Analysis of Major Jerzy Sosnowski’s letters to his father against the background of the criminal trial before the Military District Court No. I in Warsaw

• Authors: Konrad Graczyk

Title variants

PL

Analiza treści listów majora Jerzego Sosnowskiego do ojca na tle procesu karnego przed Wojskowym Sądem Okręgowym Nr I w Warszawie

Abstracts

PL

W opracowaniu zaprezentowano treść pochodzących z archiwum prywatnego listów majora Jerzego Sosnowskiego, oficera polskiego wywiadu wojskowego działającego w Berlinie w latach 1926-1934. Listy są adresowane do ojca i pochodzą z 1937 i 1938 r. W tekście przybliżono sylwetkę majora Sosnowskiego. Następnie omówiono okoliczności, w jakich listy zostały napisane oraz ich znaczenie. Przeanalizowano ich treść na tle procesu karnego przed Wojskowym Sądem Okręgowym Nr I w Warszawie oraz w odniesieniu do dotychczasowego stanu wiedzy w zakresie losu majora Sosnowskiego od przekroczenia granicy niemiecko-polskiej w kwietniu 1936 r. do wydania wyroku skazującego w czerwcu 1939 r. Treść listów dowodzi osobistej krzywdy ich autora i naruszeń prawa poprzedzających postępowanie karne przed polskim sądem wojskowym, w pewnym zakresie daje także wgląd w sam proces, co do którego nie zachowały się podstawowe źródła (akta sądowe).

EN

The study presents the contents of the letters from the private archive of Major Jerzy Sosnowski, a Polish military intelligence officer operating in Berlin in 1926-1934. The letters are addressed to his father and come from 1937 and 1938. The text presents Major Sosnowski's profile. Then the circumstances in which the letters were written and their meaning are discussed. Their content was analyzed against the background of the criminal trial before the Military District Court No. I in Warsaw and regarding the current state of knowledge about Major Sosnowski’s fate from crossing the German-Polish border in April 1936 until the sentence in June 1939. The content of the letters proves their author’s personal harm and violations of the law preceding criminal proceedings before the Polish military court, and to some extent, also provide insight into the trial for which the primary sources (court records) have not been preserved.

Keywords

EN

espionage; intelligence; court; criminal trial

PL

szpiegostwo; wywiad; sąd; proces karny

• Publisher: Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
• Journal: Scientific Journal of the Military University of Land Forces
• Year: 2021
• Volume: 53
• Issue: 1(199)
• Pages: 21-33

Dates

published

2021

Contributors

author

Konrad Graczyk

• Faculty of Law and Administration, University of Silesia, Katowice, Poland

References

• Graczyk K. Operacja „Reichswehrministerium”. Misja majora Jerzego Sosnowskiego. Niemiecki i polski proces karny. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM; 2017.
• Majzner R, Dubicki T, Suchcitz A. W labiryncie oskarżeń. „Sprawa majora Żychonia” przed Morskim Sądem Wojennym w Londynie 1942-1943. Częstochowa: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza; 2015.
• Archiwum Akt Nowych w Warszawie (AAN). Ambasada RP w Berlinie. Sign. 1542, k. 86. Pismo wicedyrektora Departamentu Politycznego MSZ z 23 kwietnia 1936 r. do Ambasady RP w Berlinie.
• Centralne Archiwum Wojskowe w Warszawie (CAW). AP. Major Jerzy Nałęcz Sosnowski. Sign. 1769/89/4775. Wniosek z 9 października 1937 r. o zarządzenie tymczasowego aresztowania od dnia 9 października 1937 r. na okres dwóch miesięcy.
• Zgórniak M. „In.3” – sprawa Jerzego Sosnowskiego. Studia Historyczne. 1970;4(51).
• CAW. AP. Major Jerzy Nałęcz Sosnowski. Sign. 1769/89/4775. Arkusz Referatowy, t. III. Akt oskarżenia mjr. Jerzego Sosnowskiego.
• Kozaczuk W. Bitwa o tajemnice. Służby wywiadowcze Polski i Niemiec 1918-1939. Warszawa: Książka i Wiedza; 1999.
• CAW. AP. Major Jerzy Nałęcz Sosnowski. Sign. 1769/89/4775. Arkusz Referatowy, t. III. Notatka odręczna prokuratora wojskowego ppłk. aud. T. Porębskiego.
• Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej o karach za szpiegostwo i niektóre inne przestępstwa przeciw Państwu z dnia 16 lutego 1928 r. (Dz. U. 1928 Nr 18, poz. 160).
• Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca 1932 r. – Kodeks karny (Dz. U. 1932 Nr 60, poz. 571).

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0014.8107

Biblioteka Nauki

29551892