Idea sprawiedliwości proceduralnej w procedurze postępowania przed organem rentowym

• Authors: Katarzyna Szlachta-Kisiel

Title variants

EN

The idea of procedural justice before the pension authority

Abstracts

EN

The concept of justice, crystallizing over the centuries, is very important in creation of material law and shaping the procedures necessary for their implementation. The importance of ideas and principles of procedural justice for social insurance is essential not only because of the demand of law itself. Procedural justice is also important, because it influences the society. Analysis of the procedure before the pension authority on application for pension or retirement through the prism of the constitutional principle of the rule of law, concept of procedural justice and principle procedural due process indicates that justice is indispensable to realize the principle of the democratic rule of law. Robert S. Summers, recognizing other values of the process, taken from social life, sees the necessity to apply them not so much to the procedure as a means to achieve a specific goal, but to the procedure itself. In this context the procedure before the pension authority should be seen through the prism of the error risk, good result of the procedure, procedure evaluation and participatory management.

PL

Krystalizujące się przez wieki pojęcie sprawiedliwości, na gruncie prawa odgrywa szczególną rolę, zarówno w zakresie powoływania do życia norm prawa materialnego, jak i kształtowania procedur niezbędnych do ich realizacji. Znaczenie idei i zasad sprawiedliwości proceduralnej dla ubezpieczeń społecznych jest znaczące nie tylko z powodu wymogów samego prawa. Ma także doniosłą siłę oddziaływania społecznego. Analiza procedury postępowania przed organem rentowym z wniosków o świadczenia emerytalno-rentowe przez pryzmat konstytucyjnej zasady państwa prawa, idei sprawiedliwej procedury, zasady procedural due proces wskazuje, że sprawiedliwa procedura jako element osiągnięcia celu jest nieodzowna dla realizacji zasady demokratycznego państwa prawa. Dostrzegając także inne wartości procesu, zaczerpnięte z życia społecznego, Robert S. Summers widzi konieczne stosowanie ich nie tyle dla procedury jako środka do osiągnięcia określonego celu, ale dla procedury samej w sobie. W kontekście tych rozważań procedurę przed organem rentowym należy postrzegać także przez pryzmat ryzyka błędu, dobrego wyniku procedury, oceny procedury czy też zarządzania partycypacyjnego

Keywords

PL

ubezpieczenia społeczne; sprawiedliwa procedura; demokratyczne państwo prawa; słuszny interes strony; Zakład Ubezpieczeń Społecznych

EN

social insurance; procedural justice; democratic rule of law; the legitymate interest of the party; Social Insurance Institution

• Publisher: Wyższa Szkoła Humanitas
• Journal: Roczniki Administracji i Prawa
• Year: 2021
• Volume: specjalny II
• Issue: XXI
• Pages: 549-561

Dates

published

2021

Contributors

author

Katarzyna Szlachta-Kisiel

References

• Adamiak B., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, [w:] Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, B. Adamiak, J. Borkowski, Warszawa 2019.
• Bernatt M., Sprawiedliwość proceduralna w postępowaniu przed organem ochrony konkurencji, Warszawa 2011.
• Biernat S., Problemy prawne sprawiedliwego rozdziału dóbr przez państwo, Kraków 1985.
• Gellhorn E., Levin R.M., Administrative Law and Process in a Nutshell, St. Paul, Minn. 1997 (cyt. za: Z. Kmieciak, Ogólne zasady prawa i postępowania administracyjnego, Warszawa 2000).
• Kmieciak Z., Ogólne zasady prawa i postępowania administracyjnego, Warszawa 2000.
• Leszczyna H., Petrażycki, Warszawa 1974.
• Marshaw J., Due Process in Administrative State, Yale University Press 1985 (cyt. za: Z. Kmieciak, Ogólne zasady prawa i postępowania administracyjnego, Warszawa 2000).
• Przybyła H., John Rawls i kategoria sprawiedliwości, „Studia Ekonomiczne” 2006, nr 38.
• Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Warszawa 1994.
• Rousseau J.J., Umowa społeczna, Poznań 1920.
• Sepczyńska D., John Rawls: polityka i prawda, [w:] D. Sepczyńska, P. Wasyluk (red.), Z filozofii współczesnej. O prawdzie, Olsztyn 2010.
• Skowroński L., Etyka nikomachejska i Polityka Arystotelesa: ich wspólna dziedzina badań i wspólny czytelnik, „Peitho. Examina Antiqua” 2016, nr 1 (7).
• Summers R.S., Evaluating and improving legal processes – a plea for „proces values”, „Cornell Law Review”, volume 60, November 1974, number 1.
• Szymaniec P., Państwo i prawo w filozofii dziejów Immanuela Kanta, „Wrocławskie Studia Erazmiańskie. Zeszyty Studenckie” 2009, nr 2.
• Tatarkiewicz W., Historia filozofii, Warszawa 1968, tom 1.
• Ziembiński Z., Etyczne problemy prawoznawstwa, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk 1972.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0015.6451

Biblioteka Nauki

2057962