Harmonizacja podatku od towarów i usług w Polsce w świetle oceny skutków regulacji (OSR)

• Authors: Przemysław Szymczyk , Waldemar Szymański

Title variants

EN

Harmonization of the value added tax in Poland in the light of the regulatory impact assessment (RIA)

Abstracts

EN

In this publication, using the Regulatory Impact Assessment (RIA), an analysis and evaluation of the impact of the VAT harmonization process on the labor market and the competitiveness of the economy and entrepreneurship, including the functioning of market entities, was carried out. For the purposes of the above studies, a thesis was formulated about the negative market effects of harmonization. According to the authors, the tax on goods and services, due to its characteristics, has the greatest impact on competition in the internal market, which justifies the need for its harmonization. After identifying and indicating the factors determining the importance of the harmonization process in terms of the market, its legal aspects were discussed. The authors are critical of the view that identifies the process of harmonization with the unification of tax law. The study presents both formal and material premises of harmonization. The harmonization process, which is a consequence of the ongoing economic and political integration in the European Union, is associated with certain legal restrictions, e.g. the requirement of unanimity, the principle of necessity, the way of defining the internal market or the scope of EU competences related to the right of EU bodies to adopt new regulations. Considerations on the market effects of harmonization were preceded by a presentation of the effects of previous work related to it. In the theoretical part of the article, national legal acts implementing all forms of legal acts of the European Union are enumerated. In the analytical part, the authors, based on publicly available information and data obtained from the Ministry of Finance in the mode of access to public information, assessed the expected effects of the introduced solutions implementing the provisions related to the harmonization of tax on goods and services on the labor market and on the competitiveness of the economy and entrepreneurship, including the functioning of enterprises in 2011-2022. The analysis was carried out taking into account monetary and non-monetary impacts, which enabled the identification of the measurable and non-measurable effects of individual regulations implementing EU law. On the basis of the conducted analysis, the authors criticize the thesis on the neg ative market effects of harmonization.

PL

W artykule dokonano analizy i oceny oddziaływania harmonizacji podatku od towarów i usług na rynek pracy oraz konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw. W tym celu sformułowano tezę o negatywnych rynkowych skutkach harmonizacji. Autorzy twierdzą, że podatek od towarów i usług ze względu na swoje właściwości w największym stopniu oddziałuje na konkurencję na rynku wewnętrznym, co uzasadnia potrzebę jego harmonizacji. Po zidentyfikowaniu i wskazaniu czynników determinujących znaczenie procesu harmonizacji w ujęciu rynkowym autorzy omawiają jego prawne aspekty. Krytycznie odnoszą się do poglądu utożsamiającego proces harmonizacji z unifikacją prawa podatkowego. W opracowaniu przedstawiono także zarówno formalne, jak i materialne przesłanki harmonizacji. Autorzy założyli, że harmonizacja jest konsekwencją postępującej integracji gospodarczej i politycznej w Unii Europejskiej (UE) i wskazali ograniczenia prawne związane z przebiegiem tego procesu, np. wymóg jednomyślności, zasadę konieczności, definicję rynku wewnętrznego, kompetencje unijne związane z prawem Wspólnoty do uchwalania nowych przepisów. Rozważania dotyczące rynkowych skutków procesu harmonizacji poprzedzono prezentacją efektów dotychczasowych prac z nią związanych. W części teoretycznej artykułu wyliczono krajowe akty prawne implementujące wszystkie formy aktów prawnych UE. W części analitycznej natomiast autorzy wykorzystali powszechnie dostępne dane i dane uzyskane z Ministerstwa Finansów na wniosek o udostępnienie informacji publicznej i na tej podstawie ocenili wpływ wprowadzonych rozwiązań implementujących przepisy związane z harmonizacją podatku od towarów i usług na rynek pracy oraz na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw w latach 2011-2022. Analiza została przeprowadzona z uwzględnieniem wpływów pieniężnych i niepieniężnych, co umożliwiło identyfikację mierzalnych i niemierzalnych skutków poszczególnych regulacji implementujących prawo unijne. Na podstawie przeprowadzonej analizy autorzy krytycznie odnoszą się do tezy o negatywnych rynkowych skutkach harmonizacji.

Keywords

PL

harmonizacja podatkowa; podatek od towarów i usług; Unia Europejska; system podatkowy

EN

tax harmonization; value added tax; VAT; budgetary effects; public finance; EU market

• Publisher: Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i wspólnicy
• Journal: Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych
• Year: 2023
• Volume: 7(323)
• Pages: 44-72

Dates

published

2023

Contributors

author

Przemysław Szymczyk

author

Waldemar Szymański

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0053.7591

Biblioteka Nauki

28762901