Training Pension as a Benefit From Social Insurance Supporting the Process of Vocational Rehabilitation – Selected Problems and Controversies

• Authors: Wiesław Koczur

Title variants

PL

Renta szkoleniowa jako świadczenie z ubezpieczenia społecznego wspierające proces rehabilitacji zawodowej – wybrane problemy i kontrowersje

Abstracts

PL

W niniejszym artykule dokonano prezentacji i oceny polskich rozwiązań normatywnych dotyczących renty szkoleniowej jako świadczenia z powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych, mającego wspierać realizację procesu rehabilitacji zawodowej. Przedstawiono istotę i cel rehabilitacji zawodowej w ujęciu dokumentów międzynarodowych oraz prawa polskiego oraz wskazano rolę, jaką w procesie realizacji tej rehabilitacji przypisuje się rencie szkoleniowej. Ukazano także mankamenty obowiązujących w Polsce w tym zakresie przepisów prawa oraz przyjętych rozwiązań organizacyjnych i finansowych, które sprawiły, iż wbrew oczekiwaniom rola wskazanego świadczenia pieniężnego z ubezpieczenia społecznego w zakresie wspierania realizacji procesu rehabilitacji zawodowej jest znikoma.

EN

This article presents and evaluates Polish normative solutions regarding the training pension as a benefit from the general social insurance system, intended to support the implementation of the vocational rehabilitation process. The essence and purpose of vocational rehabilitation in terms of international documents and Polish law were presented, and the role assigned to the training pension in the process of implementation of this rehabilitation was indicated. It also shows the shortcomings of the legal provisions in force in Poland and the adopted organizational and financial solutions, which meant that, contrary to expectations, the role of the indicated cash benefit from social insurance in supporting the implementation of the vocational rehabilitation process is negligible.

Keywords

EN

vocational rehabilitation; social security system; disability insurance; training pension.

PL

rehabilitacja zawodowa; system ubezpieczeń społecznych; ubezpieczenia; rentowe; renta szkoleniowa

• Publisher: Wyższa Szkoła Humanitas
• Journal: Roczniki Administracji i Prawa
• Year: 2022
• Volume: 4(XXII)
• Pages: 251-266

