Czy powrót ustawowego bezprawia?

• Authors: Tomasz Pietrzykowski

Abstracts

PL

Stan kryzysu konstytucyjnego sprzyja ujawnianiu się w praktyce prawniczej problemów o charakterze filozoficznoprawnym, które na co dzień wydawać mogą się abstrakcyjne i akademickie. Jednym z takich problemów jest kwestia materialnych (treściowych) kryteriów obowiązywania prawa i związanego z nim pytania, czy normy prawne rzeczywiście mogą mieć „dowolną” treść. Staje się ono bardzo aktualne w obliczu inicjatyw legislacyjnych mających uchylać odpowiedzialność funkcjonariuszy publicznych za niektóre przestępstwa. Tego rodzaju regulacje zasługują na dyskusję uwzględniającą podnoszone w teorii prawa koncepcje roszczenia do normatywnej słuszności (sprawiedliwości, poprawności) jako koniecznej cechy każdego aktu stanowienia lub stosowania prawa. Można argumentować, że nawet słabsze rozumienie takiego roszczenia, odwołujące się do słuszności zrelatywizowanej do moralności publicznej odzwierciedlonej w wartościach i zasadach obecnych w samym prawie pozytywnym, wystarcza, aby skutecznie kwestionować ewentualne domniemanie obowiązywania tego rodzaju przepisów bezkarnościowych nawet w razie, gdyby zostały one formalnie prawidłowo ustanowione.

Keywords

PL

prawo; bezkarność; roszczenie do słuszności; kryzys konstytucyjny

• Publisher: Akademia Leona Koźmińskiego
• Journal: Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem
• Year: 2022
• Volume: 14
• Issue: 4
• Pages: 29-44

Dates

published

2022

Contributors

author

Tomasz Pietrzykowski

References

• Alexy R., O pojęciu i naturze prawa, Wykład im. Leona Petrażyckiego, Wydział Prawa i Administracji UW, 19 maja 2006, Warszawa 2006.
• Alexy R., Begriff und Geltung des Rechts, Freiburg–München 1992.
• Alexy R., On the Necessary Relations Between Law and Morality, „Ratio Juris” 1989, 2.
• Austin J., The Province of Jurisprudence Determined [1832], wyd. Wilfrid E. Rumble, Cambridge University Press 1998.
• Bidziński M., Ekspertyza w przedmiocie: legalności zakupu i wykorzystywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej systemu „Pegasus”, Biuro Analiz, Dokumentacji i Korespondencji Senatu RP, OE–381, Warszawa 2022.
• Bix B., A Critique of Alexy’s Claim to Correctness, „Ratio Juris” 2020, 33.
• Bulygin E., Alexy’s Thesis on the Necessary Connection between Law and Morality, „Ratio Juris” 2000, 13.
• Dyzenhaus D., Judging the Judges, Judging Ourselves. Truth, Reconciliation and the Apartheid Legal System, Oxford 1998.
• Dyzenhaus D., Hard Cases in Wicked Legal Systems. South African Law in the Perspective of Legal Philosophy, Oxford 1991.
• Grabowski A., Prawnicze pojęcie obowiązywania prawa stanowionego. Krytyka niepozytywistycznej koncepcji prawa, Kraków 2009.
• Hayek F.A., Konstytucja wolności, Warszawa 2006.
• Kelsen H., Reine Rechtslehre, 2 Aufl., Wien 1960.
• Lachowski J., Stan wyższej konieczności w polskim prawie karnym, Warszawa 2005.
• Leszczyński J., Pozytywizacja prawa w dyskursie dogmatycznym, Kraków 2010.
• MacCormick N., Institutions of Law, Oxford 2007.
• Pauer-Struder H., Justifying Injustice. Legal Theory in Nazi Germany, Cambridge–New York 2020.
• Pietrzykowski T., Polski kryzys konstytucyjny oczami pozytywisty prawniczego, „Państwo
• i Prawo” 2022, 3.
• Pietrzykowski T., Moralność publiczna i konstytucyjne podstawy ochrony zwierząt, „Studia Prawnicze” 2019, 1.
• Pietrzykowski T., Naturalizm i granice nauk prawnych. Esej z metodologii prawoznawstwa, Warszawa 2019.
• Pietrzykowski T., Ujarzmianie Lewiatana. Szkice o idei rządów prawa, Katowice 2014.
• Postema G., Law’s Ethos. Reflections on a Public Practice of Illegality, „Boston University Law Review” 2010, 90.
• Quimbayo Duarte M., Law’s Claim to Correctness, Baden-Baden 2020.
• Sadurski W., Polski kryzys konstytucyjny, Łódź 2020.
• Skwarka B., Kontrola przygotowania wyborów korespondencyjnych Prezydenta RP, „Kontrola Państwowa” 2021, 5.
• Zajadło J., Formuła Radbrucha: filozofia prawa na granicy pozytywizmu prawniczego i prawa natury, Gdańsk 2001.

Identifiers

DOI

10.7206/kp.2080-1084.555

Biblioteka Nauki

2185928