Polityka polonijna w latach 2015-2020 na przykładzie Polonii amerykańskiej

• Authors: Karolina Zając

Abstracts

EN

The publication describes the Polish policy regarding the Polish diaspora from 2015 to 2020. The base of the article is the relationship with the Polish-American community. The author covers not only formal aspects, including legal and institutional instruments but also presents selected examples of practical activities undertaken within this policy. The article starts with a summary of the history of the Polish diaspora in the territory of today’s United States. The author described the role played by Polish citizens in the building and development of the first American settlements. That was a cornerstone of Polish American cooperation that is vital for both nations till the present times. Lastly, the author presented facts and numbers related to contemporary Polish diaspora living in the United States. In the next part, the author points out the regulations regulations which are base for these policy. Due to the multitude of legal norms in this area, the article focuses on selected several regulated areas. In this part the author also touches on the topic of the institutions dedicated to conduct activities in this sector. In the following part publication focuses on examples of practical activities undertaken by Polish institutions. These included financial support for Polish educational and cultural institutions and public media, as well as cooperation with the US government and inviting Poland in the visa-waiver program. In conclusion, the Polish policy on the relation with the diaspora was at a sufficient level. The Polish Government continuously cooperates with various representatives of the Polish community. This attitude allows the Government to act effectively and meet the expectations of the Polish-American community. We need to keep in mind that a multitude of regulations might look inconsistent. Therefore it would be appropriate to codify the regulations in one document. It would be also considered to create a representative office in the United States for this matter.

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest charakterystyka polityki polonijnej prowadzonej przez Polskę w latach 2015-2020 na podstawie stosunków z Polonią amerykańską. Autorka przybliższa czytelnikowi zarówno aspekty formalne, w tym instrumenty prawne oraz instytucjonalne, jak również przedstawia wybrane przykłady praktycznych działań podejmowanych w ramach owej polityki. Rozważania rozpoczęto od zwięzłego przedstawienia historii Polonii na terytorium dzisiejszych Stanów Zjednoczonych. Bazując na dostępnych publikacjach, opisano rolę, jaką odegrali obywatele Polski w budowaniu i rozwoju pierwszych amerykańskich osad. Tym samym wskazano na początek współpracy polsko-amerykańskiej, która widoczna jest po dziś dzień. Na koniec przedstawiono statystyki związane ze współczesną Polonią zamieszkującą Stany Zjednoczone. W dalszej kolejności wskazano na podstawy prawne regulujące prowadzenie polityki polonijnej przez Polskę. Ze względu na mnogość norm prawnych w tym zakresie, autorka odniosła się jedynie do wybranych. W ramach tego zagadnienia omówiono również podstawowe instytucje, którym powierzono zadania na rzecz Polonii. Następnie omówione zostały przykłady praktycznych działań, których podjęły się polskie instytucje. Pośród nich znalazły się wsparcie finansowe polonijnych placówek edukacyjnych i kulturowych oraz mediów publicznych oraz współpraca z rządem Stanów Zjednoczonych dotycząca włączenia Polski do programu bezwizowego. W konkluzji należy dojść do wniosku, że w ostatnich latach polityka polonijna prowadzona była na dobrym poziomie. Polski rząd podejmuje się współpracy z różnymi przedstawicielami środowisk polonijnych, w tym z licznymi placówkami edukacyjnymi czy organizacjami pozarządowymi. Pozwala to na znacznie efektywniejsze zaspokojenie potrzeb członków Polonii amerykańskiej. Należy jednak zastanowić się nad lepszym usystematyzowaniem regulacji – być może w ramach jednego katalogu norm – oraz nad stworzeniem w Stanach Zjednoczonych przedstawicielstwa instytucji zajmujących się tą materią.

Keywords

EN

Polish Diaspora in America; Polish Diaspora policy; history of the Polish Diaspora in the USA; the United States; legal regulations; practical activities; Polish Diaspora educational institutions; Polish Diaspora media; Polish community

PL

Polonia amerykańska; polityka polonijna; historia Polonii w USA; Stany Zjednoczone; regulacje prawne; przykłady działań; polonijne placówki edukacyjne; media polonijne; środowiska polonijne

• Publisher: Instytut im. gen. Władysława Andersa
• Journal: Polonia Inter Gentes
• Year: 2020
• Issue: 1
• Pages: 149-164

