Integracja-marginalizacja-kryminalizacja, czyli o przestępczości cudzoziemców w Polsce

• Authors: Witold Klaus

Title variants

EN

Integration-marginalisation-criminalisation; delinquency of foreigners in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

21st century is said to be the century of migration. Owing to the newest technologies people migrate easier and quicker. They also decide to change their place of residence more often – now not only within their countries but also outside it. Greater European integration and resulting increased facility in travelling within the EU facilitate this process. Yet, the most important cause of migration is the drive to improve living conditions. This is the main reason why foreigners from across the globe come to Europe – better life for them and their families. At present in the old EU countries migrants already constitute ten percent of society or even considerably more (according to UN data 14.1% in Spain, 13.1% in Germany, 10.7% in France, 10.4% in the UK), while in Poland this percentage is only 2.2% (although according to more credible OECD data, in 2008 it was as little as 0.2%). The number of foreigners legally residing in Poland permanently in 2009 was 92,500 (Office for Foreigners data), and the number of foreigners legally working in the country was almost 175,000 (Ministry of Labour and Social Policy data). One should also take into account a considerable number of foreigners residing in Poland illegally, estimated by researchers to be between 50 and 450 thousand. Moreover, the Border Guard data show an increase in the number of visitors to Poland – in 2009 7,2 million foreigners crossed Polish borders (which is a 5% increase compared to 2008). However, there are also threats related to migrations and they are of interest to sociologists and criminologists. Foreigners often remain on the margin of society and, as it happens in all marginalised social groups, some of them can turn to crime. Criminal activity of foreigners can be diverse, majority of it being common crimes committed against other foreigners. Organised crime crossing national borders is also a problem, particularly its most dangerous variety, human trafficking. Migrations involve also a clash of cultures which can lead to many previously unknown crimes (like e.g. honour murders, juvenile marriages, or reappearance of vendetta murders). Foreigners as “aliens” in the society often evoke fears, one of them being fear of serious crime – 2008 opinion poll by CBOS indicated that over 90% of Poles are afraid of such treat from foreigners. Yet fear of immigrants has much more in common with unrest and social instability brought by immigrant to the lives of residents than with actual risk of crime. It is worth to recall that one of first criminological studies carried out already in 1920s by Clifford Shaw indicated that crime is related to environment people live in, not to their race or nationality. Looking at the statistics, one may have an impression that [in Poland] there is no problem with foreign delinquency. Suspected foreigners in the peak moment in 2001 constituted 1.3% of all offenders and in 2008 only 0.41%.

Keywords

PL

migracje; przestępczość cudzoziemców; wiktymizacja cudzoziemców; kryminologia kulturowa; migrants and crime; cultural defence; refugees and delinquency; migracje; przestępczość cudzoziemców; wiktymizacja cudzoziemców; kryminologia kulturowa; migrants and crime; cultural defence; refugees and delinquency

EN

migrants and crime; cultural defence; refugees and delinquency

• Publisher: Instytut Nauk Prawnych PAN / Institute of Legal Studies PAN
• Journal: Archiwum Kryminologii
• Year: 2010
• Issue: XXXII
• Pages: 81-155

