Realizacja przez Polskę wybranych praw pracowniczych zawartych w Europejskiej Karcie Społecznej

• Authors: Adrianna Binaś

Title variants

EN

Poland’s implementation of selected employee rights included in the European Social Charter

Abstracts

EN

The article characterises human rights of the second generation; with a subsequent analysis of the material scope of selected employee rights as regulated in the European Social Charter and the degree of their implementation on the part of Poland. The study covered Article 1 (the right to work), Article 2 (the right to decent working conditions), Article 3 (the right to safe and hygienic working conditions), Article 4 (the right to a fair wage), and Article 12 (the right to social security). Evaluation of the implementation of the above-mentioned Charter provisions was based on the conclusions of the European Committee of Social Rights in six control cycles, starting from 1997, when Poland ratified the Charter, and up until the years 2014 or 2016, depending on the control cycle distribution for the individual articles of the Charter. The survey tried to answer the question as to what extent Poland complies with Charter provisions. Theoretical assumptions were adopted, ones derived from institutionalism, that the norms regulated in the European Social Charter constitute binding principles in society and that these shape the relations between the state and individuals.

PL

W artykule scharakteryzowano prawa człowieka II generacji. Dokonano również analizy zakresu przedmiotowego wybranych praw pracowniczych uregulowanych w Europejskiej Karcie Społecznej oraz stopnia ich realizacji przez Polskę. Badanie objęło artykuł 1 (prawo do pracy), artykuł 2 (prawo do sprawiedliwych warunków pracy), artykuł 3 (prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy), artykuł 4 (prawo do godziwego wynagrodzenia) oraz artykuł 12 (prawo do zabezpieczenia społecznego). Ocena realizacji wyżej wymienionych przepisów Karty oparta została na konkluzjach Europejskiego Komitetu Praw Społecznych z sześciu cykli kontrolnych, począwszy od 1997 r., gdy Polska ratyfikowała Kartę, do 2014 lub 2016 r., w zależności od rozkładu cykli dla poszczególnych artykułów Karty. Badanie miało pomóc sformułować odpowiedź na pytanie, w jakim stopniu Polska wypełnia postanowienia wynikające z Karty. Przyjęto założenia teoretyczne (wywodzące się z instytucjonalizmu), iż normy uregulowane w Europejskiej Karcie Społecznej obowiązują w społeczeństwie i kształtują relacje między państwem a jednostkami.

Keywords

PL

Europejska Karta Społeczna; prawa pracownicze; rynek pracy; społeczne prawa człowieka

EN

European Social Charter; employee rights; labour market; social human rights

• Publisher: Zakład Ubezpieczeń Społecznych
• Journal: Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka
• Year: 2021
• Issue: 1
• Pages: 47-75

Dates

published

2022

Contributors

author

Adrianna Binaś

• Uniwersytet Warszawski

• https://orcid.org/0000000309428575

References

• Europejski Komitet Praw Społecznych, Digest of the case law of the European Committee of Social Rights, 2018.
• Gadkowski A., Charakterystyka quasi-sądowych funkcji Europejskiego Komitetu Praw Społecznych w procesie rozpatrywania skarg zbiorowych, „Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny”, t. 78, nr 3.
• Hanczel A.R., Maciejewska J., Podstawowe dokumenty Rady Europy z dziedziny polityki społecznej, Warszawa 1997.
• Inforfk, Opublikowano kwotę limitu 30-krotności obowiązującą w 2021 r., https://inforfk.pl/aktualnosci/8027555,Opublikowano-kwote-limitu-30krotnosci-obowiazujaca-w-2021-r.html (15.09.2021).
• Lipowicz I., Stan ochrony praw człowieka z perspektywy Rzecznika Praw Obywatelskich, „Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny”, t. 76, nr 2.
• Ludera-Ruszel A., W kierunku ratyfikacji Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej – Polska wobec standardów ZEKS w zakresie ochrony trwałości stosunku pracy, „Studia Prawnicze KUL” 2020, 1 (81).
• Męcina J., Społeczne i ekonomiczne warunki rozwoju standardów Europejskiej Karty Społecznej w Polsce i rola dialogu społecznego w tym procesie [w:] Europejska Karta Społeczna: wyzwania i możliwości. 25. rocznica przystąpienia Polski do Rady Europy, Warszawa 2016.
• Osiatyński W., Prawa człowieka i ich granice, Kraków 2011.
• Piechowiak M., Filozofia praw człowieka. Prawa człowieka w świetle jej międzynarodowej ochrony, Lublin 1999.
• Rada Europy, Przewodnik po Europejskiej Karcie Społecznej, Warszawa 2002.
• Świątkowski A.M., Karta Praw Społecznych Rady Europy, Warszawa 2006.
• Świątkowski A.M., Prawo socjalne Rady Europy, Kraków 2006.
• Świątkowski A.M., Ratyfikacja Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej [w:] Europejska Karta Społeczna: wyzwania i możliwości. 25. rocznica przystąpienia Polski do Rady Europy, Warszawa 2016.
• Wiącek M., Krzywoń A., Brzozowski W., Prawa człowieka, Warszawa 2019.
• Wratny J., Prawa społeczne w Europejskiej Karcie Społecznej a uwarunkowania gospodarcze [w:] Europejska Karta Społeczna: wyzwania i możliwości. 25. rocznica przystąpienia Polski do Rady Europy, Warszawa 2016.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0015.3486

Biblioteka Nauki

2117206