Size, shape and traces of wear on leather soles from Elbląg (Poland) in the 15th century

• Authors: Tomasz Kozłowski , Małgorzata Grupa , Ihar Dabralet

Title variants

PL

Wielkość, kształt i ślady użytkowania na podeszwach skórzanych z Elbląga (Polska) w XV wieku

Abstracts

EN

An assemblage of 71 leather soles dating to the 15th century, discovered during archaeological excavations in Elbląg, was described in detail in terms of size and traces of use (discoloration, compression, abrasion, cracks or fractures not resulting from taphonomic processes). On their basis, an attempt was made to reconstruct size and proportions of the foot structure of the inhabitants of old Elbląg and to estimate intensity and period of use of the footwear. Most of the visible traces probably indicate intensive use and they are associated with a characteristic structure of the human foot, its biomechanics and movement.

PL

Zbiór datowanych na XV wiek 71 skórzanych podeszew odkrytych podczas badań archeologicznych w Elblągu opisano szczegółowo pod względem rozmiarów i śladów użytkowania (przebarwienia, kompresja skóry, otarcia, pęknięcia lub złamania niebędące rezultatem procesów tafonomicznych). Na ich podstawie starano się zrekonstruować wielkość i proporcje budowy stopy dawnych mieszkańców starego Elbląga oraz ocenić intensywność i okres użytkowania obuwia. Prawdopodobnie większość widocznych śladów świadczy o intensywnym użytkowania i wiąże się z charakterystyczną budową stopy ludzkiej oraz jej biomechaniką i ruchem.

Keywords

PL

obuwie; podeszwy; stopy ludzkie; wielkość stóp; kształt stóp; ślady użytkowania i zniszczenia; skóra z badań archeologicznych; średniowiecze; Elbląg; Polska

EN

footwear; soles; human feet; feet size; feet shape; wear and destruction traces; archaeological leather; Middle Ages; Elbląg; Poland

• Publisher: Muzeum Narodowe w Szczecinie
• Journal: Materiały Zachodniopomorskie
• Year: 2024
• Issue: 20
• Pages: 57-75

Dates

published

2024

Contributors

author

Tomasz Kozłowski

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

• https://orcid.org/0000000152426095

author

Małgorzata Grupa

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

• https://orcid.org/0000000151289754

author

Ihar Dabralet

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

References

• Bochenek A., Reicher M. 1990. Anatomia człowieka 1. Warszawa.
• Bogucka M. 1994. Staropolskie obyczaje w XVI–XVII wieku. Warszawa.
• Chen Y.-L., Kuan W.-H., Liu C.-L. 2020. Comparative Study of the Composition of Sweat from Eccrine and Apocrine Sweat Glands during Exercise and in Heat. International Journal of Environmental Research and Public Health 17(10):3377, DOI: 10.3390/ijerph17103377.
• Drążkowska A., Grupa M., Płóciennik P., Rybka K., Szatkowski J., Zawadzka A. 2011. Using vaccum drying in low temperatures technique for cultural heritage objects of leather conservation. Wykorzystanie techniki suszenia próżniowego w niskich temperaturach do konserwacji zabytkowych skór. Sprawozdania Archeologiczne 63, 353–381.
• Gray H., Carter H.V. 2005. Gray’s anatomy. London.
• Groenman-van Waatering W. 1988. Leather from medieval Svendborg. Svendborg.
• Grupa M. 2014a. Problematyka konserwatorska zabytków wydobytych z nawarstwień podwodnych mostu zachodniego. In: A. Kola, G. Wilke (eds.), Wczesnośredniowieczne mosty przy Ostrowie Lednickim 2: Mosty traktu poznańskiego. Kraków, 299–308.
• Grupa M. 2014b. Suche czy mokre, problematyka konserwatorska na stanowiskach archeologicznych w kontekście badań na Reducie Ordona / Suho ili vlažno: problemy konservacii arheologičeskih nahodok vo vremâ issledovanij na territorii Reduta Ordona. In: W. Borkowski, N. Kasparek (eds.), Badania archeologiczne na Reducie Ordona 1, 125–136. Warszawskie Materiały Archeologiczne 11.
• Grupa M. 2022. Czas żupanów, czas czechmanów. Strój polski w źródłach archeologicznych, ikonograficznych i pisanych. Toruń.
• Grupa M., Grupa D., Nowak M. 2015. Problemy konserwatorskie związane z zabytkami organicznymi z Reduty Ordona / Problemy konservacii organičeskih artefaktov s Reduta Ordona. In: W. Borkowski, N. Kasparek (eds.), Badania archeologiczne na Reducie Ordona 2, 247–255. Warszawskie Materiały Archeologiczne 12/3.
• Grupa M., Wojciechowska A., Dudziński T. 2013. W czym do trumny – żupany, kontusze, dezabilki i inne ubiory pochowanych w szczuczyńskich kryptach. In: T. Dudziński, M. Grupa (eds.), Tajemnice szczuczyńskich krypt 1, Grajewo, 99–108.
• Ker R.F., Bennett M.B., Bibby S.R., Kester R.C., Alexander R.M. 1987. The spring in the arch of the human foot. Nature 325 (7000), 147–149.
• Kozłowski T., Grupa M., 2024, Analysis of children’s footwear relics from the crypts in the church in Radzyń Podlaski (18th-19th century, East Poland). Acta Universitatis Lodzensis. Folia Archaeologica 39, 25–43.
• Machado A.S., Bombach G.D., Duysens J., Carpes F.P. 2016. Differences in foot sensitivity and plantar pressure between young adults and elderly. Archives of Gerontology and Geriatrics 63, 67–71.
• Montagnani E., Morrison S.C., Varga M., Price C. 2021. Pedobarographic Statistical Parametric Mapping of plantar pressure data in new and confident walking infants: a preliminary analysis. Journal of Biomechanics, 1–19. DOI: 10.1016/j.jbiomech.2021.110757.
• Nowosad W., Grupa M., Nalaskowski F., Grupa D. 2021. Polnische Nationalidentität im Spiegel der traditionellen polnischen und westlichen Trachten. Das Phänomen der intergenerationellen Wandlung des Modestils in der ersten Hälfte des 18. Jahrhunderts. In: B. Dybaś, J. Bojarski (eds.), Gruppenidentitäten in Ostmitteleuropa, auf der Suche nach Identität. Göttingen, 117–142. Geschichte im mitteleuropäischen Kontext 2.
• Orlin M.N., McPoil T.G. 2000. Plantar Pressure Assessment. Physical Therapy 80, Is. 4, 399–409.
• Pataky T.C., Caravaggi P., Savage R., Parker D., Goulermas J.Y., Sellers W.I., Crompton R.H. 2008. New insights into the plantar pressure correlates of walking speed using pedobarographic statistical parametric mapping (pSPM). Journal of Biomechanics 41, Is. 9, 1987–1994.
• Taha Z., Norman M.S., Omar S.F.S., Suwarganda E. 2016. A Finite Element Analysis of a Human Foot Model to Simulate Neutral Standing on Ground. Procedia Engineering 147, 240–245.

Identifiers

DOI

10.62076/MZP00022

Biblioteka Nauki

61426204