Dates

published

2010-01-01

Contributors

author

Witold Klaus

References

• E. Budakowska, Międzynarodowe migracje a współczesne zagrożenia. Europejskie dylematy, [w:] J. Królikowska (red.), Problemy społeczne w grze politycznej. Współczesne zagrożenia społeczne – diagnoza i przeciwdziałanie, Warszawa 2006
• Trends in International Migrant Stock: The 2008 Revision (dane dostępne na stronie: http://esa.un.org/migration/index.asp?panel=2); International Migration Outlook, OECD 2010
• S. Golinowska, Popyt na pracę cudzoziemców. Polska i sąsiedzi, Warszawa 2004
• K. Iglicka, K. Gmaj, Undocumented Migration. Counting the Uncountable. Data and Trends cross Europe. Country report: Poland, listopad 2008
• J. Korczyńska, M. Duszczyk, Zapotrzebowanie na pracę cudzoziemców w Polsce. Próba analizy i wniosków dla polityki migracyjnej, Warszawa 2005
• S. Webb, J. Burrows, Organised immigration crime: a post-conviction study, „Home Offi ce Research Report” 2009
• W. Pływaczewski, Handel kobietami z perspektywy problematyki przestępczości zorganizowanej, [w:] P. Bogdalski, W. Pływaczewski, I. Nowicka (red.), Ius est ars boni et aequi. Księga pamiątkowa ofi arowana Profesorowi Stefanowi Lelentalowi, Szczytno 2008
• J. Balicki, P. Stalker, Polityka imigracyjna i azylowa. Wyzwania i dylematy, Warszawa 2006
• S. Łodziński, Opinie i postawy mieszkańców Polski wobec migracji i cudzoziemców w świetle badań opinii publicznej, „Raport Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu” 2002, nr 200
• K. Sessar, Podstawowe założenia projektu ‘Insecurities in European Cities’ z punktu widzenia kryminologii oraz socjologii miasta, [w:] K. Krajewski (red.), Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców wielkich miast. Kraków na tle innych miast europejskich, Kraków 2008
• A. Siemaszko, Granice tolerancji. O teoriach zachowań dewiacyjnych, Warszawa 1993
• A. J. Szwarc, J. Piskorski, Przestępczość cudzoziemców w Polsce, [w:] A. J. Szwarc (red.), Przestępczość przygraniczna. Postępowanie karne przeciwko cudzoziemcom w Polsce, Poznań 2000
• I. Rzeplińska, Przestępczość cudzoziemców w Polsce, Warszawa 2000
• A. Kosowicz, Imigranci w polskim społeczeństwie, [w:] T. Halik, A. Kosowicz, A. Marek, Imigranci w polskim społeczeństwie, Warszawa 2009
• Społeczność wietnamska w Polsce. Polityka migracyjna Wietnamu. Raport, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Warszawa 2007
• W. Pływaczewski, Handel kobietami z perspektywy przestępczości zorganizowanej, [w:] B. Hołyst, J. Bryk, I. Malinowska (red.), Metody działania sprawców przestępstw handlu ludźmi, Szczytno 2008
• Społeczna świadomość zagrożeń związanych z handlem ludźmi i podejmowaniem pracy za granicą, TNS OBOP, Ambasada Brytyjska, Warszawa 2010
• M. Wiśniewski, Handel ludźmi – statystyka, [w:] Handel ludźmi w Polsce. Materiały do raportu, Warszawa 2007
• P. Dąbrowski (red.), Praca przymusowa imigrantów: Przypadek Polski, Warszawa 2010
• M. Szulecka, Obecność cudzoziemców na targowisku zlokalizowanym wokół Stadionu Dziesięciolecia z perspektywy kryminologicznej, „CMR Working Papers” 2007, nr 24/82
• H. J. Albrecht, Immigration, crime and victimization in Europe and particularly in Germany, [w:] S. Palidda (red.), Criminalisation and Victimisation of Migrants in Europe, Genova 2009
• T. Newburn, Criminology, Willan Publishing 2007
• A. Kosowicz, A. Maciejko (red.), Integracja uchodźców w Polsce w liczbach, Warszawa 2007
• C. Cooper, Refugees, asylum seekers, and criminal justice, [w:] H. S. Bhui (red.), Race & Criminal Justice, Sage Publishing 2009
