Działalność żydowskich organizacji sportowych Makkabi w Preszowie i Nowym Sączu w okresie międzywojennym

• Authors: Marcel Nemec , Magdalena Żmuda-Pałka

Title variants

EN

Makabi Prešov and Makkabi Nowy Sącz in the interwar period

Abstracts

EN

After the establishment of the Czechoslovak Republic and regaining the independence by Poland, the Jewish community became a full member of local community both in Presov and Nowy Sacz, operating on the fields of religion, politics and culture, it also draws attention at popularizing physical education and sport by creating many sports clubs. The most popular organizations of this kind, both in Presov and Nowy Sacz, were Makkabi associations with dynamically developing sports sections such as football, swimming, table tennis and chess. These organizations took part in city and intercity games, also with non-Jewish clubs. The paper describes activity of Makkabi organization in Presov and Makkabi Jewish Sports Club in Nowy Sacz in the interwar period.

PL

Po utworzeniu Republiki Czechosłowackiej i odzyskaniu przez Polskę niepodległości społeczność żydowska stała się pełnoprawnym członkiem społeczności lokalnej zarówno w Preszowie, jak i Nowym Sączu, działając na polu religii, polityki i kultury, zwracała także uwagę na popularyzację wychowania fizycznego. i sportu poprzez tworzenie wielu klubów sportowych. Najpopularniejszymi tego typu organizacjami, zarówno w Preszowie, jak i Nowym Sączu, były stowarzyszenia makkabi z prężnie rozwijającymi się sekcjami sportowymi, takimi jakL piłka nożna, pływanie, tenis stołowy czy szachy. Organizacje te brały udział w grach miejskich i międzymiastowych, także z klubami nieżydowskimi. Artykuł opisuje działalność organizacji Makkabi w Preszowie oraz Żydowskiego Klubu Sportowego Makkabi w Nowym Sączu w okresie międzywojennym.

Keywords

EN

sport; makkabi; physical education; interwar period; Max Mandelstam; Max Nordau; Jewish sports club

PL

sport; makkabi; wychowanie fizyczne; okres międzywojenny; Max Mandelstam; Max Nordau; żydowski klub sportowy

• Publisher: Akademia Zamojska
• Journal: Studia Żydowskie. Almanach
• Year: 2016
• Volume: 6
• Issue: 6
• Pages: 57-68

