Budżetowe skutki harmonizacji podatku od towarów i usług na przykładzie Polski

• Authors: Przemysław Szymczyk , Waldemar Szymański

Title variants

EN

Budgetary consequences of the harmonization of the tax on goods and services on the example of Poland

Abstracts

EN

The article analyzes and assesses the impact of the harmonization of value added tax on the public finance sector. For research purposes, a thesis was formulated about the negative budgetary effects of harmonization. The authors of the publication indicate that, due to its properties, VAT not only generates the largest part of the state budget revenues, but also constitutes a levy which has a key impact on the intra-market competition of the European Union. After identifying the factors determining the importance of the harmonization process, both in terms of the market and budget, the authors discuss its legal aspects. The article criticizes the view that identifies the harmonization process with the unification of tax law. This section covers not only the formal, but also the material premises for harmonization. When assessing harmonization as a consequence of the progressing economic and e.g. the requirement of unanimity, the principle of necessity, problems with the way of defining the internal market or the EU competences related to the scope of the right to adopt new regulations. Considerations regarding the budgetary effects of the harmonization process were preceded by a presentation of the effects of the work related to it so far. The introduction to the analytical part of the article is an indication of national legal acts implementing all forms of EU regulations. In the analytical part, thanks to the use of publicly available data (in particular from the Ministry of Finance), an assessment was made of the impact of solutions implementing the provisions related to the harmonization of tax on goods and services on the public finance sector in 2011-2022. The analysis was carried out taking into account the revenues and expenditures from the state budget, which made it possible to determine the balance of individual regulations implementing EU law. Based on the conducted analysis, the thesis on the negative impact of the harmonization of value added tax on the public finance sector was criticized. At the same time, a positive budgetary impact of the harmonization of the tax in question was demonstrated on the example of Poland.

PL

W artykule dokonano analizy i oceny oddziaływania harmonizacji podatku od towarów i usług na sektor finansów publicznych. Dla celów badawczych sformułowano tezę o negatywnych skutkach budżetowych harmonizacji. Autorzy publikacji wskazują, że podatek VAT1 ze względu na swoje właściwości nie tylko generuje największą część dochodów budżetu państwa, ale również stanowi daninę, która w najwyższym stopniu oddziałuje na wewnątrzrynkową konkurencję w Unii Europejskiej (UE). Po zidentyfikowaniu czynników determinujących znaczenie procesu harmonizacji w ujęciu zarówno rynkowym, jak i budżetowym autorzy omawiają jego aspekty prawne. W artykule odniesiono się krytycznie do poglądu utożsamiającego proces harmonizacji z unifikacją prawa podatkowego. W tej części ujęto nie tylko formalne, ale również materialne przesłanki harmonizacji. Ocena harmonizacji jako konsekwencji postępującej integracji gospodarczej i politycznej w UE uwzględnia ograniczenia prawne związane z przebiegiem tego procesu, np. wymóg jednomyślności, zasadę konieczności, problemy dotyczące sposobu zdefiniowania rynku wewnętrznego czy kompetencje unijne związane z zakresem prawa do uchwalania nowych przepisów. Rozważania na temat budżetowych skutków procesu harmonizacji poprzedzono prezentacją efektów dotychczasowych prac z nią związanych. Wprowadzeniem do części analitycznej artykułu jest wyliczenie krajowych aktów prawnych implementujących wszystkie formy unijnych regulacji. W części analitycznej, dzięki wykorzystaniu powszechnie dostępnych danych (w szczególności pochodzących z Ministerstwa Finansów), dokonano oceny wpływu rozwiązań wdrażających przepisy związane z harmonizacją podatku od towarów i usług na sektor finansów publicznych w latach 2011-2022. Analizę przeprowadzono z uwzględnieniem wpływów do budżetu państwa i wydatków z tego budżetu, co umożliwiło określenie salda poszczególnych regulacji implementujących prawo unijne. Na podstawie przeprowadzonej analizy krytycznie odniesiono się do tezy o negatywnym oddziaływaniu harmonizacji podatku od towarów i usług na sektor finansów publicznych. Jednocześnie wykazano pozytywny budżetowy wpływ harmonizacji tego podatku na przykładzie Polski.

Keywords

PL

harmonizacja podatkowa; podatek od towarów i usług; VAT; skutki budżetowe; finanse publiczne; rynek unijny

EN

tax harmonization; value added tax; VAT; budgetary effects; public finance; EU market

• Publisher: Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i wspólnicy
• Journal: Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych
• Year: 2022
• Volume: 11(315)
• Pages: 31-58

Dates

published

2022

Contributors

author

Przemysław Szymczyk

author

Waldemar Szymański

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0016.1222

Biblioteka Nauki

28762111