Zasady postępowania w sprawie ze skargi konstytucyjnej

• Authors: Mariusz Śladkowski

Title variants

EN

Principles of Proceedings in a Constitutional Complaint

Abstracts

EN

The constitutional complaint was introduced into the Polish legal order with the entry into force of the Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997. In accordance with the will of the legislator, the Polish model of a constitutional complaint has been shaped as narrow, both in the sphere of the objective scope, which by definition includes normative acts, and the scope of complaint protection granted to the complainant, which is of a limited nature. The doctrine rightly emphasizes that the Constitution of the Republic of Poland has relatively broadly defined the system of individual freedoms and rights, thus giving them the rank of constitutional fundamental rights. The effective implementation of these rights depends on the provision of effective means of their protection. Among the latter, the constitutional complaint comes to the fore as a special, extra-instance and extra-judicial means of legal protection, opening an individual’s access to the Constitutional Tribunal. The principles determining the proceedings before the Constitutional Tribunal include the principle of the right of citizens to court, the principle of material truth, the principle of equality, the principle of availability, the principle of constitutional legality, the principle of adversarial procedure, the principle of openness of proceedings, the principle of collegiality, the principle of directness, the principle of orality, the principle of concentration evidence, and finally the principle of procedural formalism.

PL

Skarga konstytucyjna została wprowadzona do polskiego porządku prawnego wraz z wejściem w życie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku. Zgodnie z wolą ustrojodawcy polski model skargi konstytucyjnej został ukształtowany jako wąski, zarówno w sferze zakresu przedmiotowego, obejmującego z założenia akty normatywne, jak i zakresu udzielanej skarżącemu ochrony skargowej, która ma ograniczony charakter. W doktrynie słusznie podkreśla się przy tym, że Konstytucja RP stosunkowo szeroko ujęła system wolności i praw jednostki, nadając im tym samym rangę konstytucyjnych praw podstawowych. Efektywna realizacja owych praw uzależniona jest od zapewnienia skutecznych środków ich ochrony Wśród tych ostatnich na pierwszy plan wysuwa się skarga konstytucyjna jako szczególny, pozainstancyjny i pozasądowy środek ochrony prawnej, otwierający jednostce dostęp do Trybunału Konstytucyjnego. Do zasad determinujących przedmiotowe postępowanie przed TK zaliczamy zasadę prawa obywateli do sądu, zasadę prawdy materialnej, zasadę równości, zasadę dyspozycyjności, zasadę legalności konstytucyjnej, zasadę kontradyktoryjności, zasadę jawności postępowania, zasadę kolegialności, zasadę bezpośredniości, zasadę ustności, zasadę koncentracji materiału dowodowego, wreszcie zasadę formalizmu procesowego.

Keywords

PL

zasady; postępowanie; skarga; trybunał; konstytucja

EN

principles; procedure; complaint; tribunal; constitution

• Publisher: Wyższa Szkoła Humanitas
• Journal: Roczniki Administracji i Prawa
• Year: 2023
• Volume: 2(XXIII)
• Pages: 137-154

Dates

published

2023

Contributors

author

Mariusz Śladkowski

References

• Berutowicz W., Zasada dyspozycyjności w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1957.
• Biłgorajski A., Śladkowski M., Rozpoznanie skargi konstytucyjnej przez Trybunał Konstytucyjny, [w:] K. Urbaniak (red.), Skarga konstytucyjna. Zagadnienia teorii i praktyki, Poznań 2015.
• Bosek L., Wild M., Kontrola konstytucyjności prawa. Zagadnienia ustrojowe, procesowe i materialnoprawne. Komentarz praktyczny dla sędziów i pełnomocników procesowych. Wzory pism procesowych, Warszawa 2014.
• Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2014.
• Jakubecki A. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2012.
• Kłopocka-Jasińska M., Skarga konstytucyjna na orzeczenie sądu. Model możliwy do zastosowania w Polsce, Warszawa 2020.
• Łabno A., Skarga konstytucyjna jako środek ochrony praw człowieka. Przyczynek do dyskusji, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2012, nr 4.
• Marszałkowska-Krześ E. (red.), Postepowanie cywilne, Warszawa 2008.
• Masternak-Kubiak M., Procedura postępowania w sprawie skargi konstytucyjnej, [w:] J. Trzciński (red.), Skarga konstytucyjna, Warszawa 2000.
• Preisner A., Przesłanki ostateczności orzeczenia sądu lub organu administracyjnego, [w:] J. Trzciński (red.), Skarga konstytucyjna, Warszawa 2000.
• Siedlecki W., Zasada kontradyktoryjna i zasada śledcza w polskim procesie cywilnym, „Państwo i Prawo” 1953, z. 2.
• Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2013.
• Szmulik B., Skarga konstytucyjna. Polski model na tle porównawczym, Warszawa 2006.
• Śladkowski M., Zmiany w zakresie przeprowadzania postępowań cywilnych dokonane ustawą z 4.07.2019 r. jako przejaw odpowiedzialności państwa za realizację konstytucyjnej zasady prawa do sądu, „Przegląd Prawa Publicznego” 2021, nr 4.
• Śladkowski M., Bezstronność sędziego w świetle Konstytucji RP, [w:] P. Mikuli, A. Kulig, J. Karp i G. Kuca (red.), Ustroje. Tradycje i porównania. Księga jubileuszowa dedykowana prof. dr. hab. Marianowi Grzybowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Warszawa 2015.
• Śladkowski M., Obowiązki zawodowego pełnomocnika w cywilnym postępowaniu dowodowym w systemie dyskrecjonalnej władzy sędziego, [w:] M. Borski, D. Fleszer, A. Pokora, A. Rogacka-Łukasik (red.), Prawo i czas. Księga jubileuszowa z okazji 80-lecia urodzin Profesora Adama Lityńskiego, Sosnowiec 2020.
• Trzciński J., Zakres podmiotowy i podstawa skargi konstytucyjnej, [w:] J. Trzciński (red.), Skarga konstytucyjna, Warszawa 2000.
• Wojtyczek K., Sądownictwo konstytucyjne w Polsce. Wybrane zagadnienia, Warszawa 2013.
• Zieliński A., Postępowanie cywilne. Kompendium, Warszawa 2012.
• Zieliński A., Zakres stosowania przepisów Kodeksu postępowania cywilnego w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym, „Palestra” 1998, nr 7-8.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0053.6800

Biblioteka Nauki

3175849