Struktura i funkcjonowanie Judenratu w Lublinie – próba analizy

• Authors: Jakub Chmielewski

Title variants

EN

The structure and functioning of the Judenrat in Lublin – an attempt to analyze

Abstracts

EN

The issue of the Judenrat in Lublin were never as yet to develop, despite the well-preserved source base, which is founded on material deposited in the State Archive in Lublin and the Jewish Historical Institute in Warsaw. Using them will undoubtedly lead to increased knowledge of the Holocaust in the context of the local Jewish population. Judenrat in Lublin was established in January 1940, which was given effect in November 1939 Regulation of Governor General Hans Frank, the creation of the Jewish Councils. At the time of the establishment of the city was home to about 40 000 Jews, in accordance with Regulation translated into the establishment of an institution in the number of 24 persons. The Judenrat operated this line until the end of March 1942, when as a result of the liquidation and transfer Podzamcze small part of the Jews to the Tartar Maidan district, by the Germans body was reduced to 12 councilors. The task was to manage the Council of Jewish residential district, and since March 1941 and the introduction of the ghetto within them an order issued by the occupation authorities, including the preparation of quotas of Jewish workers. Com-petencies that had the Lublin Judenrat did not differ substantially from those that have the same institutions in other places. The Council through its Departments have an obligation to ensure minimum subsistence levels for food, sanitary-hygienic and housing. This was true both of local Jews, as well as displaced persons, refugees and prisoners of war imprisoned in a labor camp 7th Street Linden Structure of the Board be flexible and to match a current needs. The final liquidation of the Jewish community, and thus the institution of the Judenrat, took place in early November 1942. Despite a significantly limited powers, it can be assumed that the Judenrat in Lublin fills the role of pseudo-self-government. On one hand, have their own tasks, on the other hand, the priority was the implementation imposed by the German orders. The article is a only a general attempt to analyze the structure and functioning of the Jewish Council in Lublin, and thus does not suit the research problem flagged.

PL

Problematyka Judenratu w Lublinie nie doczekała się jak dotąd opracowania mimo dobrze zachowanej bazy źródłowej, której podstawą są materiały zdeponowane w Archiwum Państwowym w Lublinie oraz w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie. Ich wykorzystanie niewątpliwie przyczyni się do poszerzenia wiedzy na temat Holokaustu w kontekście lokalnej społeczności żydowskiej. Judenrat w Lublinie został utworzony w styczniu 1940 roku, czemu nadało moc obowiązującą rozporządzenie Generalnego Gubernatora Hansa Franka z listopada 1939 roku o utworzeniu Rad Żydowskich. W chwili powstania w mieście mieszkało ok. 40 000 Żydów, zgodnie z rozporządzeniem przełożyło się to na utworzenie instytucji w liczbie 24 osób. Judenrat działał w tym składzie do końca marca 1942 roku, kiedy to w wyniku likwidacji i przeniesienia przez Niemców niewielkiej części Żydów z Podzamcza do dzielnicy Tatar Majdan, liczebność organu została zmniejszona do 12 radnych. Ich zadaniem było zarządzanie Radami Żydowskich Dzielnic Mieszkaniowych, a od marca 1941 roku i wprowadzenia na ich terenie getta zarządzenia władz okupacyjnych, w tym przygotowanie kontyngentów żydowskich pracowników. Kompetencje, jakie posiadał lubelski Judenrat, nie różniły się zasadniczo od tych, jakie miały te same instytucje w innych miejscowościach. Rada poprzez swoje wydziały miała obowiązek zapewnienia minimum socjalnego w zakresie wyżywienia, warunków sanitarno-higienicznych i mieszkaniowych. Dotyczyło to zarówno miejscowych Żydów, jak i przesiedleńców, uchodźców i jeńców wojennych osadzonych w obozie pracy przy ul. Lipowej 7. Struktura Rady miała być elastyczna i dostosowana do aktualnych potrzeb. Ostateczna likwidacja społeczności żydowskiej, a tym samym powołanie Judenratu, nastąpiło na początku listopada 1942 roku. Mimo znacznie ograniczonych uprawnień, można przyjąć, że Judenrat w Lublinie pełnił rolę pseudosamorządu. Z jednej strony miał własne zadania, z drugiej zaś priorytetem była realizacja narzuconych przez Niemców nakazów. Artykuł jest jedynie ogólną próbą analizy struktury i funkcjonowania Rady Żydowskiej w Lublinie, a tym samym nie odpowiada postawionemu problemowi badawczemu.

Keywords

EN

Lublin; Jewish councils; Judenrat; Lipowa Street; Jewish community; ghetto; General Government; Hans Frank; Jewish residential districts

PL

Lublin; rady żydowskie; Judenrat; ul. Lipowa; gmina żydowska; getto; Generalne Gubernatorstwo; Hans Frank; żydowskie dzielnice mieszkaniowe

• Publisher: Akademia Zamojska
• Journal: Studia Żydowskie. Almanach
• Year: 2012
• Volume: 2
• Issue: 2
• Pages: 177-207

Dates

published

2012

Contributors

author

Jakub Chmielewski

References

• Berenstein T., Akta Rady Żydowskiej (Judenratu) w Lublinie, Warszawa 1950.
• Documents from Lublin Ghetto. Judenrat without direction, ed. N. Blumental, Jerusalem 1967.
• Eksterminacja Żydów na ziemiach polskich w okresie okupacji hitlerowskiej, red. T. Berenstein, A. Eisenbach, A. Rutkowski, Warszawa 1957.
• Erlichman Bank S., Listy z piekła, Białystok 1992.
• Karay F., Żydowskie obozy pracy w czasie „akcji Reinhardt”, w: Akcja Reinhardt. Zagłada Żydów w Generalnym Gubernatorstwie, red. D. Libionka, Warszawa 2004.
• Kasperek J., Kronika wydarzeń w Lublinie w okresie okupacji hitlerowskiej, Lublin 1983.
• Kuwałek R., Obóz zagłady w Bełżcu, Lublin 2010.
• Kuwałek R., Żydzi lubelscy w obozie koncentracyjnym na Majdanku, „Zeszyty Majdanka”, 22 (2003).
• Majdanek. Obóz koncentracyjny w relacjach więźniów i świadków, red. M. Grudzińska, Lublin 2011.
• Radzik T., Lubelska dzielnica zamknięta, Lublin 1999.
• Tomczyk J., Rada Żydowska w Lublinie 1939-1942 – organizacja, działalność i pozostałość aktowa, w: Żydzi w Lublinie, t. 1, red. T. Radzik, Lublin 1995.
• Wybór źródeł do nauczania o Zagładzie Żydów, red. A. Skibińska, R. Szuchta, Warszawa 2010.

Identifiers

DOI

10.56583/sz.790

Biblioteka Nauki

2144049