• C. Philips, B. Bowling, Racism, Ethnicity, Crime and Criminal Justice, [w:] M. Maguire, R. Morgan, R. Reiner (red.), The Oxford Handbook of Criminology, Oxford 2002
• J. Goodey, Targeted Victimisation Survey on Immigrants and Ethnic Minorities: Considerations for Comparative Research Development, [w:] K. Aromaa, M. Heiskanen (red.), Victimisation Surveys in Comparative Perspective. Papers from the Stockholm Criminology Symposium 2007, Helsinki 2008
• M. Ząbek, S. Łodziński, Uchodźcy w Polsce. Próba spojrzenia antropologicznego, Warszawa 2008
• O metodologii prowadzenia tego typu badań – patrz: E. Babbie, Podstawy badań społecznych, Warszawa 2009
• H. Grzymała-Moszczyńska, E. Nowicka, Goście i gospodarze. Problem adaptacji kulturowej w obozach dla uchodźców oraz otaczających je społecznościach lokalnych, Kraków 1998
• K. Gracz, Przymusowe migracje a perspektywy wielokulturowości w Polsce, [w:] A. Gutkowska (red.), Uchodźcy w Polsce. Kulturowo-prawne bariery w procesie adaptacji, Warszawa 2007
• B. Samoraj, M. Bieniecki, Ocena skuteczności Indywidualnych Programów Integracji. Wyniki badań przeprowadzonych wśród osób zajmujących się uchodźcami, [w:] J. Frelak, W. Klaus, J. Wiśniewski (red.), Przystanek Polska. Analiza programów integracyjnych dla uchodźców, Warszawa 2007
• W. I. Thomas, F. Znaniecki, Chłop polski w Europie i Ameryce, t. 5, Warszawa 1976
• A. Wróblewska-Zgórzak, Prawne aspekty zawierania małżeństw polsko-cudzoziemskich, „Analizy, Raporty, Ekspertyzy Stowarzyszenia Interwencji Prawnej” 2010, nr 1
• A. Chrzanowska, Tożsamość kulturowa uchodźców czeczeńskich, [w:] A. Gutkowska (red.), Uchodźcy w Polsce. Kulturowoprawne bariery w procesie adaptacji, Warszawa 2007
• E. Januszewska, Dziecko czeczeńskie w Polsce. Między traumą wojenną a doświadczeniem uchodźstwa, Toruń 2010
• E. Borawska-Kędzierska, M. Prus, Polityka imigracyjna i azylowa, [w:] F. Jasiński, K. Smoter (red.), Obszar wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości Unii Europejskiej. Geneza, stan i perspektywy rozwoju, Warszawa 2005
• L. Gardocki, Prawo karne, Warszawa 2003
• G. Firlit-Fesnak, Cudzoziemcy ubiegający się o status uchodźcy; niełatwa teraźniejszość, niepewna przyszłość, [w:] G. Firlit-Fesnak (red.), W poszukiwaniu bezpiecznej przystani. Cudzoziemcy z Czeczenii w Polsce. Wyniki zogniskowanych badań grupowych prowadzonych wśród cudzoziemców poszukujących ochrony w Polsce w ramach projektu EQUAL @lterCamp, Warszawa 2008
• M. P. Garapich, Chłopi i żołnierze, budowlańcy i pijacy. Dominujący dyskurs migracyjny, jego kontestacje oraz konsekwencje dla konstruowania polskiej grupy etnicznej w wielokulturowym Londynie, [w:] H. Grzymała-Moszczyńska, A. Kwiatkowska, J. Roszak (red.), Drogi i rozdroża. Migracje Polaków w Unii Europejskiej po 2 maja 2004 r. Analiza psychologicznosocjologiczna, Kraków 2010
• A. Marek, Obyczaje w islamie, [w:] T. Halik, A. Kosowicz, A. Marek, Imigranci w polskim społeczeństwie, Warszawa 2009
• B. Gruszczyńska, Przemoc wobec kobiet w Polsce. Aspekty prawnokryminologiczne, Wolters Kluwer 2007
• D. Skwarska, Kobiety i dzieci jako uchodźcy w Polsce i w Hiszpanii na progu XXI wieku, [w:] E. Nowicka, S. Łodziński (red.), Kulturowe wymiary imigracji do Polski. Studia socjologiczne, Warszawa 2006
• G. Fluderska, M. Sajkowska, Problem krzywdzenia dzieci. Postawy i doświadczenia dorosłych Polaków. Raport z badań, Warszawa 2001
• K. Dobrowolski, Wróżda i pojednanie w sądownictwie polskich wsi beskidowych XVI i XVII wieku, „Studya nad historyą prawa polskiego” 1924, t. 8, z. 4, [w:] Elementy socjologii prawa. Prawo zwyczajowe, Warszawa 1993
