Dopuszczalne formy pomocy państwa na rzecz linii lotniczych w dobie pandemii COVID-19 (część II)

• Authors: Jadwiga Urban-Kozłowska

Abstracts

PL

Celem niniejszego opracowania jest przeprowadzenie krytycznej analizy stosowania dwóch rodzajów pomocy państwa, a mianowicie pomocy nadzwyczajnej (art. 107 ust. 2 lit. b) TFUE) oraz pomocy antykryzysowej (art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE), które odgrywają kluczową rolę w procesie wspierania przewoźników lotniczych w dobie pandemii COVID-19. Pozwoli to na porównanie obu rodzajów pomocy oraz udzielenie odpowiedzi na pytanie o ich znaczenie i użyteczność w kontekście wspierania przewoźników lotniczych, a także szerzej innych przedsiębiorców, w trakcie zdarzeń nadzwyczajnych, takich jak COVID-19. Przesłanki każdego z tych wyłączeń zostaną omówione osobno, a rozważaniom teoretycznym będą towarzyszyć przykłady z praktyki decyzyjnej Komisji Europejskiej oraz orzecznictwa sądów unijnych. W zakresie pomocy nadzwyczajnej przeanalizowane zostaną trzy kwestie zdające się mieć szczególne znaczenie. Po pierwsze, zostanie zbadane czy pandemia COVID-19 może być uznana za zjawisko objęte zakresem zastosowania art. 107 ust. 2 lit. b) TFUE. Po drugie, zostanie przeanalizowane jakiego rodzaju szkody mogą podlegać rekompensacie na tej podstawie. Po trzecie, omówione zostaną metody ustalania wysokości należnej rekompensaty, tak by spełniała ona warunek proporcjonalności. Analiza wyłączenia dotyczącego pomocy antykryzysowej rozpocznie się od omówienia najważniejszych warunków jej dopuszczalności. Następnie szczegółowo zostanie przeanalizowana kwestia czy, oraz ewentualnie w jakich przypadkach, środek krajowy mający postać pomocy indywidualnej może zostać uznany za odpowiedni do zaradzenia poważnym zaburzeniom w gospodarce danego państwa członkowskiego. Na koniec zbadane zostaną wymogi, jakie musi spełniać dane wsparcie, by mogło zostać uznane za proporcjonalne. Przeprowadzona analiza pozwoli na ukazanie najważniejszych różnic oraz podobieństw między pomocą nadzwyczajną oraz pomocą antykryzysową. Zaprezentowane zostaną w szczególności odmienne cele, jakim te dwa rodzaje pomocy służą. Wykazane zostanie, że pomoce zarówno pomoc nadzwyczajna, jak i antykryzysowa pełnią ważną funkcję w procesie wychodzenia z trwającego obecnie kryzysu, a przyznawane w ich ramach środki wzajemnie się uzupełniają. Omówione wyłączenia od ogólnego zakazu udzielania pomocy państwa zapewniają zatem niezbędną elastyczność unijnego systemu pomocy państwa, umożliwiając państwom członkowskim dostosowywanie prowadzonej polityki gospodarczej do występujących czasami poważnych zaburzeń lub kryzysów.

Keywords

PL

pomoc państwa; pandemia COVID-19; prawo lotnicze; prawo konkurencji Unii Europejskiej; przewoźnicy lotniczy

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Ekonomicznych
• Journal: internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny
• Year: 2023
• Volume: 12
• Issue: 5
• Pages: 18-37

Dates

published

2023

Contributors

author

Jadwiga Urban-Kozłowska

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie: Wydział Prawa i Administracji

