygotowawczych do powołania Związku Konfederacyjnego. Jednym z głównych obszarów podejmowanych w trakcie rozmów polsko-czechosłowackich była problematyka wspólnej polityki obronnej. Najszerzej przedstawiona została w dwóch dokumentach: w opracowanym przez stronę polską Zasadach Aktu konstytucyjnego Związku Polski i Czechosłowacji oraz w czechosłowackich Podstawowych zasadach konfederacyjnego związku Czechosłowacji i Polski.

EN

The defeat of Poland in September 1939 prompted General Władysław Sikorski, appointed Commander-in-Chief and Prime Minister of the Republic of Poland, to take steps to implement his earlier concept of a close relationship between Poland and Czechoslovakia. The aim of the project undertaken in Sikorski’s talks with Edward Beneš was to create a strong entity capable of countering the German and Soviet threats in the future. The implementation of such a plan, assuming the future expansion of the union to include other countries in the region, would provide a real opportunity to change the then geopolitical system in Central and Eastern Europe. The Sikorski-Beneš talks took place from the autumn of 1939 to the spring of 1943, when the Czechoslovak side adopted the pro-Soviet option in its policy and, in practice, with drew from joint preparatory work to establish the Confederation Union. One of the main areas taken up during the Polish-Czechoslovak talks was the issue of shared defense policy. It is most broadly presented in two documents: in the Principles of the Constitutional Act of the Polish-Czechoslovak Confederation prepared by the Polish side and in the Czechoslovak Basic Principles of the Czechoslovak-Polish Confederation.

Keywords

EN

Poland; Czechoslovakia; Zaolzie; Polish-Czechoslovak confederation; World War II

PL

Polska; Czechosłowacja; Zaolzie; konfederacja polsko-czechosłowacka; II wojna światowa

• Publisher: Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
• Journal: Scientific Journal of the Military University of Land Forces
• Year: 2020
• Volume: 52
• Issue: 4(198)
• Pages: 918-930

Dates

published

2020

Contributors

author

Janusz Zuziak

• Department of Security Sciences, Faculty of Social Sciences, Jan Długosz University of Humanities and Life Sciences, Częstochowa, Poland

References

• Żaroń P. Generał Władysław Sikorski. Żołnierz, mąż stanu, Naczelny Wódz 1939-1943. Toruń: Adam Marszałek; 2003.
• Kolendo IT. Unia polsko-czechosłowacka. Projekt z lat 1940-1943. Ukochane dziecko premiera gen. Władysława Sikorskiego. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy; 2015.
• Kamiński MK. Edvard Beneš kontra gen. Władysław Sikorski. Polityka władz czechosłowackich na emigracji wobec rządu polskiego na uchodźstwie 1939-1943. Warszawa: Neriton, Instytut Historii PAN; 2005.
• Kowalski WT. Walka dyplomatyczna o miejsce Polski w Europie (1939-1945). Warszawa: Książka i Wiedza; 1979.
• Duraczyński E. ZSRR wobec projektów konfederacji polsko-czechosłowackiej (1940-1943). Dzieje Najnowsze. 1997;3.
• Kisielewski T. Federacja Środkowo-Europejska. Pertraktacje polsko-czechosłowackie 1939-1943. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza; 1991.
• Archives of the Polish Institute and the Sikorski Museum in London (hereinafter: AIPMS), the Polish Embassy in London. Polish-Czechoslovak Coordination Committee. Protokół posiedzenia Komitetu Politycznego Ministrów w dniu 31 grudnia 1940 roku. File ref. A.12.49/Part 4.
• AIPMS. Zadania i metody pracy Komitetu Politycznego w zakresie zagadnień polsko-czeskich, załącznik do protokołu posiedzenia Komitetu Politycznego Ministrów w dniu 31 grudnia 1940 roku. File ref. A.12.49/ Part 4.
• AIPMS. Ministry of the Interior General Department. Correspondence. Czech affairs. Zasady Aktu Konstytucyjnego Związku Polski i Czechosłowacji. File ref. A.9.II.3.
• AIPMS. Ministry of the Interior. General department. Correspondence. Polish-Czechoslovak Coordination Committee. Tezy Konstytucyjne Związku Federacyjnego Polski i Czechosłowacji. File ref. A.9.II/4.
• AIPMS. The Embassy of the Republic of Poland in London. Letters, memoranda. Application of the Czechoslovak delegation to the Czechoslovak-Polish Coordination Committee. Podstawowe zasady konfederacyjnego związku Czechosłowacji i Polski, translation from the Czech language. File ref. A.12.49/Part/3.
• AIPMS. Embassy of the Republic of Poland in London. Letters, memoranda. Protokół z posiedzenia Komitetu Koordynacyjnego polsko-czechosłowackiego, z dnia 19 stycznia 1942 r. o godz. 10.30 rano w Ambasadzie R.P. w Londynie. File ref. A.12.49/Part/3.
• AIPMS. Ministry of the Interior. General department. Correspondence. Polish-Czechoslovak Coordination Committee. Declaration of the governments of Poland and Czechoslovakia of January 23, 1942 on the principles of the future confederation (Deklaracja rządów Polski i Czechosłowacji z 23 stycznia 1942 roku w sprawie zasad przyszłej konfederacji). File ref. A.9.II/4.
• AIPMS. Ministry of the Interior. General Department. Correspondence. Polish-Czechoslovak Coordination Committee. A copy of the letter from the President of the Czechoslovak Republic, Edward Beneš, to Prime Minister, W. Sikorski, of October 6, 1941 (Odpis listu prezydenta Republiki Czechosłowackiej Edwarda Beneša do premiera W. Sikorskiego z 6 października 1941 roku). File ref. A.9.II/4.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0014.5876

Biblioteka Nauki

30097985