Modele dyscypliny w klasie szkolnej – preferencje nauczycieli i ich wybrane predyktory

• Authors: Agnieszka Zamarian

Abstracts

PL

Celem artykułu jest zaprezentowanie wyników badań dotyczących preferowanych przez nauczycieli modeli dyscypliny oraz wybranych predyktorów tych preferencji. Badania oparte są na teorii dyscypliny Charlesa H. Wolfganga (2001), modelu indywidualnej filozofii dyscypliny Clifforda H. Edwardsa (2008) oraz teorii autodeterminacji E. L. Deci i R. M. Ryana (2000). Przeprowadzono je za pomocą przetłumaczonych na język polski narzędzi anglojęzycznych: The Beliefs on Discipline Inventory (Glickman i Tamashiro, 1980), The Teachers’ Need for Autonomy Satisfaction (Tadić, 2015) oraz polskojęzycznego Kwestionariusza Racjonalności Kształcenia (Milerski i Karwowski, 2016). W badaniach wzięło udział 169 nauczycieli zatrudnionych w przedszkolach, szkołach podstawowych i ponadpodstawowych. Przeprowadzone analizy sugerują, że największym powodzeniem wśród badanych cieszy się model dyscypliny nastawiony na konfrontacje i negocjacje, a następnie model zorientowany na relację i słuchanie oraz model oparty na regułach i konsekwencjach. Czynnikami pozwalającymi przewidywać preferencje nauczycieli są: indywidualna filozofia edukacyjna oraz wiek.

Keywords

PL

zarządzanie klasą szkolną; dyscyplina w klasie szkolnej; modele dyscypliny; preferencje nauczycieli; filozofia edukacyjna; autonomia nauczyciela w środowisku pracy

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
• Journal: Studia z Teorii Wychowania
• Year: 2024
• Volume: XV(1(46))
• Pages: 31-50

