O relacjach polsko-żydowskich w Lublinie w XX wieku (do 1939 roku)

• Authors: Konrad Zieliński

Title variants

EN

On the Polish-Jewish Relations in Lublin in the 20th century (until 1939)

Abstracts

EN

The Polish-Jewish relations in Lublin in the 20th century did not differ much from those recorded in other similar-sized urban centres of the Kingdom of Poland and independent Poland during the inter-war period. However, some specific of the city, the role played during the Great War, the fact that the Catholic University and Yeshiva Khakhmei Lublin were located there, determined the mutual relations. The article sketches the most important problems, conflicts, and platforms for cooperation between the Poles and the Jews in Lublin between the years 1900-1939.

PL

Stosunki polsko-żydowskie w Lublinie w XX wieku nie różniły się zbytnio od tych odnotowanych w innych podobnych wielkością ośrodkach miejskich Królestwa Polskiego i niepodległej Polski w okresie międzywojennym. Jednak pewna specyfika miasta, rola, jaką odegrało w czasie Wielkiej Wojny, to, że znajdował się tam Katolicki Uniwersytet i Lubelska Szkoła Mędrców zdeterminowały wzajemne relacje. Artykuł nakreśla najważniejsze problemy, konflikty i płaszczyzny współpracy Polaków i Żydów w Lublinie w latach 1900-1939.

Keywords

EN

Lublin; Polish-Jewish cooperation; interwar period; Kingdom of Poland; Catholic University of Lublin; Yeshiva Khakhmei Lublin

PL

Lublin; współpraca polsko-żydowska; okres międzywojenny; Królestwo Polskie; Katolicki Uniwersytet Lubelski; Lubelska Szkoła Mędrców

• Publisher: Akademia Zamojska
• Journal: Studia Żydowskie. Almanach
• Year: 2018
• Volume: 8
• Issue: 7-8
• Pages: 43-61

