Optymalne obciążenia poznawcze pracownika

• Authors: Grażyna Wieczorkowska , Magdalena Sieradzka

Title variants

EN

The optimum cognitive load of the employee

Abstracts

EN

The goal of the current article is an attempt to synthesize the knowledge on the consequences of cognitive overload/underload of the employees on their work outcomes. The course of the argument has been organized in the form of 4 theses. (1) Employee performance depends curvilinearly on the level of arousal (Yerkes i Dodson, 1908). This relationship is affected by the size of the available cognitive resources. The effect of emotions on the level of arousal depends on their type. (2) The magnitude of tonic arousal is primarily defined by the temperamental traits. The relationship between the arousal level and the temperament can be moderated by permanent personality traits, sociodemographic situation, as well as variable features, such as the level of fatigue (lack of sleep, cold…). (3). Employee’s phasic arousal depends not only on the objective stimuli and performed activity, but can also be moderated by the automatically operating perceptual filters, cognitive schemas, and a deliberate cognitive activity aimed at assigning meaning to the stimuli. (4). An employee can actively influence his/her arousal level by undertaking activities of a certain stimulative value. There are large differences regarding the type of preferred stimulation (intellectual, physical, social…).

PL

Celem artykułu jest próba syntezy wiedzy dotyczącej przeciążenia/niedociążenia poznawczego pracowników, które ma wymierne konsekwencje dla efektów ich pracy. Tok wywodu zorganizowano w postaci 4 tez. (1) Efektywność wykonywania zadań zależy krzywoliniowo od PAO (poziomu aktywacji organizmu) pracownika (Yerkes i Dodson, 1908). Zależność ta jest efektem wpływu PAO na wielkość aktualnie dostępnych zasobów poznawczych. Wpływ emocji na poziom pobudzenia organizmu zależy od ich typu. (2) Wielkość pobudzenia tonicznego wyznaczają przede wszystkim cechy temperamentalne. Moderatorem związku PAO z temperamentem mogą być zarówno stałe cechy osobowościowe czy sytuacja socjodemograficzna, jak i cechy zmienne, takie jak poziom zmęczenia (niewyspanie, przeziębienie…). (3) Pobudzenie fazowe pracownika zależy nie tylko od obiektywnej sytuacji bodźcowej i wykonywanej aktywności, ale jest także moderowane przez automatycznie działające filtry percepcyjne, schematy poznawcze i celową aktywność poznawczą przypisującą znaczenie bodźcom. (4) Pracownik zazwyczaj aktywnie wpływa na PAO podejmując działania o określonej wartości stymulacyjnej. Widoczne są duże różnice w preferencjach co do typu stymulacji (intelektualna, fizyczna, społeczna…).

Keywords

PL

przeciążenie; ekstrawersja; typ stymulacji; poziom aktywacji organizmu; wielozadaniowość.

EN

overload; extroversion; type of stimulation; level of arousal; multitasking

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
• Journal: Studia i Materiały
• Year: 2018
• Issue: 2(28), cz. 1
• Pages: 167-177

Dates

published

2018

Contributors

author

Grażyna Wieczorkowska

• Uniwersytet Warszawski, Wydział Zarządzania

author

Magdalena Sieradzka

• Uniwersytet Warszawski, Wydział Zarządzania

References

• Bodenhausen, G.V. (1990). Stereotypes as Judgmental Heuristics: Evidence of Circadian Variations in Discrimination. Psychological Science, 1(5),319–322, https://doi.org/10.1111/j.1467-9280.1990.tb00226.x
• Duch, W. (2018). Materiały do wykładów z neurokognitywistyki. Dostępne na stronie http://www.is.umk.pl/~duch/Wyklady/Kog1/01-wstep.htm
• Eliasz, A. i Klonowicz, T. (2003). System regulacji stymulacji. Teoretyczne znaczenie pojęcia. W: M. Marszał-Wiśniewska, T. Klonowicz, M. Fajkowska- Stanik (red.), Psychologia różnic indywidualnych (s. 88–103). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Goleman, D. (2014). Focus. Sztuka koncentracji jako ukryte dążenie do doskonałości. Poznań: Media Rodzina.
• Król, G. (2017). Individual differences in dealing with overflow. European Management Journal, 35(6), 794–802, https://doi.org/10.1016/j.emj.2017.07.003
• Jarymowicz, M. i Imbir, K. (2010). Próba taksonomii ludzkich emocji. Przegląd Psychologiczny, 53(4), 439–461.
• Marody, M. (2015). Jednostka po nowoczesności: perspektywa socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Strelau, J. (2006). Temperament jako regulator zachowania z perspektywy półwiecza badań. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Thayer, R.E. (1989). The biopsychology of mood and arousal. New York, US: Oxford University Press.
• Wieczorkowska-Nejtardt, G. (1998). Inteligencja motywacyjna: mądre strategie wyboru. Warszawa: Wydawnictwa Instytutu Studiów Społecznych.
• Wieczorkowska-Wierzbińska, G. (2011). Psychologiczne ograniczenia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania UW.
• Wieczorkowska-Wierzbińska, G. (2011a). System Regulacji Stymulacji: styl działania, poziom i typ aktywności oraz temperament. W: J. Strelau i M. Marszał-Wiśniewska (red.), Uwikłany temperament: osobowość , temperament, środowisko (s. 71–92). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Wieczorkowska-Wierzbińska, G. (2017). Dealing with too much. European Management Journal, 35(6), 803–805, https://doi.org/10.1016/j.emj.2017.10.002
• Yerkes, R.M. i Dodson, J.D. (1908). The relation of strength of stimulus to rapidity of habitformation. Journal of Comparative Neurology and Psychology, 18(5), 459–482, https://doi.org/10.1002/cne.920180503
• Ziomek, M. i Brola, W. (2006). Przemijająca niepamięć ogólna (tom 4). Kielce: Studia Medyczne Akademii Świętokrzyskiej.

Identifiers

DOI

10.7172/1733-9758.2018.28.14

Biblioteka Nauki

2188980