Dates

published

2020

Contributors

author

Karolina Zając

• Uniwersytet Wrocławski

References

• Opracowania:
• Fiń A., Współczesna Polska emigracja w Stanach Zjednoczonych: skala, rozmieszczenie prze strzenne, przyczyny wyjazdów, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny” 2 (2014), nr 40, s. 105-130.
• Grzebyk T., Angielska kolonizacja wschodniego wybrzeża Ameryki Północnej w latach 1585-1620, „Acta Universitatis Lodziensis Folia Historica” 100 (2018), s. 59-68.
• Grzeloński B., Polacy w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych Ameryki, „Kwartalnik Historyczny” 83 (1976), nr 2, s. 338-352.
• Kołodziej W., Emigracja Polaków do USA i jej etapy, „Krakowskie Studia Małopolskie” 2015, nr 9, s. 181-205.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Warszawa 2019.
• Leonowicz-Bukała I., Media Polonijne w USA, „Kwartalnik Internetowy Komunikacja Społeczna” 2012, nr 4, s. 40-67.
• Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Raport o sytuacji Polonii i Polaków za granicą 2012 r., Warszawa 2013.
• Nir R., Prasa polonijna w Ameryce, „Collectanea Theologica” 52 (1982), nr 2, s. 197-206.
• Pastusiak L., Polacy w zaraniu Stanów Zjednoczonych, Warszawa 1977.
• Tazbir J., Zainteresowania Kolumbem w Polsce XIX i XX wieku, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 34 (1989), nr 3, s. 463-482.
• Strony internetowe:
• Dobra Szkoła Nowy Jork, https://dobraszkolanowyjork.com/ [dostęp: 12.10.2020].
• Dziennik Polonijny, Polish Daily News, Zniesienie wiz turystycznych do USA dla Polaków jest w naszych rękach, https://poland.us/strona,5,20320,0,zniesienie-wiz-turystycznych-do-usa-dla-polakow.html [dostęp: 11.10.2020].
• Gov.pl, Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą, https://www.gov.pl/web/dyplomacja/departament-wspolpracy-z-polonia-i-polakami-za-granica [dostęp: 11.10.2020].
• Gov.pl, Kierownictwo ministerstwa, https://www.gov.pl/web/dyplomacja/kierownictwo-ministerstwa [dostęp: 11.10.2020].
• Gov.pl, Rządowy Program Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą na lata 2015–2020,
• https://www.gov.pl/documents/1149181/1150183/Rzadowy_program_wspolpracy_z_Polonia_i_Polakami_za_granica_2015-2020.pdf/455f0e29-5823-4f49-da9f-c57d1f4b1035 [dostęp: 11.10.2020].
• Nowy Dziennik Polish Weekly, Potrzeba wsparcia edukacji tożsamościowej, http://dziennik.com/polonia/potrzeba-wsparcia-edukacji-tozsamosciowej/ [dostęp: 12. 10.2020].
• PeritusNet, Bohaterzy z Jamestown – pierwsi Polacy w Ameryce, http://info.peritusnet.eu/index.php/2017/01/09/bohaterzy-z-jamestown-pierwsi-polacy-w-ameryce/ [dostęp: 22.09.2020].
• Polonijna Książka, Edukacja, https://polishpages.poland.us/katalog,edukacja-nauka.html [dostęp: 12.10.2020].
• Press, TVPInfo szykuje program dla widzów zUSA, https://www.press.pl/tresc/62807,tvp--info-szykuje-program-dla-widzow-w-usa [dostęp: 11.10.2020].
• Racjonalista, Omelan G., Pierwsi Polacy w Ameryce, http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,4240 [dostęp: 21.09.2020].
• Senat.gov.pl, Od 1990 r. Senat przeznaczył prawie 1 mld 200 mln zł na wspieranie środowisk polskich na świecie, https://www.senat.gov.pl/polonia/aktualnosci-polonijne/art,12549,od-1990-r-senat-przeznaczyl-prawie-1-mld-200-mln-zl-na-wspieranie--srodowisk-polskich-na-swiecie.html [dostęp: 11.10.2020].
• TVP.info, „To dowód wyjątkowych relacji między naszymi państwami”. USA potwierdzają zniesienie wiz, https://www.tvp.info/45214837/to-dowod-wyjatkowych-relacji-miedzy-naszymi-panstwami-usa-potwierdzaja-zniesienie-wiz [dostęp: 11.10.2020].
• TVP.info, Polonia i Polacy w USA z radością przyjęli wieść o nominacji Polski do ruchu bezwizowego, https://www.tvp.info/44704108/polonia-i-polacy-w-usa-z-radoscia-przyjeli-wiesc-o-nominacji-polski-do-ruchu-bezwizowego [dostęp: 11.10.2020].
• Zrzeszenie Nauczycieli Polskich w Ameryce, Historia ZNP, https://znpusa.org/historia-znp/ [dostęp: 12.10.2020].
• Zwrot, Jan Dziedziczak mówił o wspieraniu Polonii i Polaków za granicą, https://zwrot.cz/2020/05/jan-dziedziczak-mowil-o-wspieraniu-polonii-i-polakow-za-granica/ [dostęp: 11.10.2020].

Identifiers

DOI

10.56583/pig.519

Biblioteka Nauki

2177009