Dates

published

2024

Contributors

author

Agnieszka Zamarian

• The Maria Grzegorzewska University, Poland

References

• Arslan, Y., Polat, S. (2016). The relationship between teacher’s trust in students and classroom discipline beliefs. International Education Studies, 12, 81-89.
• Bayraktar, H. V., Dogan, M. C. (2017). Investigation of primary school teachers’ perception of discipline types they use for classroom management. Higher Education Studies, 7(1), 30-45.
• Berger, J. L., Grardet, C., Vaudroz, C., Crahay, M. (2018). Teaching experience, teachers’ beliefs, and self-reported classroom management practices: A coherent network. Pobrano z: https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/215824401775411 (dostęp: 31.10.2022).
• Czerepaniak-Walczak, M. (2008). Nie myśl, bądź posłuszny – dyskurs władzy w szkole. W: M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak (red.), Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty (s. 263-288). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Danilewska, J. (2001). Granice wolności i przymusu w edukacji szkolnej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Danilewska, J. (2002). Agresja u dzieci: szkoła porozumienia. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Deci, E. L., Ryan, R. M. (2000). The „what” and „why” of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11, 227-268.
• Edwards, C. H. (2008). Dyscyplina i kierowanie klasą. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Elbla, A. I. F. (2012). Is punishment (corporal or verbal) an effective mean of discipline in school?: Case study of two basic schools in GreaterKhartoum/Sudan. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 69, 1656-1663.
• Fenwick, T. (1998). Managing space, energy, and self: Junior high teachers’ experiences of classroom management. Teaching and Teacher Education, 6, 619-631.
• Gaskins, C. S, Herres, J., Kobak, R. (2012). Classroom order and student learning in late elementary school: A multilevel transactional model of achievement trajectories. Journal of Applied Developmental Psychology, 33(5), 227-235.
• Glickman, C. D., Tamashiro, R. T. (1980). Clarifying teachers’ beliefs about discipline. Educational Leadership, 37, 459-464.
• Janowski, A. (1998). Uczeń w teatrze życia szkolnego. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Kaya, S., Lundeen, C., Wolfgang, C. H. (2010). Discipline orientations of pre-service teachers before and after student teaching. Teaching Education, 21(2), 157-169.
• Kołodziejczyk, J., Pyżalski, J. (2015). Dyscyplina w szkole a kompetencje nauczycieli – gdzie jesteśmy i dokąd zmierzamy? W: J. Pyżalski (red.), Nauczyciel w ponowoczesnym świecie – od założeń teoretycznych do rozwoju kompetencji (99-120). Łódź: theQ studio.
• Lee, J. A., Kim, C. J. (2019). Teaching and learning science in authoritative classrooms: Teachers’ power an students’ approval in Korean elementary classrooms. Research in Science Education, 49, 1367-1393.
• Lemańska-Lewandowska, E. (2013). Nauczyciele a dyscyplina w klasie szkolnej. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
• Lopes, J., A., Oliveira, C. (2022). Teacher and school determinants of perceived classroom discipline: A multilevel analysis of TALIS 2013. Learning Environments Research, 25, 41-58.
• Lewis, R., Romi, S., Qui, X., Katz, Y. (2005). A comparison of teachers’ classroom discipline in Australia, China and Israel. Teaching and Teacher Education, 21, 729-741.
• Martin, L. K., Baldwin, B. (1996). Helping beggining teachers foster health classroom management: Implications for elementary school counselors. Elementary School Guidance & Counseling, 31, 106-113.
• Mieszalski, S. (1997). O przymusie i dyscyplinie w klasie szkolnej. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Milerski, B., Karwowski, M. (2016). Racjonalność procesu kształcenia. Teoria i badanie. Kraków: Impuls.
• Milerski, B., Śliwerski, B. (2000). Pedagogika. Leksykon PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Muzyka, W., Nowicki, D., Krzywosz-Rynkiewicz, B., Sakowicz, M. (1996). Dyscyplina w szkole w oczach nauczycieli. W: M. Dudzikowa (red.), Nauczyciel – uczeń. Między przemocą a dialogiem. Obszary napięć a typy interakcji (s. 195-202). Kraków: Impuls.
• Niemiec, C. P., Ryan, R. M. (2009). Autonomy, competence, and relatedness in the classroom: Applying self-determination theory to educational practice. Theory and Research in Education, 7(2), 133-144.
• Onwuegbuzie, A. J., Witcher, A. E., Filer, J., Collins, K. M. T., Moore, J. (2003). Factors associated with teachers’ beliefs about discipline in the context of practice. Research in the Schools, 10(2), 35-44.
• Plichta, P., Olempska-Wysocka, M. (2013). Narażenie na agresję rówieśniczą niepełnosprawnych uczniów szkół integracyjnych w relacjach nauczycieli wspomagających. Studia Edukacyjne, 28, 169-189.
• Polat, S., Kaya, S., Akdağ, M. (2013). Investigating pre-service teachers’ beliefs about classroom discipline. Educational Science: Theory & Practice, 13, 885-890.
• Pyżalski, J. (2007). Nauczyciele – uczniowie. Dwa spojrzenia na dyscyplinę w klasie. Kraków: Impuls.
• Rekabdarkolaei, S. M. (2011). Studying effective factors of classroom control and management in primary schools. The New Educational Review, 23(1), 325-336.
• Rimm-Kaufman, S., Storm, M. D., Sawyer, B. E., Pianta, R. C., Laparo, K. M. (2006). The teacher belief q-sort: A measure of teachers priorities in relation to disciplinary practices, and beliefs about children. Journal of School Psychology, 44, 141-165.
• Sabar, N. (2004). From heaven to reality through crisis: Novice teachers as migrants. Teaching and Teacher Education, 20(2), 145-161.
• Sellig, W. G., Aroyo, A. A (2006). Handbook of individualized strategies for classroom discipline. Los Angeles: Western Psychological Services.
• Seul, S. (1996). Osobowość nauczyciela. Edukacja i Dialog, 7, 31-34.
• Tadić, A. (2015). Satisfaction of teachers’ need for autonomy and their strategies of classroom discipline. Resesarch in Pedagogy, 1, 14-29.
• Witcher, A. E., Jiao, Q. G., Onwuegbuzie, A. J., Collins, K. M. T., James, T. L., Minor, L. C. (2008). Preservice teachers’ perceptions of characteristics of an effective teacher as a function of discipline orientation: A mixed methods investigation. The Teacher Educator, 43(4), 279-301.
• Wolgang, C. H. (2001). Solving discipline and clasroom management problems: Methods and models for today’s teachers. Hoboken, NJ: John Wiley&Sons.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0054.4421

Biblioteka Nauki

36863022