Das Europabild und Stereotype in humoristischen Landkarten des 19. Jh. – eine multimodale ethnolinguistische Analyse

• Authors: Magdalena Filar

Abstracts

EN

The purpose of the article is to present an integrated research approach based on fundamental principles of cognitive ethnolinguistics and studies of multimodality in texts and discourse, and to apply it to a) reconstruction of stereotypes meaning, and to b) carry out a comparative study of the way the stereotypes are construed in four different languages.

Keywords

EN

cognitive ethnolinguistics; multimodality; linguistic worldview; national stereotypes; nonverbal elements

• Publisher: Instytut Germanistyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: tekst i dyskurs - text und diskurs
• Year: 2022
• Issue: 16
• Pages: 259-275

Dates

published

2022

Contributors

author

Magdalena Filar

References

• Abramowicz Maciej, Bartmiński Jerzy, Chlebda Wojciech (2009: Językowo-kulturowy obraz świata Słowian na tle porównawczym. Założenia programu „A”. Etnolingwistyka 21, 341-344.
• Apresjan Jurij (1994): Naiwny obraz świata a leksykografia. Etnolingwistyka 6, 5–12.
• Bartmiński Jerzy (1980): Słownik ludowych stereotypów językowych. Zeszyt próbny. Wrocław.
• Bartmiński Jerzy (1998): Stereotypy mieszkają w języku. Studia etnolingwistyczne. Lublin.
• Bartmiński Jerzy (2007): Językowe podstawy obrazu świata. Lublin.
• Bartmiński Jerzy (2012): Der Begriff des sprachlichen Weltbildes und die Methoden seiner Operationalisierung. tekst i dyskurs – text und diskurs 5, 269–289.
• Bartmiński Jerzy, Chlebda Wojciech (2008): Jak badać językowo-kulturowy obraz świata Słowian i ich sąsiadów. Etnolingwistyka 20, 11–27.
• Bartmiński Jerzy, Chlebda Wojciech (2018): Obraz EUROPY w języku polskim i w tekstach polskich dyskursów publicystycznych. In: Chlebda Wojciech (red.): Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów, t. 2: Europa, Lublin, 169–215.
• Bartmiński Jerzy, Panasiuk, J. (1993). Stereotypy językowe. In: Jerzy Bartmiński (Hrsg.): Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Bd. 2. Współczesny język polski. Wrocław, 363–387.
• Bendel Larcher Silvia (2015): Linguistische Diskursanalyse. Ein Lehr- und Arbeitsbuch. Tübingen.
• Busse Dietrich (2009): Semantik. Padeborn.
• Czachur Waldemar (2011a): Dyskursywny obraz świata. Kilka refleksji. tekst i dyskurs – text und diskurs 4, 79–97.
• Czachur Waldemar (2011b): Diskursive Weltbilder im Kontrast. Linguistische Konzeption und Methode der kontrastiven Diskursanalyse deutscher und polnischer Medien. Wrocław.
• Czachur Waldemar (2019): Jak porównywać obrazy Europy? Refleksje teoretyczno-metodologiczne po lekturze Leksykonu aksjologicznego Słowian i ich sąsiadów. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Linguistica 59, 7–19.
• Czachur Waldemar, Pappert Steffen (2019): Wizualny populizm: analiza praktyk multimodalnych na przykładzie plakatów wyborczych z Polski i Niemiec. tekst i dyskurs – text und diskurs 12, 165–189.
• Dąbrowska-Burkhardt Jarochna (2013): Die gesamteuropäischen Verfassungsprojekte im transnationalen Diskurs. Eine kontrastive linguistische Analyse der deutschen und polnischen Berichterstattung. Zielona Góra.
• Ebert Cornelia (2008): Sprachbegleitende ikonische Gesten als konventionelle Implikaturen (unveröffentlicher Abstract), invited talk, RWTH Aachen, https://user.uni-frankfurt.de/~coebert/talks/CE-Aachen-handout.pdf, 8.08. 2021.
• Filar Magdalena (2019): Stereotype von Polen im deutschen Weltbild des 19. Jahrhunderts – eine ethnolinguistische Studie. Studia Germanica Gedanensia 41, 330–340.