Dates

published

2018

Contributors

author

Konrad Zieliński

References

• VI Sprawozdanie z działalności Lubelskiej Gminy Żydowskiej Komitetu Niesienia Pomocy Żydom Ofiarom Wojny w Ziemi Lubelskiej, Lublin 1917.
• VII Sprawozdanie z działalności Lubelskiej Gminy Żydowskiej Komitetu Niesienia Pomocy Żydom Ofiarom Wojny w Ziemi Lubelskiej, Lublin 1918.
• Bałabuch H., Antyżydowskie wydarzenia w Lublinie 24-25 kwietnia 1919 roku, w: Żydzi w Lublinie. Materiały do dziejów społeczności żydowskiej w Lublinie, t. 2, red. T. Radzik, Lublin 1998.
• Belmont L., Huzarski J., Zwycięstwo Romana Dmowskiego, Warszawa [b.r.].
• „Codzienny Kurier Lubelski” 1914, nr 1.
• Buszko J., The consequences of Galician Autonomy after 1867, „Polin. Studies in Polish Jewry”, 12 (1999).
• Gałęzowski M., Na wzór Berka Joselewicza. Żołnierze i oficerowie pochodzenia żydowskiego w Legionach Polskich, Warszawa 2010.
• Glatsztejn J., Podróże Jasia (fragmenty), tłum. M. Adamczyk-Garbowska, „Akcent”, 1998, nr 4.
• „Głos Lubelski”, 1916, nr 219.
• „Głos Lubelski” 1924, nr 140.
• „Głos Lubelski” 1924, nr 139.
• „Głos Lubelski”, 1924, nr 175, 178, 183.
• „Głos Lubelski”, 1924, nr 176.
• „Głos Lubelski” 1924, nr 182.
• Kahan A., Dziennik Anny Kahan. Siedlce 1914-1916, Siedlce 2013.
• Kasperek B., Pasywiści lubelscy 1915-1918, w: Lublin i Lubelskie w dobie porozbiorowej. Społeczna i gospodarcza aktywność społeczeństwa, red. A. Koprukowniak, Lublin 1996.
• „Komunikat Towarzystwa Pracy Społecznej wśród Żydów w Polsce”, 1918, nr 2.
• Kopciowski A., Wos hert zich in der prowinc? Prasa żydowska na Lubelszczyźnie i jej największy dziennik „Lubliner Tugblat”, Lublin 2015.
• Kuwałek R., Społeczność żydowska na Wieniawie w XIX i XX wieku, w: Żydzi w Lublinie. Materiały do dziejów społeczności żydowskiej w Lublinie, t. 2, red. T. Radzik, Lublin 1998.
• Lewandowski J., Budowa państwa polskiego przed listopadem 1918 roku, w: Niepodległość Polski w 1918 roku a procesy państwowotwórcze w Europie Środkowo-Wschodniej, red. Z. Mańkowski, Lublin 1996, s. 22.
• Manifest Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej, oprac. J. Lewandowski, Lublin 1978.
• Mendes-Flohr P., In the shadow of the world war, w: German-Jewish history in modern times, vol. 4, ed. M.A. Meyer, New York 1998.
• Mich W., Obcy w polskim domu. Nacjonalistyczne koncepcje rozwiązania problemu mniejszości narodowych 1918-1939, Lublin 1994.
• „Myśl Żydowska”, 1916, nr 9.
• „Myśl Żydowska”, 1916, nr 44.
• „Myśl Żydowska”, 1917, nr 38.
• „Myśl Żydowska”, 1918, nr 7, 10.
• Nizioł A., SDKPiL i PPS wobec ruchu rewolucyjnego na wsi lubelskiej w latach 1905-1907, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” Sectio F, 37 (1982).
• Potkański W., Terroryzm na usługach ugrupowań lewicowych i anarchistycznych w Królestwie Polskim do 1914 roku, Warszawa 2014.
• Schiper I., Dzieje handlu żydowskiego na ziemiach polskich, Warszawa 1937.
• Schuster F., Zwichsen allen Fronten. Ostjüdische Juden während der ersten Weltkrieges 1914-1919, Köln 2004.
• Singer (Regnis) B., Moje Nalewki, Warszawa 1993.
• Sztokfisz S., Przedmieście Piaski, „Scriptores”, 2003, nr 1.
• Tomaszewski J., Niepodległa Rzeczpospolita, w: Najnowsze dzieje Żydów w Polsce, red. J. Tomaszewski, Warszawa 1993.
• Uziembło W., Wspomnienia 1900-1939, Warszawa 1965.
• Wajs K., Wajs S., Fakty i wydarzenia z życia lubelskich Żydów, Lublin 1997.
• Wójcik A., Ruch robotniczy na Lubelszczyźnie (do 1918 r.), Lublin 1984.
• Zechlin E., Die deutsche politik und die Juden im Ersten Weltkrieg, Göttingen 1969.
• Zieliński K., O Polską Republikę Rad. Działalność polskich komunistów w Rosji radzieckiej 1918-1922, Lublin 2013.
• Zieliński K., Reperkusje traktatu brzeskiego z 1918 roku dla stosunków polsko-żydowskich, „Studia Judaica. Biuletyn PTSŻ”, 2003, nr 1, s. 95-115.
• Zieliński K., Stosunki polsko-żydowskie na ziemiach Królestwa Polskiego w czasie pierwszej wojny światowej, Lublin 2005.
• Zieliński K., The changing shtetl in the Kingdom of Poland during the first world war, „Polin. Studies in Polish Jewry”, 17 (2004).
• Zieliński K., Żydzi pod okupacją austro-węgierską w wyborach do samorządu miejskiego 1916 roku, „Kwartalnik Historyczny”, 2002, nr 1, s. 61-78.
• „Ziemia Lubelska” 1913, nr 261.
• Żyndul J., Państwo w państwie? Autonomia narodowo-kulturalna w Europie Środkowowschodniej w XX wieku, Warszawa 2000.

Identifiers

DOI

10.56583/sz.592

Biblioteka Nauki

2116815