Struktura społeczna wychodźstwa sezonowego polskich robotników rolnych do Niemiec w latach 1919-1938

• Authors: Włodzimierz Spaleniak

Title variants

EN

Structure of social of seasonal emigration polish farmhands to Germany in the years 1919-1938

Abstracts

EN

The elaboration presents the fundamental questions of the process of the territorial regroup of the country people from the territory of Poland and equalization of the factor of the job in German Agriculture. This elaboration is an attempt at showing the variety of economic, social and political repercussions caused by the lack of labour hands in Germany agriculture. The article in a professional way treats also about the essence and the sphere of activity of the German State in this circle of social relations and about the methods of realization of the State aims. In this elaboration there is also brought up the subject of the incoming country relation to the emigration movement itself in relation to the quantitative regulations of migration, its composition and encouraging to migration or its limiting. Focuses on the structure and size of the Polish immigrant community in Germany.

PL

Prezentowany artykuł pretenduje do analizy – choćby częściowej – zasadniczych zrębów problematyki migracji ludności wiejskiej z obszaru Polski i wyrównywania czynnika pracy w rolnictwie niemieckim. Jest próbą odpowiedzi na pytanie o charakter i przesłanki wychodźstwa sezonowego, przedstawia jego istnienie w rzeczywistym kontekście społecznym, gospodarczym i historycznym, a zarazem jako skutek wielorakich uwarunkowań ekonomicznych i socjologicznych. Rekonstruuje przebieg wychodźstwa z uwzględnieniem jego rozpiętości chronologicznej i geograficznej, funkcjonowania w sensie procesu w miarę trwałego i masowego. Dotyka także sposobów zachowania się osób uczestniczących w tym procesie, od chwili zgłoszenia chęci do wyjazdu aż do momentu powrotu z emigracji, z uwzględnieniem struktury i liczebności polskiej emigracji w Niemczech.

Keywords

PL

emigracja; emigracja sezonowa; robotnicy rolni

EN

emigration; seasonal emigration; farmhands

• Publisher: Akademia Zamojska
• Journal: Facta Simonidis
• Year: 2009
• Volume: 2
• Issue: 1
• Pages: 115-139