Dates

published

2022

Contributors

author

Wiesław Koczur

References

• Antonów K. (ed.), Emerytury i renty z FUS, emerytury pomostowe, okresowe emerytury kapitałowe. Komentarz, Warszawa 2014.
• Antonów K., Renta z tytułu niezdolności do pracy,[in:] Ryzyko niezdolności do pracy wzabezpieczeniu społecznym, ed. U. Jackowiak, R. Ziółkowska, Gdańsk 2006.
• Antonów K., Ubezpieczenia rentowe, [in:] Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, ed. K.W. Baran, Warszawa 2022.
• Cegielska-Jóźwiak J., Renta szkoleniowa. „ Z Zagadnień Zabezpieczenia Społecznego” 2012, no. 4.
• Dral A., Ochrona pracowników niepełnosprawnych, [in:] System prawa pracy. Vol. IX: Międzynarodowe publiczne prawo pracy. Standardy globalne, ed. K.W. Baran, Warszawa 2019.
• Dzienisiuk D., Prawo pracy a prawo ubezpieczeń społecznych, Warszawa 2016.
• Dzienisiuk D., Renty w systemie ubezpieczeń społecznych, [in:] K.W. Frieske, E. Przychodaj (ed.), Ubezpieczenia społeczne w procesie zmian, Warszawa 2014.
• Garbat M., Rehabilitacja zawodowa i zatrudnienie chronione osób z niepełnosprawnościami. „Niepełnosprawność – Zagadnienia, Problemy, Rozwiązania” 2015, no. 1.
• Gobelet C., Franchignoni F., Vocational rehabilitation, Paris, Berlin, Heidelberg, New York 2006.
• Grewiński M., Usługi społeczne we współczesnej polityce społecznej. Przegląd problemów i wizja przyszłości, Warszawa 2021.
• Jackowiak U., Zmiana kryteriów i trybu orzekania o niezdolności do pracy dla celów rentowych, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2000, Vol. VI.
• Jędrasik-Jankowska I., Nowe ujęcie ryzyka niezdolności do zarobkowania, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 1997, no. 1.
• Jędrasik-Jankowska I., Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego, Warszawa 2020.
• Jędrasik-Jankowska I., Ubezpieczenia społeczne. Vol. 2: Ubezpieczenie rentowe. Ubezpieczenie emerytalne, Warszawa 2003.
• Koczur W., Kwestia restytucji zdolności do pracy w systemach ubezpieczeń społecznych w świetle postanowień aktów międzynarodowych, „Z Problematyki Zabezpieczenia Społecznego” 2009, no. 1.
• Koczur W., Orzekanie o niezdolności do pracy dla celów rentowych, [in:] Prawo pracy, ubezpieczenia społeczne, polityka społeczna. Wybrane zagadnienia, ed. B. M. Ćwiertniak, Opole 1998.
• Koczur W., Rehabilitacja kompleksowa w procesie restytucji zdolności do pracy w powszechnym systemie ubezpieczeń społecznych, [in:] Polska szkoła kompleksowejrehabilitacji. Analiza prawnoporównawcza instytucjonalnych rozwiązań, ed. P. Czauderna, W. Koczur, M. Woch, M. Wypych, Warszawa 2019.
• Koczur W., Renty z tytułu niezdolności do pracy w pozarolniczym ubezpieczeniu społecznym, [in:] M. Borski (ed.), Urzeczywistnianie idei humanizmu w kontekście zagwarantowania podstawowych praw osobom z niepełnosprawnościami, Sosnowiec 2017.
• Koczur W., Restytucja zdolności do pracywpolskim powszechnym systemie ubezpieczeń społecznych, Katowice 2010.
• Kowalczyk O., Zmiana zasad orzekania o niepełnosprawności i niezdolności do pracy jako element reformy systemu ubezpieczeń społecznych, [in:] Reformy społeczne i zagrożenia ich realizacji, ed. L. Frąckiewicz, W. Koczur, Katowice 1998.
• Lipowska M., Zasady orzekania o celowości przekwalifikowania zawodowego, [in:] Standardy orzecznictwa lekarskiego ZUS, Warszawa 2013.
• Low H., Pistaferri L., Disability Insurance and the dynamics of the incentive insurance trade-off. “American Economic Review” 2015, no. 10.
• Łabędzka M., Zalewska H., Renta szkoleniowa a aktywizacja zawodowa, [in:] Rehabilitacja zawodowa. Stan obecny i proponowane zmiany, ed. G. Uścińska, A. Wilmowska-Pietruszyńska, Warszawa 2014.
• O’Reilly A., The right to decent work of persons with disabilities. ILO, Geneva 2007.
• Patrini V., Ahrendt D., Disability and labour market integration: Policy trends and support in EU Member States, Luxembourg 2021.
• Pławucka H., Niezdolność do pracy w przepisach prawa emerytalno-rentowego, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 1998, no. 1.
• Pławucka H., Renta z tytułu niezdolności do pracy, [in:] Renta w prawie polskim, ed. M. Drela, Wrocław 2016.
• Pławucka H., Ryzyko niezdolności do pracy dla celów rentowych – konstrukcja i treść, [in:] Niezdolność do pracy jako ryzyko w społecznym ubezpieczeniu rentowym, ZUS, PSUS, Warszawa – Chorzów 2014.
• Roszewska K., Ryzyko niezdolności do pracy, Warszawa 2018.
• Sidorko A., Renta szkoleniowa. „Przegląd Ubezpieczeń Społecznych i Gospodarczych” 1999, no. 8.
• Uścińska G., Analiza regulacji międzynarodowych dotyczących systemów ochrony skutków ryzyka inwalidztwa, [in:] Rehabilitacja zawodowa. Stan aktualny i proponowane zmiany, ed. G. Uścińska, A. Wilmowska-Pietruszyńska, Warszawa 2014.
• Uścińska G., Europejskie standardy zabezpieczenia społecznego a współczesne rozwiązania polskie, Warszawa 2005.
• Walusiak-Skorupa J., Lipowska M., Wiszniewska M., Ocena roli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w aktywizacji zawodowej osób z problemami zdrowotnymi, realizowanej poprzez wydawanie orzeczeń o celowości przekwalifikowania zawodowego, „Medycyna Pracy” 2020, no. 3,
• Więcek R., Renta szkoleniowa jako jedno ze świadczeń pieniężnych przysługujących w ramach ubezpieczenia społecznego, „Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i Praktyka” 2012, no. 1-2.
• Wilmowska-Pietruszyńska A., Rola orzecznictwa lekarskiego i rehabilitacji w ramach prewencji rentowej w pozarolniczym ubezpieczeniu społecznym, [in:] Zabezpieczenie społeczne osób niepełnosprawnych, ed. L. Frąckiewicz, W. Koczur, Katowice 2010.
• Zieleniecki M., Rola zasiłku wyrównawczego i renty szkoleniowej w rehabilitacji zawodowej, [in:] Ryzyko niezdolności do pracy w zabezpieczeniu społecznym, ed. U. Jackowiak, R. Ziółkowska, Gdańsk 2006.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0016.3380

Biblioteka Nauki

3200741