Civil defence as a problem in protecting the security of the population in situations significantly distinct from regular ones

• Authors: Marian Lutostański

Title variants

PL

Obrona cywilna jako problem ochrony bezpieczeństwa ludności w sytuacjach znacząco odmiennych od normalnych

Abstracts

PL

Obrona cywilna podlega kształtowaniu w oparciu o międzynarodowe i krajowe regulacje prawne w kontekście niebezpieczeństw wewnętrznych i zewnętrznych o realnie groźnych dla ludności cywilnej skutkach. Autor w podjętych dociekaniach skoncentrował się na dylematach prawnych i organizacyjnych obrony cywilnej w kraju. Refleksją poznawczą objął także przyczyny aktualnego stanu badanej instytucji oraz zawarł wstępne sugestie o prognostycznym charakterze, których uwzględnienie w praktyce mogłyby skutkować eliminacją stwierdzonych mankamentów.

EN

Civil defense is shaped on the basis of international and national legal regulations in the context of internal and external threats with really dangerous consequences for the civilian population. In his investigations, the author focused on the legal and organizational dilemmas of civil defense in the country. Cognitive reflection also covered the causes of the current state of the examined institution and included preliminary suggestions of a prognostic nature, the inclusion of which in practice could result in the elimination of the identified shortcomings.

Keywords

EN

security; civilian population; civil protection; civil defence; cause; shortcoming

PL

bezpieczeństwo; ludność cywilna; ochrona cywilna; obrona cywilna; przyczyna; mankament

• Publisher: Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
• Journal: Scientific Journal of the Military University of Land Forces
• Year: 2023
• Volume: 55
• Issue: 3(209)
• Pages: 230-250

