Lubycza Królewska. Zagłada i próba upamiętnienia społeczności żydowskiej dawnego miasteczka

• Authors: Mariusz Koper

Title variants

EN

Lubycza Królewska: the Holocaust and the attempts to preserve the memory of the Jewish community of the town

Abstracts

EN

This paper presents the tragic fate of the Jewish community of Lubycza Królewska during World War II. It also discusses issues relating to memorialization of those representatives of the Jewish community who lost their lives in the Nazi concentration camp in Bełżec. Efforts to memorialize the Lubycza’s Jews met with considera-ble opposition of some representatives of the local authorities and other members of the commune. They successfully blocked the project to erect a memorial monument for the Jewish victims of the camp. In this way, the idea of ecumenism and multiculturalism (between the Poles, Ukrainians and Jews) was strongly undermined. The celebrations that were planned for 4 October 2012 to commemorate the 70. anniversary of the pacification of the towns of Lubycza Królewska and Kniazie have been cancelled.

PL

W artykule przedstawiono tragiczne losy społeczności żydowskiej Lubyczy Królewskiej w czasie II wojny światowej. Omówiono także kwestie związane z upamiętnieniem tych przedstawicieli społeczności żydowskiej, którzy stracili życie w hitlerowskim obozie koncentracyjnym w Bełżcu. Starania o upamiętnienie lubyczańskich Żydów spotkały się ze zdecydowanym sprzeciwem niektórych przedstawicieli lokalnych władz i innych członków gminy. Skutecznie zablokowali oni projekt budowy pomnika upamiętniającego żydowskie ofiary obozu. W ten sposób idea ekumenizmu i wielokulturowości (między Polakami, Ukraińcami i Żydami) została mocno podważona. Zaplanowane na 4 października 2012 r. uroczystości upamiętniające 70. rocznicę pacyfikacji Lubyczy Królewskiej i Kniazia zostały odwołane.

Keywords

EN

World War II; Lubycza Królewska; Lublin Province; Zamojszczyzna; Bełżec; extermination; concentration camp

PL

II wojna światowa; Lubycza Królewska; województwo lubelskie; Zamojszczyzna; Bełżec; eksterminacja; obóz koncentracyjny

• Publisher: Akademia Zamojska
• Journal: Studia Żydowskie. Almanach
• Year: 2012
• Volume: 2
• Issue: 2
• Pages: 209-224

Dates

published

2012

Contributors

author

Mariusz Koper

References

• Arad Y., Belzec, Sobibor, Treblinka. The Operation Reinhard Death Camps, Bloomington-Indianapolis 1999.
• Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 3, Relacje z Kresów, opracował A. Żbikowski, Warszawa 2000.
• Bereza T., Chmielowiec P., Grechuta J., W cieniu „Linii Mołotowa”, Rzeszów 2002.
• Bortkiewicz E., Studium historyczno-urbanistyczne dawnego miasta Lubyczy Królewskiej (województwo zamojskie), Studium historyczno-urbanistyczne opracowane na zlecenie Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków w Zamościu, Lublin 1990 (mps w Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie. Delegatura w Zamościu), s. 34.
• Hoffman E., Sztetl. Świat Żydów polskich, Warszawa 2001.
• jaw, Lud swoje, komitet swoje, „Kronika Tygodnia 2012, nr 17.
• jaw, Nie chcą Żydów w Lubyczy, „Kronika Tygodnia” 2012, nr 18.
• jaw, Nie chcą Żydów w Lubyczy?, „Kronika Tygodnia” 2012, nr 16.
• Koper M., Spotkanie kultur – barszcz, krupnik i żurek, „Tygodnik Zamojski”, 2012, nr 30.
• Koper M., Zapomniane sztetl – Lubycza Królewska. Śladami nieistniejącego miasteczka, w: Żydzi w Zamościu i na Zamojszczyźnie :historia, kultura, literatura, red. W. Litwin, M. Szabłowska-Zaremba, S.J. Żurek, Lublin 2012.
• Kuwałek R., Obóz zagłady w Bełżcu 1941-1943, w: Bełżec przez dzieje, red. A. Urbański, Lublin 2008, s. 145.
• Kuwałek R., Obóz zagłady w Bełżcu, Lublin 2010.
• Łazarewicz C., Zastraszeni wśród narodów świata, „Newsweek”, 2012, nr 21.
• MaMaz [Mazur M.], Hańba, „Tygodnik Zamojski” 2012, nr 20.
• MaMaz [Mazur M.], Kwestia żydowska, „Tygodnik Zamojski” 2012, nr 17.
• Motyka G., Tak było w Bieszczadach. Walki polsko-ukraińskie 1943-1948, Warszawa 1999.
• Peter J., Za trzy konie, w: Tomaszowskie za okupacji, Tomaszów Lubelski 1991.
• Podobno byli tu Żydzi..., „Tygodnik Zamojski”, 2012, nr 16.
• Putko W., W cieniu starego klonu. Wspomnienia o wsi Zatyle, Warszawa 1999.
• Reszka P.P., Stara Lubycza mocno śpi, „Duży Format”, 2012, nr 31 (dodatek do „Gazety Wyborczej” z dnia 9 sierpnia 2012 roku).
• Siemion L., Egzekucje na Lubelszczyźnie, „Zeszyty Majdanka”, 3 (1969).
• Siemion L., Z lat okupacji hitlerowskiej na Lubelszczyźnie, Lublin 1971.
• Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechne go spisu ludności z dnia 30 września 1921 roku i innych źródeł urzędowych, t. XIII. Województwo lwowskie, Warszawa 1924.
• Stawecki M.A., Pat, co wstydem trąci, „Tygodnik Tomaszowski”, 2012, nr 18.
• Stawecki M.A., Rozstrzelana wieś, „Tygodnik Tomaszowski”, 2007, nr 3.
• The Correspondence of the Ukrainian Central Committee in Cracow and Lviv with the German Authorities, 1939-1944, Part 1, comp., introduction W. Veryha, Edmonton-Torono 2000.
• Wawrzyński J., Lubycza w ogniu. Epizod walk 8 Bpp 3 PDP im. R. Traugutta z nacjonalistycznymi bandami UPA, „Rocznik Tomaszowski”, 1 (1983).
• Wierzbieniec W., Żydzi w województwie lwowskim w okresie międzywojennym, Rzeszów 2003.
• Wład P., Wiśniewski M., Roztocze Wschodnie. Przewodnik nie tylko dla turystów, Mielec 2004.

Identifiers

DOI

10.56583/sz.791

Biblioteka Nauki

2144048