Natura – kultura – sacrum. Wzorce autoidentyfikacji jednostki w świetle poezji tatrzańsko-podhalańskiej po 1980 roku

• Authors: Ewa Kalus-Korgol

Title variants

EN

Nature – Culture – Sacrum. Patterns of Individual’s Self-Identification in the Light of Post-1980 Poetry of Tatra and Podhale Region

Abstracts

EN

The two perspectives of description: objective – the point of view of an external observer (etic), and subjective, „indigenous peoples point of view” (emic) defining two sources of poetic reflection, as well as two types of these experiences differentiating the forms of existence with the sphere of nature and culture, indicate that the regions of Tatra mountains and Podhale are created as an ideal, imaginary space, implying the idea of axiomatic references center. The poetical effusions of feelings are inscribed in the discourse on the anthropology of town and the country, individual and group identity in the times of globalization and self-identification of an individual through the process of self-identification with an ethnic group, a “small homeland”, as well as through contact with nature that implies the idea of sacrum.

PL

Dwie perspektywy opisu: obiektywnego, punktu widzenia zewnętrznego obserwatora (etic) oraz subiektywnego, „tubylczego punktu widzenia” (emic) określające dwa źródła pochodzenia poetyckich refleksji oraz dwa typy tych doświadczeń różnicujących formy egzystowania z naturo- i kulturosferą wskazują, iż Tatry i Podhale kreowane są na przestrzeń idealną, imaginacyjną, implikującą myśl o centrum odniesień aksjologicznych. Poetyckie wynurzenia wpisują się w dyskurs na temat antropologii miasta i antropologii wsi, tożsamości indywidualnej i grupowej w dobie globalizacji oraz autoidentyfikacji jednostki poprzez proces samookreślenia z grupą etnograficzną, małą ojczyzną, a także kontakt z przyrodą implikującą myśl o sacrum.

Keywords

EN

poetry of the Tatra-Podhale region; the etic(al) and emic(al) description of culture and literature; cultural assimilation; identity; sacrum; nature; culture

PL

poezja tatrzańsko-podhalańska; etic(zny) oraz emic(zny) opis kultury i literatury; asymilacja kulturowa; tożsamość; sacrum; natura; kultura

• Publisher: Akademia Zamojska
• Journal: Facta Simonidis
• Year: 2011
• Volume: 4
• Issue: 1
• Pages: 135-154

Dates

published

2011

Contributors

author

Ewa Kalus-Korgol

References

• Abratowski S., Na Kozim Wierchu, w: tegoż, Tatrom w hołdzie, Poznań 1993.
• Appadurai A., Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji, tłum. i wstęp Z. Pucek, Kraków 2005.
• Bauman Z., Dwa szkice o moralności ponowoczesnej, Warszawa 1994.
• Brzozowska-Krajka A., Poetyckie wędrowanie „Percią na Szczyty”, w: F. Łojas-Kośla, Prowadź przez życie..., wstęp, wybór i oprac. A. Brzozowska-Krajka, Poronin 1998.
• Dyczewski A., Wędrówka na Giewont, w: Sursum corda. Poetyckie zamyślenia o krzyżu na Giewoncie, zebr. i oprac. Z. Mateja-Torbiarz, Warszawa 2001.
• Eliade M., Traktat o historii religii, tłum. J. Wierusz-Kowalski, wstęp L. Kołakowski, posłowie S. Tokarski, Łódź 1993.
• Ficek Z., Strumień tęsknoty, w: tegoż, Prawdziwa baśń o Mroziliszku, Kraków 2001.
• Ficek Z., Tobą dzieje się czas, w: tegoż, Łagodność ostrych szczytów, Kraków 2002.
• Ficek Z., Zapamiętaj siebie, w: tegoż, Uroczystość czerpania chłodu, Rzeszów 2008.
• Gąsienica-Makowski A., Hej, myśli moje, w: tegoż, Na pyrci zywobycio, wstęp, wybór i oprac. A. Brzozowska-Krajka, Zakopane 2008.
• Jagiełło M., Goryczka, słodyczka, czas, w: tegoż, Goryczka, słodyczka, czas opowieści, Toruń 2007.
• Kowalski P., Odyseje nasze byle jakie. Droga, przestrzeń i podróżowanie w kulturze współczesnej, Wrocław 2002.
• Krupski J., Koledzy, w: tegoż, Wiersze, Zakopane 1993.
• Maciąg P. W., Samotność, w: tegoż, Górskie szkice, Lublin 2005.
• Milewski A., Patriotyzm różnie się objawia, cz. I-III: www.podhale24.pl [dostęp: 10.03.2010].
• Nycz R., Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie, Wrocław 1997.
• Nycz R., Literatura jako trop rzeczywistości, Kraków 2001.
• Riesman D., Samotny tłum, tłum. J. Strzelecki, Warszawa 1971.
• Staniewski J., Na pyrci, w: tegoż, To dusza moja śpiewa, Kraków 1997.
• Woźniak J. L., w galerii Hasiora, w: tegoż, W Tatrach, Sosnowiec 2001.
• Zachariasz A.L., Antropotelizm. Człowiek a sens istnienia, Rzeszów 2005.
• Zdybicka Z.J., Człowiek i religia, w: M.A. Krapiec, Ja-człowiek, Lublin 2005.

Identifiers

DOI

10.56583/fs.272

Biblioteka Nauki

26850681