• https://orcid.org/0000000223229006

References

• Agnolucci, I. (2022). Will COVID-19 Make or Break EU State Aid Control? An Analysis of Commission Decisions Authorising Pandemic State Aid Measures. Journal of European Competition Law & Practice, 13(1), 3–16. https://doi.org/10.1093/jeclap/lpab060.
• Ahlqvist, V., Claici, A. i Tizik, S. (2020). How to Estimate the COVID-19 Damages? European State Aid Law Quarterly, 19(2), 150–160. https://doi.org/10.21552/estal/2020/2/6.
• Boquet, Y. (2021). Le transport aérien, des origins à la crise COVID-19. Éditions Universitaires de Dijon: Collection Essais, Dijon.
• Buendia, J.L. i Dovalo, A. (2020). State Aid Versus COVID-19. The Commission Adopts a Temporary Framework. European State Aid Law Quarterly, 19(1). https://doi.org/10.21552/estal/2020/1/4.
• Dombrovskis, V. (2020, 13 March). Remarks by Executive Vice-President Dombrovskis at the joint Press conference to present the economic response to the Coronavirus crisis. European Commission. Pozyskano z: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/speech_20_464.
• Dony, M. (2007). Contrôle des aides d’Etat. W L. Idot (red.), Commentaire J. Mégret. Droit Communautaire de la concurrence. Éditions de l’Université de Bruxelles.
• Eurocontrol. (2020, November). Eurocontrol, Five-Year Forecast 2020–2024. European Flight Movements and Service Units – Three Scenarios for Recovery from COVID-19. Pozyskano z: https://www.euro-control.int/sites/default/files/2020-11/eurocontrol-five-year-forecast-europe-2020-2024.pdf.
• Eurocontrol. (2021). Eurocontrol, Draft Traffic Scenarios for January 2021 – June 2021. Pozyskano z: https://www.eurocontrol.int/publication/eurocontrol-draft-traffic-scenarios-january-2021-june-2021.
• Eurocontrol. (2021a). Eurocontrol, Forecast Update 2021–2027. European Flight Movements and Service Units. Three Scenarios for Recovery from COVID-19. Pozyskano z: https://www.eurocontrol.int/publication/eurocontrol-forecast-update-2021-2027.
• Eurocontrol. (2022). Eurocontrol, Forecast Update 2022–2028. European Flight Movements and Service Units After COVID-19, Russian invasion of Ukraine and Europe’s energy crisis. Pozyskano z: https://www.eurocontrol.int/publication/eurocontrol-forecast-update-2022-2028.
• Eurocontrol. (2023). Eurocontrol, Seven-Year Forecast 2023–2029: Region Definition. Pozyskano z: https://www.eurocontrol.int/sites/default/files/2023-03/eurocontrol-seven-year-forecast-2023-2029-region-definition.pdf.
• European Centre for Disease Prevention and Control. (2020). Rapid Risk Assessment, Outbreak of novel Coronavirus disease 2019 (COVID-19): increase transmission globally – fifth update, 2.03.2020. Pozyskano z: https://www.ecdc.europa.eu/sites/default/files/documents/RRA-outbreak-novel-coronavirus-disease-2019-increase-transmission-globally-COVID-19.pdf.
• Fedan, R. (2014). Infrastruktura transportowa w procesie kształtowania spójności w obszarze kraju i Europy. W R. Fedan, B. Petrecka, S. Dyrda-Maciałek (red.), Problemy współczesnej Europy – ujęcie interdyscyplinarne. Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Techniczno-Ekonomicznej im. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu.
• Gerard, D. (2009). EC competition law enforcement at grips with the financial crisis: Flexibility on the means, consistency in the principles. Concurrences, (1), 46–62.
• Honoré, M. (2020). State Aid and COVID-19 – Hot Topics. European State Aid Law Quarterly, 19(2), 111–114. https://doi.org/10.21552/estal/2020/2/2.
• Jaspers, M.B. (2004). Emergency aid: an analysis of the Commission’s practice with regard to Article 87(2)(b) EC Treaty, in particular in the light of the air transport insurance cases post September 11. European Competition Law Review, 25(9).
• Kastelik-Smaga, A. (2020). Epidemia COVID-19 jako siła wyższa w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Europejski Przegląd Sądowy, 5, 30–41.
