Językowy obraz łużyckich zwyczajów

• Authors: Renata Bura

Title variants

EN

Linguistic image of Sorbian customs

Abstracts

PL

Praktykowanie zwyczajów i obrzędów jest bardzo ważnym elementem jednoczącym Łużyczan, a także wykładnikiem tożsamości narodowej tej słowiańskiej mniejszości w Niemczech. Przywiązanie do tradycji i zwyczajów znajduje odzwierciedlenie również w języku. Zgromadzony materiał językowy (blisko 80 górnołużyckich frazeologizmów i przysłów) obrazuje wiele ciekawych łużyckich zwyczajów. Odzwierciedlone w nim zostały przede wszystkim te tradycje i zwyczaje, które pozostają w ścisłym związku z religią, jak np. niektóre zwyczaje wielkanocne czy tradycja odpustów.

EN

Practicing customs and rituals is a very important element that unites the Sorbs, as well as an exponent of the national identity of this Slavic minority in Germany. Attachment to tradition and customs is also reflected in the language. The collected linguistic material (nearly 80 Upper Sorbian idioms and proverbs) illustrates many interesting Sorbian customs. It reflects mainly those traditions and customs that are closely related to faith, such as some Easter customs or the tradition of indulgence feasts/parish festival.

Keywords

PL

język górnołużycki; Łużyczanie; tradycje i zwyczaje; frazeologia; paremiologia; językowy obraz świata

EN

Upper Sorbian; Sorbs; traditions and customs; phraseology; paremiology; linguistic worldview

• Publisher: Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
• Journal: Język. Religia. Tożsamość
• Year: 2023
• Issue: 2 (28)
• Pages: 41-50

Dates

published

2023

Contributors

author

Renata Bura

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

• https://orcid.org/0000000337140595

References

• Balke L., Doroczne zwyczaje na Dolnych Łużycach, „Zeszyty Łużyckie” 1995, t. 13, nr 1: Dolni Łużyczanie – ich życie i problemy, s. 61-72.
• Bruk G. (red.), Bräuche der Sorben im Jahreslauf / Nałožki Serbow w běhu lěta, Budyšin 2001.
• Bura R., Ptaki w kulturze i języku Górnołużyczan, [w:] Ptaki i owady w kulturach świata, „Gorzowskie Studia Bestiograficzne V”, red. E. Skorupska-Raczyńska, J. Rutkowska, Gorzów Wielkopolski 2020a, s. 35-48.
• Bura R., Wielkanoc na Łużycach – zwyczaje i słownictwo, „Język. Religia. Tożsamość” 2020b, nr 1/2 (21/22) 1, s. 127-138.
• Haupt L., Schmaler J. E., Volkslieder der Sorben in der Ober- und Niederlausitz / Pjesnički hornych a delnych Łužiskich Serbow, fotomechanischer Neudruck nach Exemplaren der Ausgaben 1841/43, Berlin 1953.
• Ivčenko A., Wölke S., Hornjoserbski frazeologiski słownik, Budyšin 2004.
• Nawka T., Witajće k nam. Serbołużyczanie – historia, kultura, tradycja, Poznań 2008.
• Radyserb-Wjela J., Přisłowa a přisłowne hrónčka a wusłowa Hornjołužiskich Serbow. Zběrał a zhromadźił Jan Radyserb-Wjela. Za nowowudaće zestajał a přenjesł Gerhard Wirth, Bautzen / Budyšin 1997.
• Sorbisches Kulturlexikon, Herausgegeben von Franz Schön und Dietrich Scholze unter Mitarbeit von Susanne Hose, Maria Mirtschin und Anja Pohontsch, Bautzen 2014.
• Hotko – górnołużycki korpus tekstowy: https://www.korpus.cz/kontext/query?corpname= hotko.
• Soblex – słownik online: https://soblex.de/.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0054.2866

Biblioteka Nauki

28409094