Wolność pracy jako przesłanka ograniczająca swobodę kontraktowania – wybrane problemy

• Authors: Tomasz Bakalarz , Sabina Pochopień-Belka

Title variants

EN

The Freedom of Work as a Premise Limiting the Freedom of Contracts – Selected Problems

Abstracts

EN

According to the article 65.1 of polish Constitution, everyone shall have the freedom to choose and to pursue his occupation and to choose his place of work. The impact of the freedom of work on the freedom of contract is still a subject of doctrinal discussion. In the presented text, the authors try to decide whether the principle of freedom of work can be considered a restriction of the freedom of contracts. This dogmatic issue has been subject to a systemic analysis. The authors assume that from the perspective of private-law relations, the freedom of work should be understood as an element of the objective, preferred order of socio-economic values (principles of community coexistence). The presented thesis is explained on the example of a contractual penalty securing a contractual restriction on the freedom of work.

PL

Zgodnie z art. 65 ust. 1 Konstytucji RP każdemu zapewnia się wolność wyboru i wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy. Wpływ wyrażonej we wskazanym przepisie wolności pracy na swobodę kształtowania umownych stosunków pracy jest wciąż otwartym polem do dyskusji prawniczej. W prezentowanym tekście autorzy zmierzają do rozstrzygnięcia, czy zasada wolności pracy może zostać uznana za przesłankę ograniczającą swobodę kontraktowania. Zagadnienie to, mające charakter dogmatyczny, poddane zostało analizie systemowej. Autorzy przyjmują, że z perspektywy stosunków prywatnoprawnych wolność pracy należy ujmować jako element obiektywnego, preferowanego porządku wartości społeczno-gospodarczych (zasad współżycia społecznego). Aplikacyjne znaczenie sformułowanej tezy wyjaśniono na przykładzie zastrzeżenia kary umownej zabezpieczającej wykonanie obowiązków umownych ograniczających wolność pracy.

Keywords

PL

wolność pracy; swoboda umów; kara umowna; ograniczenia swobody umów

EN

freedom of work; freedom of contracts; contractual penalty; restrictions on the; freedom of contract

• Publisher: Wyższa Szkoła Humanitas
• Journal: Roczniki Administracji i Prawa
• Year: 2022
• Volume: 3(XXII)
• Pages: 85-100

Dates

published

2022

Contributors

author

Tomasz Bakalarz

author

Sabina Pochopień-Belka

References

• Bakalarz T., Umowne ograniczenie możliwości zatrudniania pracowników, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2021, nr 4.
• Czarny P., Konstytucyjne podstawy prawnej regulacji stosunków prywatnoprawnych w Polsce (na tle koncepcji horyzontalnego oddziaływania praw konstytucyjnych oraz obowiązku ochrony tych praw przez państwo), [w:] M. Florczak-Wątor (red.), Oddziaływanie współczesnych konstytucji na stosunki między podmiotami prywatnymi, Kraków 2015.
• Drapała P., [w:] K. Osajda (red.), Prawo zobowiązań – część ogólna. System Prawa Prywatnego, t. 5, Warszawa 2020.
• Florczak-Wątor M., Horyzontalny wymiar praw konstytucyjnych, Kraków 2014.
• Garlicki L., Jarosz-Żukowska S., Komentarz do art. 65 Konstytucji, [w:] M. Zubik (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, tom II, wyd. II, LEX 2016.
• Gersdorf M., Kontrowersje w zakresie stosowania konstrukcji nadużycia prawa w prawie pracy indywidualnym i zbiorowym, „Studia Iuridica Lublinensia” 2015, vol. XXiV, nr 3.
• Goździewicz G., Zieliński T., Komentarz do art. 10 k.p., [w:] L. Florek (red.), Kodeks pracy. Komentarz, LEX 2017.
• Góral Z., Swoboda doboru pracowników i wolność pracy, [w:] H. Lewandowski (red.), Polskie prawo pracy w okresie transformacji w oświetleniu prawa wspólnotowego, Warszawa 1997.
• Jaśkowski K., Komentarz do art. 29 k.p., [w:] K. Jaśkowski, E. Maniewska (red.), Komentarz aktualizowany do Kodeksu pracy, LEX 2022.
• Machnikowski P., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2013.
• Machnikowski P., Treść umowy, [w:] Prawo zobowiązań – część ogólna. System Prawa Prywatnego, tom 5, red. K. Osajda, Warszawa 2020.
• Miętek A., Swoboda umów i jej ograniczenia przy kształtowaniu treści stosunku pracy, Warszawa 2019.
• Olejniczak A., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, tom III: Zobowiązania – część ogólna, red. A. Kidyba, Warszawa 2014.
• Patulski A., Wolność pracy – próba ujęcia wielopłaszczyznowego, Warszawa 1992.
• Pochopień-Belka S., Wpływ zasady uprzywilejowania pracownika na zakres swobody umów stron stosunku pracy w literaturze i orzecznictwie, ,,Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2022.
• Pulka Z., Godność człowieka – właściwość autonomiczna czy heteronomiczna, ,,Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem” 2018, tom 10, nr 2.
• Radwański Z., Olejniczak A., Zobowiązania, Warszawa 2010.
• Stelina J., Charakter norm prawa pracy, [w:] System Prawa Pracy, tom I: Część ogólna, red. K.W. Baran, Warszawa 2017.
• Śledzińska-Simon A., Wolność pracy, [w:] M. Jabłoński (red.), Realizacja i ochrona konstytucyjnych wolności i praw jednostki w polskim porządku prawnym, Wrocław 2014.
• Świątkowski A., Niewykonanie a nienależyte wykonanie zakazu konkurencji. Glosa do wyroku SN z dnia 10 listopada 2003 r., I PK 528/02, „Państwo i Prawo” 2005, nr 3.
• Trzaskowski R., Granice swobody kształtowania treści i celu umów obligacyjnych (art. 353 Kodeksu cywilnego), Warszawa 2004.
• Trzaskowski R., Skutki sprzeczności umów obligacyjnych z prawem, LexisNexis 2013.
• Wilejczyk M., Zagadnienia etyczne części ogólnej prawa cywilnego, Warszawa 2014.
• Wronkowska S., [w:] S. Wronkowska, Z. Ziembiński, Zarys teorii prawa, Poznań 2001.
• Ziółkowski M., Bezpośredni horyzontalny skutek norm konstytucyjnych (analiza krytyczna) [w:] A. Młynarska-Sobaczewska, P. Radziewicz (red.), Horyzontalne oddziaływanie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Warszawa 2015.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0016.2408

Biblioteka Nauki

3200821