Szacowanie rozsądnego zysku w ramach opłat za dostęp do obiektów kolejowej infrastruktury usługowej na przykładzie stacji pasażerskich

• Authors: Leszek Borowiec

Abstracts

PL

Celem artykułu jest dokonanie wykładni definicji rozsądnego zysku w prawie kolejowym i autorska propozycja jego obliczania w ramach opłat za udostępnienie obiektów kolejowej infrastruktury usługowej wraz z dokonaniem szacunków na przykładzie pasażerskich stacji kolejowych. Metodyka badań obejmuje przegląd literatury i praktyk międzynarodowych, raportów, wytycznych i rekomendacji publikowanych przez urzędy regulacyjne oraz wskazanie implikacji na metodykę szacowania rozsądnego zysku jako składowej kosztu dostępu do infrastruktury usługowej. Artykuł zawiera propozycje sposobu szacowania rozsądnego zysku dla podmiotów udostępniających obiekty kolejowej infrastruktury usługowej z wykorzystaniem zaangażowanego kapitału oraz jego kosztu. Przedstawione badania wskazują na duży zakres swobody w doborze parametrów do szacowania rozsądnego zysku, szczególnie w zakresie szacowania kapitału zaangażowanego. Wskazane jest wzmocnienie roli regulatora rynku w zakresie określenia zasad szacowania rozsądnego zysku. Oszacowana jego wartość dla stacji pasażerskich kształtuje się w przedziale 0,5–6,3 mln zł rocznie, w zależności od założeń w zakresie szacowania kapitału zaangażowanego. Artykuł ma charakter przeglądowy, a jego wkładem w rozwój dyscypliny jest wskazanie propozycji definiowania i rozwiązania podstawowych problemów interpretacyjnych istniejących w zakresie zasad kształtowania rozsądnego zysku przy wyznaczaniu cen za dostęp do obiektów infrastruktury usługowej w sektorze przedsiębiorstw kolejowych.

Keywords

PL

rozsądny zysk; koszt kapitału; kapitał zaangażowany; stacje pasażerskie; obiekt infrastruktury usługowej

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
• Journal: internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny
• Year: 2023
• Volume: 12
• Issue: 6
• Pages: 70-83