Dates

published

2016

Contributors

author

Marcel Nemec

author

Magdalena Żmuda-Pałka

References

• Aleksander R., Dzieje kultury fizycznej i turystyki w Nowym Sączu, Nowy Sącz 1994.
• Amir G., Prešov – osud židovskej obce, jednej z mnohých, Bratysława 2004.
• Blecking D., Aspekty sportu żydowskiego w Polsce, w: Szkice i studia z dziejów kultury fizycznej, red. T. Jurek, K. Obodyński, S. Zaborniak, Rzeszów 2007.
• Blecking D., Marxismus versus Muskeljudentum. Die jüdische Sportbewegung in Polen von den Anfang bis nach dem Zweiten Weltkrieg, „Sport Zeiten”, 2001, nr 1.
• Bučka P., Šport v Žiline v znamení modro-bielej, Žilina 2012.Johnson P., Historia Żydów, Kraków 1998.
• Duda T., Z życia społecznego i kulturalnego mniejszości narodowych w powiecie nowosądeckim w okresie międzywojennym, „Rocznik Sądecki” 1997, nr 25.
• „Głos Podhala”, 1933, nr 35.
• Grudzińska M., Żydzi słowaccy w obozie koncentracyjnym na Majdanku, „Studia Żydowskie. Almanach”, 2014, nr 4.
• Kowieska U., Działalność żydowskich klubów sportowych w II Rzeczpospolitej, „Wychowanie Fizyczne i Sport”, 1999, nr 1-2.
• Król P., Z tradycji sportowych gmin żydowskich w powiecie tarnobrzeskim w latach 1919-1939, „Przegląd Naukowy Kultury Fizycznej Uniwersytetu Rzeszowskiego”, 2007, nr 2.
• Landa D., Storočnica. Venované životu a práci Židov v Šariši v posledných troch storočiach, Preszów 1997.
• Makabi Polska członkiem Krajowej Federacji Sportu dla Wszystkich, „Sport dla Wszystkich”, 2002, nr 2.
• Meducka M., Żydowskie stowarzyszenia sportowe w województwie kieleckim w latach 1918-1939, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 1990, nr 3-4.
• „Nowy Dziennik” 24.10.1931.
• „Nowiny Podhalańskie”, 3.06.1934.
• „Nowiny Podhalańskie”, 5.05.1936.
• „Nowiny Podhalańskie”, 31.05.1936.
• Perútka J., Dejiny telesnej výchovy a športu na Slovensku, Bratysława 1980.
• Perútka J., Dejiny telesnej kultúry, Bratysława 1985.
• „Przegląd Sportowy”, 23.04.1936.
• Rokicki J., Początki żydowskich organizacji sportowych, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 1998, nr 4.
• Rokicki J., Sport, w: Żydzi w Polsce. Leksykon, red. J. Tomaszewski, A Żbikowski, Warszawa 2001.
• Samsonowska K., Wyznaniowe gminy żydowskiej ich społeczności w województwie krakowskim (1918-1939), Kraków 2005.
• Sandz S., The Book on the Jewish Community of Nowy Sącz, ed. R. Mahler, Tel-Aviv 1970.
• Statystyka GUS. Województwo Krakowskie, Warszawa 1934.
• Śmiechowski K., Powstanie i rozwój struktur sportu żydowskiego na ziemiach polskich (1896-1939), w: Machabeusze sportu, Sport żydowski w Krakowie, Kraków 2012.
• Śmiechowski K., Rozwój sportu żydowskiego w Polsce w latach 1918-1939, „Przegląd Naukowy Kultury Fizycznej Uniwersytetu Rzeszowskiego” 2005, nr 1-2.
• Śmiechowski K., Sport i turystyka Żydów w polskich w środowiskach robotniczych i młodzieżowych, „Przegląd Naukowy Kultury Fizycznej Uniwersytetu Rzeszowskiego”, 2005, nr 3-4.
• Śmiechowski K., Utworzenie Wszechświatowego Związku „Makkabi” i Igrzyska Makkabejskie, „Przegląd Naukowy Kultury Fizycznej Uniwersytetu Rzeszowskiego” 2005, nr 1-2.
• Śmiechowski K., Niewczas M., Powstanie i rozwój żydowskiego ruchu sportowego na ziemiach polskich do 1918 r., „Przegląd Naukowy Kultury Fizycznej Uniwersytetu Rzeszowskiego” 2005, nr 1-2.
• Špunar J., Sportovní židovské kluby v novodobých dejinách, Brno 2007.
• „Týždenník Šariš”, 24.12.1932.
• „Týždenník Šariš”, 14.07.1933.
• „Týždenník Šariš”, 30.09.1933.
• „Týždenník Šariš”, 10.08.1934.
• „Týždenník Šariš”, 7.10.1934.
• „Týždenník Šariš”, 2.03.1935.
• „Týždenník Šariš”, 14.11.1936.
• „Týždenník Šariš”, 29.01.1937.
• „Týždenník Šariš” 12.02.1937.
• „Týždenník Šariš”, 16.04.1937.
• „Týždenník Šariš”, 28.05.1937.
• „Týždenník Šariš”, 20.08.1937.
• „Týždenník Šariš”, 28.10.1937.
• „Týždenník Šariš”, 25.02.1938.
• „Týždenník Šariš”, 4.11.1938.
• Węgrzyn K., Statut krajowej organizacji syjonistycznej we Lwowie, „Studia Judaica”, 2010, nr 13, nr 1.
• „Wiadomości Żydowskiego Towarzystwa Turystyczno-Narciarskiego Makkabi”, 1932, nr 2.
• Zaborniak S., Z tradycji sportowych gminy żydowskiej w Przemyślu (1914-1939), „Przegląd Naukowy Kultury Fizycznej Uniwersytetu Rzeszowskiego”, 2007, nr 2.
• Zaborniak S., Pezdan I., Kultura fizyczna w środowisku żydowskim na świecie i w Polsce w latach 1896-1949, w: Miscellanea z dziejów kultury fizycznej, red. A. Nowakowski, S. Zaborniak, Rzeszów 2003.
• „Zew Gór”, 2.07.1934.
• „Zew Gór”, 15.03.1936.
• „Zew Gór” 20.05.1936.

Identifiers

DOI

10.56583/sz.155

Biblioteka Nauki

2116875