• I. Koryś, Dimensions of integration: Migrant youth in Poland, „CEFMR Working Paper” 2005, nr 3
• E. Januszewska, Dzieci uchodźców z Czeczenii w polskiej szkole, [w:] M. Kulesza, K. Szyniszewska (red.), Czeczeni w Polsce. Próba zrozumienia procesów integracyjnych, Warszawa 2008
• A. Piekut, Wielość wymiarów – zatem jaka integracja? Przegląd tematyki i metod badań integracyjnych, [w:] A. Grzymała-Kazłowska, S. Łodziński (red.), Problemy integracji imigrantów. Koncepcje, badania, polityki, Warszawa 2008
• A. Kosowicz, Access to Quality Education by Asylum-Seeking and Refugee Children, Warszawa 2007
• W. Klaus, Wykorzystanie sprawiedliwości naprawczej w zapobieganiu przemocy rówieśniczej w szkole, [w:] L. Mazowiecka (red.), Mediacja, Warszawa 2009
• B. Morrison, Restoring safe school communities. A whole school response to bullying, violence and alienation, Sidney 2007
• T. Halik, E. Nowicka, W. Połeć, Dziecko wietnamskie w polskiej szkole, Warszawa 2006
• M. Głowacka-Grajper, Dobry gość. Stosunek nauczycieli szkół podstawowych do dzieci romskich i wietnamskich, Warszawa 2006
• Hate Crime Law. A Practical Guide, Warszawa 2009
• G. Czarnecki (red.), Raport o homofobicznej mowie nienawiści w Polsce, Warszawa 2009
• W. Klaus, K. Wencel, Dyskryminacja cudzoziemców w Polsce 2009, „Analizy, Raporty, Ekspertyzy Stowarzyszenia Interwencji Prawnej” 2009, nr 7
• W. Klaus, Zbieranie danych o zjawiskach rasistowskich w Polsce. Raport z badań, [w:] W. Klaus, J. Frelak (red.), Metodologia przygotowania bazy danych do identyfi kacji zdarzeń o charakterze dyskryminacyjnym, ksenofobicznym czy rasistowskim, Warszawa 2010
• N. Chakraborti, J. Garland, Hate crime. Impact, Causes and Responses, Sage Publications 2009
• J. van Dijk, R. Manchin, J. van Kesteren, S. Nevala, G. Hideg, The Burden of Crime in the EU. Research Report: A Comparative Analysis of the European Crime and Safety Survey (EU ICS) 2005
• K. Karsznicki, Handel ludźmi w świetle postępowań karnych prowadzonych w latach 1995–2005, [w:] Z. Lasocik (red.), Handel ludźmi – zapobieganie i ściganie, Warszawa 2006
• A. Obsznajczyk, Profi l społeczno-demografi czny ofi ar handlu ludźmi, [w:] Handel ludźmi w Polsce. Materiały do raportu, Warszawa 2007
• W. Klaus, Dziecko przed sądem. Wymiar sprawiedliwości wobec przestępczości młodszych nieletnich, Warszawa 2009
• O. Sitarz, Culture defence a polskie prawo karne, „Archiwum Kryminologii” 2009, t. XXIX–XXX
• A. D. Renteln, The Use and Abuse of the Cultural Defence, „Canadian Journal of Law and Society” 2005, vol. 1
• B. Janiszewski, Orzekanie kar i innych środków wobec cudzoziemców, [w:] A. J. Szwarc (red.), Przestępczość przygraniczna. Postępowanie karne przeciwko cudzoziemcom w Polsce, Poznań 2000
• J. Frelak, W. Klaus, J. Wiśniewski (red.), Przystanek Polska. Analiza programów integracyjnych dla uchodźców, Warszawa 2007
• A. Grzymała-Kazłowska, „Integracja” – próba rekonstrukcji pojęcia, [w:] A. Grzymała- Kazłowska, S. Łodziński (red.), Problemy integracji imigrantów. Koncepcje, badania, polityki, Warszawa 2008
• I. Koryś, Audyt umiejętności osób ubiegających się o status uchodźcy, Warszawa 2008
• M. Pawlak, M. Bieniecki, Laboratoria integracji. Lekcje z doświadczeń brytyjskich, belgijskich, katalońskich i portugalskich, Warszawa 2009
• H. Grzymała-Moszczyńska, Uchodźcy. Podręcznik dla osób pracujących z uchodźcami, Kraków 2000
• J.-C. Merle, Cultural defense, hate crimes and equality before the law, „ethic@” 2006, vol. 6, nr 1

Identifiers

DOI

10.7420/AK2010D