Żałoba po śmierci Józefa Piłsudskiego w świetle „Chwili”

• Authors: Arkadiusz Sołtysik

Title variants

EN

Mourning after the death of Józef Piłsudski in the light of the “Moment”

Abstracts

EN

The article shows the reaction and attitude editorial Lviv’s „Moment” about Józef Piłsudski’s death. Marshal throughout the period of his reign took the defence of the Jewish minority in Poland, bestowing it with the undisguised affection and esteem. Equally positive attitude towards Piłsudski has got Jewish communities in Poland, especially Zionists for which the Supreme Commander was a symbol of the victorious struggle for independence of Poland. After his death, Zionists began to ask fundamental questions about the shape of the Republic and the future of the Jews in the country. Based on the analysis of the source has been established, that his death was received with complete surprise and shock. Mourning the Piłsudski was sincere as evidenced by the widely reported in the daily, until its completion. In the first text editors of the newspaper fell into total pessimism, predicting Poland’s apathy and lack of prospects for development without Piłsudski. The next days after his death tamed editors “Moment” with the situation, urging journalists to timid attempts already looking to the future without him.

PL

Artykuł ukazuje reakcję i postawę redakcji lwowskiej „Chwili” na temat śmierci Józefa Piłsudskiego. Marszałek przez cały okres swego panowania brał w obronę mniejszość żydowską w Polsce, obdarzając ją nieskrywaną sympatią i szacunkiem. Równie pozytywny stosunek do Piłsudskiego miały środowiska żydowskie w Polsce, zwłaszcza syjonistów, dla których Naczelny Wódz był symbolem zwycięskiej walki o niepodległość Polski. Po jego śmierci syjoniści zaczęli zadawać fundamentalne pytania o kształt Rzeczypospolitej i przyszłość Żydów w kraju. Na podstawie analizy źródła ustalono, że jego śmierć została przyjęta z całkowitym zaskoczeniem i szokiem. Żałoba po Piłsudskim była szczera o czym świadczy szerokiego komentowania jej w dzienniku, aż do jej zakończenia. W pierwszym tekście redaktorzy gazety popadli w totalny pesymizm, przewidując apatię i brak perspektyw rozwoju Polski bez Piłsudskiego. Kolejne dni po jego śmierci oswoiły redakcję „Chwili” z sytuacją, nakłaniając dziennikarzy do nieśmiałych prób już patrzenia w przyszłość bez niego.

Keywords

EN

Józef Piłsudski; Chwila; Lviv; Zionists; Dawid Schreiber; mourning

PL

Józef Piłsudski; „Chwila”; Lwów; syjoniści; Dawid Schreiber; żałoba

• Publisher: Akademia Zamojska
• Journal: Studia Żydowskie. Almanach
• Year: 2020
• Volume: 10
• Issue: 9-10
• Pages: 47-64

Dates

published

2020

Contributors

author

Arkadiusz Sołtysik

References

• Cepnik H., Józef Piłsudski, twórca Niepodległego Państwa Polskiego. Zarys życia i działalności, Warszawa 1936.
• Hescheles H., Niezapominajka nad świeżą mogiłą, „Chwila. Wydanie wieczorne”, 13 maja 1935, nr 214.
• Karczewska A., Polsko-żydowska republika marzeń. O „Chwilce Dzieci i Młodzieży” (1925-1937), Lublin 2015.
• Klugman A., Polonica w Ziemi Świętej, Kraków 1994.
• Kraj w żałobie, „Chwila. Wydanie poranne”, 13 maja 1935, nr 5797.
• Krzemiński M., Professor Locutus est. Próba weryfikacji świadectwa prof. dr. Karola Buluka na temat wizyty prof. dr. Karela Frederika Wenckebacha u umierającego Marszałka Józefa Piłsudskiego, „Glaukopis”, 2014, nr 30, s. 73-93.
• Lech M.M., Na pogrzeb Dziadka, „Chwila. Wydanie wieczorne”, 17 maja 1935, nr 218.
• Polska w żałobie, „Chwila. Wydanie wieczorne”, 13 maja 1935, nr 214.
• „Pół miljona uczestników uroczystości”, „Chwila. Wydanie poranne”, 18 maja 1935, nr 5802.
• „Słowo” 13 lipca 1934, nr 188.
• Szaniawski J., Marszałek Piłsudski w obronie Polski i Europy, Warszawa 2008, s. 237-250.
• W srebrnej trumnie, „Chwila. Wydanie poranne”, 19 maj 1935, nr 5803.
• Warszawski J., Piłsudski a religia, Warszawa 1999.
• Wielka defilada na polu Mokotowskiem, „Chwila. Wydanie poranne”, 18 maja 1935, nr 5802.
• „Z Warszawy na Wawel. Ostatnia droga Marsz.[ałka] Piłsudskiego”, „Chwila. Wydanie poranne”, 18 maja 1935, nr 5802.
• Żałoba, „Chwila. Wydanie poranne”, 13 maja 1935, nr 214.

Identifiers

DOI

10.56583/sz.689

Biblioteka Nauki

2116673