• Kopeć, A. (2021). Pomoc publiczna w dobie pandemii COVID-19. internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny, 1(10), 81–99.
• Kowalik-Bańczyk, K. (2020). Kompetencje Unii Europejskiej wobec epidemii COVID-19. Europejski Przegląd Sądowy, (5).
• Luja, R. (2009). State Aid and the Financial Crisis: Overview of the Crisis Framework. European State Aid Law Quarterly, 8(2), 145–160. https://doi.org/10.21552/ESTAL/2009/2/139.
• Maczkovics, C. (2020). How Flexible Should State Aid Control Be in Times of Crisis? European State Aid Law Quarterly, 19(3), 271–283. https://doi.org/10.21552/estal/2020/3/4.
• Maes, S. i Mavroghenis, S. (2017). Aid in the Banking Sector. W V. Verouden, P. Werner (red.), EU State Aid Control: Law and Economics. Kluwer Law International.
• Nicolaides, P. (2020). Application of Article 107(2)(b) TFEU to Covid-19 Measures: State Aid to Make Good the Damage Caused by an Exceptional Occurrence. Journal of European Competition Law & Practice, 11(5–6). https://doi.org/10.1093/jeclap/lpaa026.
• Pantazi, T. (2022). State Aid to Airlines in the Context of COVID-19: Damages, Disturbances, and Equal Treatment. Journal of European Competition & Practice, 13(4), 268–277. https://doi.org/10.1093/jeclap/lpab071.
• Petrov, P. (2021). State Aid and COVID-19: With a Particular Focus on the Air Transport Sector. European State Aid Law Quarterly, 20(4), 461–478. https://doi.org/10.21552/estal/2021/4/3.
• Piontek, E. (2005). Ewolucja podejścia Wspólnoty Europejskiej do pomocy państwa dla przedsiębiorstw. W C. Banasiński (red.), Ochrona konkurencji i konsumentów w Polsce i Unii Europejskiej (studia prawno-ekonomiczne). Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
• Postuła, I. i Werner, A. (2008). Prawo pomocy publicznej. LexisNexis.
• Riedel, P., Wilson, T. i Cranley, S. (2020). Learnings from the Commission’s Initial State Aid Response to the COVID-19 Outbreak. European State Aid Law Quarterly, 19(2), 115–126. https://doi.org/10.21552/estal/2020/2/3.
• D’Sa, R.M. (2009). ‘Instant’ State Aid Law in a Financial Crisis – A U-Turn? European State Aid Law Quarterly, 8(2), 6. https://doi.org/10.21552/ESTAL/2009/2/138.
• Savvides, C. i Antoniou, D. (2009). Ailing Financial Institutions: EC State Aid Policy Revisited. World Competition, 32(3), 347–366.
• Schmauch, M. (2012). EU Law on State Aid to Airlines – Law. Economics and Policy. Lexxicon Publisher – Berlin.
• Skoczny, T. (2006). Pomoc publiczna w transporcie lotniczym w świetle prawa wspólnotowego. Przegląd Prawa Europejskiego, (1–2), 5–28.
• Szymański, W. (2009). Kryzys globalny. Pierwsze przybliżenie. Difin.
• Taylor, J.B. (2010). Zrozumieć kryzys finansowy. Przyczyny. Skutki. Interpretacje. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Urban-Kozłowska, J. (2011). ‘Bailouts’ – Revision of the EU State Aid Policy. Yearbook of Polish European Studies, 14, 55–79.
• Vălean, A. (2020). Speech by Commissioner Vălean during an exchange of views at the European Parliament Committee on Transport and Tourism (TRAN). 28.4.2020. Pozyskano z: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/speech_20_2674.
• Vaugeois, M. (2014). Les aides d’État dans le secteur de l’aviation en Europe: étude de cas de l’article 107(2)(b) du TFEU. ZeitschriftfürLuft- und Weltraumrecht, (63).
• World Health Organization. (2020). Coronavirus disease 2019 (COVID-19) Situation Report – 50, 10.03.2020 r. Pozyskano z: https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200310-sitrep-50-covid-19.pdf.
• World Tourism Organization. (2020). COVID-19 related travel restrictions. A global review for tourism – First Report as of 16 April 2020 r. Pozyskano z: https://webunwto.s3.eu-west-1.amazonaws.com/s3fs-public/2020-04/TravelRestrictions_0.pdf.

Identifiers

DOI

10.7172/2299-5749.IKAR.5.12.2

Biblioteka Nauki

24964700