Dates

published

2023

Contributors

author

Leszek Borowiec

• Uniwersytet Warszawski: Wydział Zarządzania

• https://orcid.org/0000000261139191

References

• Antonowicz, M. i Moś, T. (2018). Regulacja dostępu do infrastruktury dworcowej w Polsce i Europie. Problemy Transportu i Logistyki, 1(41), 7–16. https://doi.org/10.18276/ptl.2018.41-01
• BEREC. (2023, 8 June) Report on WACC parameter calculations according to the European Commission’s WACC Notice of 6th November 2019 (WACC parameters Report 2023). BoR (23) 90. Pozyskano z: https://www.berec.europa.eu/en/document-categories/berec/reports (5.03.2023).
• Borowiec, L. (2011). Metoda weryfikacji kosztu netto usług powszechnych jako nieuzasadnionego obciążenia operatora wyznaczonego. W E. Nowak, M. Nieplowicz (red.), Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 181 „Rachunkowość a controlling” (s. 44–54). Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu.
• Chase, S. (1920). What Is a Reasonable Profit? Journal of Accountancy, 29(6), art. 2, 6–1920.
• Damodaran, A. (2021, 5 July). Country Risk: Determinants, Measures and Implications – The 2021 Edition. NYU Stern School of Business Forthcoming. http://doi.org/10.2139/ssrn.3879109
• Dimson, E., Marsh, P.R. i Staunton, M. (2012). The Dimson-Marsh-Staunton Global Investment Returns Database. Morningstar Inc.
• Dyr, T. (2014). Dylematy ustalania rekompensaty za usługi publicznego transportu zbiorowego. Technika Transportu Szynowego, Prawo i Finanse, 3, 40–44.
• ECA. (2018, September). Methodologies and parameters used to determine the allowed or target revenue of gas transmission system operators (TSOs). Final report. Economic Consulting Associates. Pozyskano z: https://www.acer.europa.eu/Official_documents/Acts_of_the_Agency/Publication/Consultant%20Report.pdf (22.02.2023).
• Fendek, M. (2006). Modelling of reasonable profit in regulated industries. Proceedings of the International Conference. Quantitative Methods in Economics. Multiple Criteria Decision Making XIII, p. 16–24. Bratislava.
• Fernandez, P., Pershin, V. i Fernández Acín, I. (2018). Market Risk Premium and Risk-Free Rate used for 59 Countries in 2018: A Survey. http://doi.org/10.2139/ssrn.3155709.
• IRG–Rail. (2019, 25 November). An overview of charges and charging principles for passenger stations. IRG-Rail, 11(19). Independent Regulators’ Group – Rail.
• IRG–Rail. (2019a, 25 November). Initial report on the charging principle of Article 31 (7) of Directive 2012/34/EU, IRG-Rail, 10(19). Independent Regulators’ Group – Rail. Pozyskano z: https://www.irg-rail.eu/download/5/646/InitialReportonthechargingprincipleofArticle317ofDirective201234EU.pdf (12.02.2023).
• Jabłoński, M. (2017). Rozsądny zysk w modelach biznesu przedsiębiorstw sektorów regulowanych. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 1(85), 401–417. http://doi.org/10.18276/frfu.2017.1.85-32
• Jabłoński, M. (2018). Projektowanie modeli biznesu przedsiębiorstw kolejowych w aspekcie założeń rozsądnego zysku. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 1(91), 319–331. http://doi.org/10.18276/frfu.2018.91-26
• Mauboussin, M.J. i Callahan, D. (2022, 6 October). Return on Invested Capital – How to Calculate ROIC and Handle Common Issues. Morgan Stanley. Pozyskano z: chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.morganstanley.com/im/publication/insights/articles/article_returnoninvestedcapital.pdf
• Ministerstwo Infrastruktury. (2022). Program Inwestycji Dworcowych na lata 2016 – 2023. Pozyskano z: https://www.gov.pl/web/infrastruktura/program-inwestycji-dworcowych-na-lata-2016-2023 (27.01.2023).
• NIK. (2022). Realizacja programu inwestycji dworcowych. Informacja o wynikach kontroli. KIN.430.012.2021 Nr ewid. 187/2021/P/21/029/KIN. Pozyskano z: https://www.nik.gov.pl/plik/id,26365,v,artykul_25142.pdf (27.01.2023).
• Sierpińska, M. i Jachna, T. (2007). Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych. PWN.
• Slywotzki, A., Morrison, D.J. i Andelman, B. (2000). Strefa zysku. PWE.
• SNCF. (2016). Nouveau modèle pour la tarification des gares de voyageurs. Dossier de Consultation publique. Pozyskano z: https://www.garesetconnexions.sncf/sites/default/files/field_files/2016-05/consultation_modele_tarifaire_05.2016_bd_0.pdf (6.02.2023).
• URE. (2018). Metodologia określania wskaźnika kosztu kapitału zaangażowanego dla operatorów systemów gazowych na lata 2019–2023. Urząd Regulacji Energetyki. Pozyskano z: https://www.ure.gov.pl/pl/urzad/informacje-ogolne/aktualnosci/7715,Metodologia-okreslania-wskaznika-kosztu-kapitalu-zaangazowanego-dla-operatorow-s.html
• Ząbkowicz, J. (2015). Finansowanie rynkowych usług użyteczności publicznej w UE. Pomoc publiczna versus zasady konkurencji. Studia Ekonomiczne, (209), 241–249. Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach.

Identifiers

DOI

10.7172/2299-5749.IKAR.6.12.6

Biblioteka Nauki

32083659