Dates

published

2023

Contributors

author

Marian Lutostański

• Cuiavian University in Włocławek, Poland

References

• Pierwszy Protokół Dodatkowy do Konwencji Genewskich z 12 sierpnia 1949 r., dotyczący ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych, który został sporządzony w Genewie dnia 8 czerwca 1977 r. (Dz. U. z 1992 Nr 41, poz. 175).
• Traktat z Lizbony zmieniający Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, sporządzony w Lizbonie dnia 13 grudnia 2007 r. (Dz. U. z 2009 Nr 203, poz. 1569).
• Grupa Robocza ds. Ochrony Ludności (PROCIV), [online]. Available at: https://www.consilium.europa.eu/pl/council-eu/preparatory-bodies/working-party-civil-protection/ [Accessed: 27 November 2022].
• Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony RP (Dz. U. z 2021 r. poz. 372, 1728).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju, szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin (Dz. U. Nr 96, poz. 850).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie reklamowania od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny (Dz. U. Nr 210, poz. 2136, z późn. zm.).
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 września 2002 r. w sprawie odbywania służby w obronie cywilnej (Dz. U. Nr 169, poz. 1391).
• Ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2305).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 kwietnia 2022 r. w sprawie sposobu wykonywania zadań w ramach obowiązku obrony (Dz. U. z 2022 r., poz. 875).
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2057).
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 roku o Państwowej Straży Pożarnej (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1969).
• Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1897).
• Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 261, z późn. zm.).
• Lutostański M. Główne komponenty architektury ochrony bezpieczeństwa państwa. Łódź–Warszawa: Wydawnictwo SAN; 2014.
• Informacja o wynikach kontroli. Przygotowanie struktur obrony cywilnej do realizacji zadań w zakresie wojny i pokoju, [online]. Available at: https://www.nik.gov.pl/plik/id,3953,vp,5028.pdf [Accessed: 21 December 2022].
• Polska nie ma skutecznego systemu ochrony ludności, [online]. Available at: https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/polska-nie-ma-skutecznego-systemu-ochrony-ludnosci.html [Accessed: 21 December 2022].
• Zięba R, Zając J. Budowa zintegrowanego systemu bezpieczeństwa narodowego Polski. Ekspertyza, [online]. Available at: https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/11838/Budowa_zintegrowanego_systemu_bezpiecze.pdf?sequence=1 [Accessed: 2 January 2023].
• Biała Księga Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: BBN; 2013.
• Bieliszczuk B, Ciastoń S, Łysek W, Niedzielski R, et al. Biała Księga Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, [online]. Available at: https://www.uj.edu.pl/documents/123362602/85075ad6-2438-467f-ba5c-6652695b20b4 [Accessed: 2 January 2023].
• Sinder DM. An Uninformed on Military Culture. ORBIS. 1999;43(1):11-26.
• Konodyba-Rorat B. Kultura bezpieczeństwa jako element budowania wizerunku „bezpiecznego” przedsiębiorstwa. Prace Naukowe Akademii Jana Długosza w Częstochowie, Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa. 2018;6: 731-42. DOI: 10.16926/tiib.2018.06.52.
• Pidgeon NF. Safety culture: a key theoretical issue. Work & Stress. 1998;12(3):202-16.
• Słownik Języka Polskiego, [online]. Available at: https://sjp.pwn.pl/sjp/rozumny;2517494.html [Accessed: 4 December 2022].
• Lutostański M. O epistemologii i ontologii rzeczywistości bezpieczeństwa. W czasie zwyczajnym. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR; 2021.
• Lutostański M. O epistemologii i ontologii rzeczywistości bezpieczeństwa. W innym czasie niż zwyczajny. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Sztuki Wojennej; 2022.
• Elak H. Edukacja na rzecz bezpieczeństwa w świetle nowej reformy oświaty. Obronność. Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Sztuki Wojennej. 2017;3(23):17-41.
• Cieślarczyk M. Kultura bezpieczeństwa i obronności. Siedlce: Wydawnictwo UPH; 2011.
• Cieślarczyk M. Kultura bezpieczeństwa i bezpieczeństwo kulturowe w teorii i praktyce. In: Filipek A, Gałek B. (sci. eds.). Współczesne bezpieczeństwo i kultura bezpieczeństwa. Siedlce: Wydawnictwo UPH; 2014, p. 16-29.
• Cieślarczyk M, Filipek A, Krzewniak D. Kultura bezpieczeństwa młodzieży akademickiej w kontekście zrównoważonego rozwoju. Siedlce: Wydawnictwo UPH; 2021.
• Filipek A. Kultura bezpieczeństwa podmiotów jako element integrujący system bezpieczeństwa narodowego oraz regulujący jego funkcjonowanie i rozwój, w ramach projektu System Bezpieczeństwa Narodowego RP [Research report]. Defense project financed by the NCBiR, project registration number: O ROB/0076/03/001, Warszawa; 2013.
• Lutostański M. Kultura bezpieczeństwa w obszarze bezpieczeństwa i obronności państwa – wybrane problemy. In: Filipek A, Gałek B. (sci. eds.). Współczesne bezpieczeństwo i kultura bezpieczeństwa. Siedlce: Wydawnictwo UPH; 2014, p. 54-77.
• Marciniak M. Współczesne uwarunkowania obrony cywilnej. In: Marciniak M (ed.). Dylematy współczesnej obronności Polski. Pozamilitarne uwarunkowania obronności państwa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek; 2017, p. 55-81.
• Tokarski M. Funkcjonowanie obrony cywilnej w aspekcie źródeł prawa. Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla bezpieczeństwa. 2013;4(21):121-39.
• Krynojewski F. Obrona cywilna nie może działać jak pospolite ruszenie, [online]. Available at: https://serwisy.gazetaprawna.pl/samorzad/artykuly/8552326,wywiad-franciszek-krynojewski-obrona-cywilna-straz-pospolite-ruszenie.html [Accessed: 27 December 2022].
• Soloch P. Ocena funkcjonowania Obrony Cywilnej Kraju w świetle informacji o wynikach kontroli Najwyższej Izby Kontroli, [online]. Available at: https://sobieski.org.pl/komentarz-is-125/ [Accessed: 25 December 2022].
• Stoner JAF, Wankel Ch. Kierowanie. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne; 1994.
• Ocena stanu przygotowania Obrony Cywilnej w Polsce. Stan na 31 grudnia 2012 r. Warszawa: Wydawnictwo KG PSP; 2013.
• Obwieszczenie Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2001 r. w sprawie wykazu uchwał Rady Ministrów, zarządzeń i innych aktów normatywnych Prezesa Rady Ministrów, ministrów i innych organów administracji rządowej, które utraciły moc z dniem 30 marca 2001 r. (M.P. Nr 47, poz. 782).
• Krynojewski F. Co z obroną cywilną po 23 kwietnia 2022 roku?, [online]. Available at: http://obronacywilna.pl/wp-content/uploads/Co-z-OC-po-23-kwietnia.pdf [Accessed: 29 November 2022].

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0053.8963

Biblioteka Nauki

29521132