Kim jest nauczyciel? Językowo-kulturowy obraz pedagoga widziany oczami uczniów

• Authors: Monika Kubiak

Title variants

EN

Who is the teacher? Cultural – linguistic image of educationist in students’ eyes

Abstracts

EN

The article presents the cultural - linguistic image of a teacher. To make an investigation of this phenomena, the ethnolinguistic system S-A-T has been used. This system, created by Jerzy Bartmiński, is one of the foremost instruments to collect research resources. The S-A-T triad was built from three components: (S) - dictionary data, (A) - survey data and (T) - selected texts from culture. In the beginning, the teacher lexeme will be shown in terms of philosophy, history, pedagogy and didactics. Then, the information collected from data acquired from several dictionaries: etymological, Polish, phraseological and synonyms dictionary will be presented before the survey’s evaluation placed in the end of the article. Students were obligated to give answers for questions related to broadly defined topic of teaching in the context of teacher as a person with synonymous and idiomatic expressions associated with. Next, respondents had to explain who, to their minds, the teacher is. Further questions referred to features of a perfect pedagogue (in primary and secondary school student’s eyes) and justice at school. They were also asked for giving some writings (from literature, cinema and music), where the character of a good teacher can be found.

PL

Artykuł prezentuje językowo-kulturowy obraz nauczyciela. Do zbadania tego zjawiska wykorzystano etnolingwistyczny system S-A-T, autorstwa Jerzego Bartmińskiego, który stanowi jedno z czołowych instrumentów gromadzenia zasobów badawczych. Triada S-A-T została zbudowana z trzech komponentów: (S) danych słownikowych, (A) danych ankietowych oraz (T) wybranych tekstów kultury. Na początku przedstawiony zostanie leksem nauczyciel w ujęciu filozoficznym, historycznym, pedagogicznym i dydaktycznym. Później zaprezentowane zostaną wiadomości o nauczycielu zebrane na podstawie danych wyekscerpowanych ze słowników: etymologicznego, języka polskiego, frazeologicznego i synonimów, a na końcu wyniki ankiet. Zadaniem uczniów było udzielenie odpowiedzi na pytania dotyczące szeroko pojętego tematu nauczania w kontekście osoby nauczyciela, w tym wyrazów bliskoznacznych oraz związków frazeologicznych z nim związanych. Następnie respondenci musieli wyjaśnić, kim, ich zdaniem, jest nauczyciel. Kolejne pytania dotyczyły cech idealnego pedagoga (zarówno w oczach uczniów szkół podstawowych, jak i średnich), a także sprawiedliwości w szkole. Respondenci musieli również podać teksty kultury (z zakresu literatury, filmu, piosenki), w których pojawia się postać dobrego nauczyciela.

Keywords

PL

nauczyciel; historia wychowania; językowy obraz świata; etnolingwistyka; antroponimia

EN

teacher; history of upbringing; linguistic image of the world; ethnolinguistics; anthroponymy

• Publisher: Uniwersytet Bielsko-Bialski
• Journal: Świat i Słowo
• Year: 2021
• Volume: 37
• Issue: 2
• Pages: 225-238

Dates

published

2021

Contributors

author

Monika Kubiak

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0015.6055

Biblioteka Nauki

29519899