Dates

published

2009

Contributors

author

Włodzimierz Spaleniak

References

• Bronsztejn S., Ludność żydowska w Polsce w okresie międzywojennym. Studium statystyczne, Wrocław 1963.
• Ciechocińska M., Próby walki z bezrobociem w Polsce międzywojennej, Warszawa 1965.
• Daszyńska-Golińska Z., Praca. Zarys socjologii-polityki i ustawodawstwa pracy, Warszawa 1924.
• „Dziennik Berliński” z 14 listopada 1929 r.
• Deutsche Arbeiterzentralle. Bericht über die Tätigkeit im Geschäftsjahr 1912/1913, Berlin 1913.
• Drewniak B., Robotnicy sezonowi na Pomorzu Zachodnim 1890-1918, Poznań 1959.
• Drozdowski M., Społeczeństwo państwo politycy II Rzeczypospolitej, Kraków 1972.
• Dzieje gospodarcze Polski do roku 1939, red. B. Zientara i in., Warszawa 1973.
• Fiedor K., Polscy robotnicy rolni na Śląsku pod panowaniem niemieckim na tle wychodźstwa do Rzeszy 1918-1932, Wrocław 1968.
• Gliwic H., Podstawy ekonomiki światowej. Materiał ludzki w gospodarce światowej, Warszawa 1934.
• Gradowski R., Problemy ekonomiczne i społeczne drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1969.
• Instrukcja Urzędu Emigracyjnego nr 802/E II z lutego 1926 r., „Przegląd Emigracyjny”, 1926, nr 1.
• Instrukcja Urzędu Emigracyjnego dla Urzędów Gminnych z lutego 1926 r., „Przegląd Emigracyjny” 1926, nr 1.
• Iwanowski S., Mamrot K., Prawo o emigracji w Polsce, Warszawa 1929.
• Janowska H., Polska emigracja zarobkowa we Francji 1919-1939, Warszawa 1964.
• Jurkiewicz S., Polski ruch migracyjny jego organizacja i zamierzenia na najbliższą przyszłość, Warszawa 1929.
• Kammler H., Das Problem einer deutsch-polnischen Zollunion, Gdańsk 1933.
• Kołdziej E., Emigracja zarobkowa z Polski w latach 1918-1939. Liczebność i struktura, w: Liczba i rozmieszczenie Polaków w świecie, cz. 1, red. W. Wrzesiński, Wrocław 1981
• Kołodziej E., Raporty, referaty i sprawozdania o położeniu polskich robotników rolnych w Niemczech (1920-1939), „Teki Archiwalne”, 1973, nr 14.
• Kołdziej E., Wychodźstwo zarobkowe z Polski 1918-1939 : studia nad polityką emigracyjną II Rzeczypospolitej, Warszawa 1982.
• Krasocki M., Emigracja osadnicza, „Praca i Opieka Społeczna”, 1937, z. 4.
• Landau L., Pański J., Strzelecki E., Bezrobocie wśród chłopów, Warszawa 1939.
• Landau L., Wybór pism, Warszawa 1957.
• Landau L., Wychodźstwo sezonowe na Łotwę i do Niemiec w 1937 r., Warszawa 1966.
• Landau Z., Tomaszewski J., Zarys historii gospodarczej Polski 1918-1939, t. 4: Lata interwencjonizmu państwowego (1936-1939), Warszawa 1989.
• „Mały Rocznik Statystyczny” („MRS”), 1937, 1938, 1939.
• Mieszczankowski M., Struktura agrarna Polski międzywojennej, Warszawa 1960.
• Młodzież sięga po pracę, Warszawa 1938.
• Okólnik Ministerstwa Spraw Wewnętrznych nr 10 z 13 stycznia 1927r., „Przegląd Emigracyjny”, 1927, nr 1.
• Polska w liczbach, oprac. W. Fabierkiewicz, uzup. K. Pszczółkowski, Warszawa 1924
• Romer E., Powszechny atlas geograficzny, Lwów-Warszawa 1934.
• Ruziewicz S., Le probléme de l’emigration polonaise en Allemagne, Paris 1930.
• Stańczyk M., Przeludnienie agrarne w Polsce kapitalistycznej, „Ekonomista”, 1955, nr 1.
• „Statystyka Pracy”, 1939, z. 1.
• Szaflarski J., Ruchy ludnościowe na pograniczu polsko-niemieckim w ciągu ostatniego wieku, Gdańsk-Bydgoszcz-Szczecin 1947.
• Szajbel J., Ruchy migracyjne ludności polskiej w Niemczech w latach 1892-1913 w świetle statystyki pruskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, w: Polska klasa robotnicza. Studia historyczne, red. S. Kalabiński, t. 3, Warszawa 1972.
• Szmidt W., Polscy robotnicy rolni w Niemczech, „Wychodźca”, 1923, nr 20.
• Tomaszewski J., Czynniki wpływające na migracje zewnętrzne ludności w Polsce 1918-1939, w: Mechanizmy polskich migracji zarobkowych, red. C. Bobińska, Warszawa 1976.
• Verordnung über die Anwerbung und Vermittlung Landarbeiter vom 19 X 1922 r. „Deutscher Reichsanzeiger” Nr. 238, vom 1 Oktober 1922.
• Warkoczewski S., Położenie robotników rolnych w Wielkopolsce w latach 1929-1939, Warszawa 1965.
• Wieloch S., Polska emigracja w Prusach Wschodnich, „Kwartalnik Naukowego Instytutu Emigracyjnego”, 4 (1928).
• Wrzesiński W., Polacy zagranicą w polityce II Rzeczypospolitej (1918-1939), w: Problemy dziejów Polonii, red. M.M. Drozdowski, Warszawa 1979.
• Zarychta A., Dwudziestolecie emigracji z Polski 1918-1938 [mps w zbiorach Archiwum Akt Nowych w Warszawie].

Identifiers

DOI

10.56583/fs.302

Biblioteka Nauki

26850750