• Fillmore Charles J. (1975): An Alternative to Checklist Theories of Meaning. Proceedings of the First Annual Meeting of the Berkeley Linguistics Society (1975), 123–131.
• Forceville Charles (2016): Pictorial and Multimodal Metaphor. In: Klug Nina-Maria, Stöckl Hartmud (Hrsg.): Handbuch Sprache im multimodalen Kontext. Berlin, New York, 241–260.
• Gaafar Adam (2013): Satyra, stereotypy i propaganda. Recz o XIX-wiecznych mapkach humorystycznych Europy. Część I, II i III. In: https://historykon.pl [8.08.2021].
• Humboldt Wilhelm von (2001) [1836]: Rozmaitość języków z rozwój umysłowy ludzkości. Tłum. E. M. Kowalska. Lublin.
• Janich Nina (2010): Werbesprache. Ein Arbeitsbuch. Tübingen.
• Kienemann Christoph (2013): Das Bild der Deutschen in der polnischen Karikatur 1885–1914. Schriftenreihe der GFPS e.V. 04/2013, https://www.gfps.org/medien/schriften/schriftenreihe/2013/das-bild-der-deutschen-in-der.pdf [08.08.2021].
• Klug Nina-Maria (2016): Multimodale Text- und Diskurssemantik. In: Klug Nina-Maria, Stöckl Hartmut (Hrsg.): Handbuch Sprache im multimodalen Kontext. Berlin, New York, 165–189.
• Kӧller, W. (2004): Perspektivität und Sprache. Zur Struktur von Objektivierungsformen in Bildern, im Denken und in der Sprache. Berlin.
• Langacker, R.W. (1987): Foundations of Cognitive Grammar. Theoretical Prerequisites. Volume 1. Stanford.
• Libura, A. (2017): „Poland cannot into space“. Konstruowanie stereotypów w serii memów Polandball and countryballs. (niepublikowany abstrakt).
• Mikołajczyk Beata (2004): Sprachliche Mechanismen der Persuasion in der politischen Kommunikation. Dargestellt an polnischen und deutschen Texten zum EU-Beitritt Polens. Frankfurt am Main.
• Müller Marion (2003): Grundlagen der visuellen Kommunikation. Theorieansätze und Analysemethoden. Konstanz.
• Niebrzegowska-Bartmińska Stanisława (2013): Stereotypes and Values in the Linguistic Wordview. In: Głaz Adam, Danaher David, Łozowski Przemysław (Hrsg.): The Lingiustic Wordview. Ethnolinguistics, Cognition, and Culture. London, 199–214.
• Pawlikowska-Asendrych Elżbieta (2018): Das Konzept der deutschen FREIHEIT im kognitiven Untersuchungsparadigma: Eine linguistische Diskursanalyse. Studien zur Text- und Diskursforschung. Frankfurt am Main.
• Pörksen Uwe (1997): Weltmarkt der Bilder. Eine Philosophie der Visiotype. Stuttgart.
• Putnam Hilary (1975): The Meaning of Meaning. Mind, Language and Reality. Cambridge.
• Spieß Constanze (2016): Metapher als multimodales kognitives Funktionsprinzip. In: Klug Nina-Maria, Stöckl Hartmut (Hrsg.): Handbuch Sprache im multimodalen Kontext. Berlin, New York, 75–98.
• Stöckl Hartmut (2011): Sprache-Bild-Texte lesen. Grundbausteine zur Methodik einer Grundkompetenz. In: Diekmannshenke Heiko, Klemm Michael, Stöckl Hartmut (Hrsg.) Bildlinguistik. Theorien – Methoden – Fallbeispiele. Berlin, 45–70.
• Szulc-Brzozowska Magdalena (2020): EUROJOS: Eine Darstellung des Potentials von kognitiver Definition anhand der Konzepte ARBEIT und DEMOKRATIE. tekst i dyskurs – text und diskurs 13, 123–147.
• Zinken Jörg (2004): Metaphors, stereotypes, and the linguistic picture of the world: impulses from the Ethnolinguistic School of Lublin. metaphorik.de 7, 115–136.
• Żebrowska Ewa (2013): Text-Bild-Hypertext. Frankfurt am Main.
• Żebrowska Ewa (2016): Noch einmal zum Begriff ‘multimodaler Text’. In: Duś Małgorzata, Kołodziej Robert, Rojek Tomasz (Hrsg.): Wort-Text-Diskurs. Frankfurt am Main, 309–318.

Identifiers

DOI

10.7311/tid.16.2022.13

Biblioteka Nauki

2164549