Porządek publiczny jako zasadniczy przedmiot ochrony prawa wykroczeń i czynnik rozgraniczający z powszechnym prawem karnym

• Authors: Marek Lubelski

Title variants

EN

Public order as a basic object of protection under petty offences law and criminal law

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The author reviews those types of prohibited acts under criminal code and petty offences code which provide for public order protection. This serves as an attempt to prove that a value like public order should rather be protected under petty offences code (or other forms of legal sanctions eg. administrative ones) rather than under criminal law. The scope of criminalisation should not be extended towards criminalisation of acts against public order. This can be summarised in a debate on forms of legal reaction to prohibited acts. The review of the relevant act of law becomes the point of departure to formulate the opinion that public order is a separate object of legal protection. It does not require penal sanctions provided for crimes – in spite of well-established opinions in legal literature that petty offences differ from crimes basically only in the degree of social damage they cause. The author also makes numerous observations of a classical penal reaction indicators which can be described as “punitive type sanctions”. This proves that our times bring an abrupt increase of legal regulations which create norms of public order and prohibit acts of administrative character which do not belong to the area of criminal law and should not require sanctions provided for acts classified as crimes. A thorough examination of types of petty offences made in the article provides a surprising picture of what the legislator included under the sphere of public order. Names of particular divisions of the code are irrelevant here. In the view of the examination of the acts prohibited by petty offences code, public order is recognised by designators, that is objects protected by particular types of acts, regardless of the title of the chapter they were placed in. They include quiet night hours, protection of plants in public green areas, lack of graffiti on buildings, freedom from aggressive prostitution offers, beggary without a substantial cause, lack of soil in public places, conducting a business without registration required by law, registration of place of residence, obeying rules on public roads, freedom from various forms of disturbance of peace and quiet, freedom from infringements of public assembly or no production of skeleton keys and seals or stamps without a licence. There is also a category of bitypical offences that is prohibited acts which are classified as a petty offence or a crime depending on the value of property (eg. theft of an item of values less than PLN 250 is a petty offence, not a crime). In the opinion of the author, if they are classified as petty offences they can also be included in the category of violation of order, although this order has more of a civil that administrative character. Separate comments concern the criteria of classification of petty offences in fiscal penal code.

Keywords

PL

porządek publiczny; polityka kryminalna; prawo wykroczeń; public order; petty offences; scope of criminalization; porządek publiczny; polityka kryminalna; prawo wykroczeń; public order; petty offences; scope of criminalization

EN

public order; petty offences; scope of criminalization

• Publisher: Instytut Nauk Prawnych PAN / Institute of Legal Studies PAN
• Journal: Archiwum Kryminologii
• Year: 2010
• Issue: XXXII
• Pages: 205-222

Dates

published

2010-01-01

Contributors

author

Marek Lubelski

References

• B. Stoczewskiej (red.) Polska a społeczeństwo w XXI wieku – szanse i zagrożenia, Kraków 2004, wyd. KSW
• D. Szumiło-Kulczycka, Prawo administracyjno-karne, Zakamycze 2004
• B. Stańdo- Kawecka, Prawo karne nieletnich. Od opieki do odpowiedzialności, Warszawa 2007
• A. Marek, Uwagi o reformie prawa dotyczącego nieletnich, „Archiwum Kryminologii” t. XXIX–XXX, Warszawa 2009
• A. Gaberle, Reakcja na niepożądane zachowania małoletnich (zagadnienia podstawowe), „Archiwum Kryminologii” t. XXIX–XXX, Warszawa 2009
• A. Grześkowiak, Tendencje rozwojowe włoskiego prawa nieletnich, „Archiwum Kryminologii” t. XXIX–XXX, Warszawa 2009
• V. Konarska-Wrzosek, Problem potrzeby i celowości zmiany zasad odpowiedzialności i postępowania z nieletnimi, „Archiwum Kryminologii” t. XXIX–XXX, Warszawa 2009
• M. Płatek, M. Fajst (red.), Sprawiedliwość naprawcza. Idea. Teoria. Praktyka, Warszawa 2005
• W. Zalewski, Sprawiedliwość naprawcza. Początek ewolucji polskiego prawa karnego?, Gdańsk 2006
• A. Błachnio-Parzych, J. Jakubowska-Hara (red.), J. Kosonoga, H. Kuczyńska, B. Kunicka- Michalska, C. Nowak, J. Skupiński (red.), Alternatywy pozbawienia wolności w polskiej polityce karnej, Warszawa 2009
• W. Wróbel, Spór o „dostateczny poziom represyjności” prawa karnego w płaszczyźnie legislacyjnej, [w:] A. Szwarc (red.), Represyjność polskiego prawa karnego, Poznań 2008
• M. Safjan, Wyzwania dla państwa i prawa, Warszawa 2007
• T. Dukiet-Nagórska (red.), Zasada proporcjonalności w prawie karnym
• M. Kulik, Przestępstwo i wykroczenie uszkodzenia rzeczy, Lublin 2005
• A. Marek, Prawo wykroczeń (materialne i procesowe), 5. wydanie, Warszawa 2006
• L. Falandysz, Wykroczenie zakłócenia porządku publicznego, Warszawa 1974
• J. Sawicki, Ochrona porządku publicznego w kodeksie wykroczeń i projekcie nowego kodeksu, [w:] L. Bogunia (red.), Wybrane zagadnienia reformy prawa karnego, Wrocław 1997
• Chuligański charakter czynu w kodeksie wykroczeń, „Prokuratura i Prawo” nr 6/1996
• W. Radecki, Normatywne ujęcie wykroczenia, „Prokuratura i Prawo” nr 2/2003
• T. Bojarski, Polskie prawo wykroczeń. Zarys wykładu, Warszawa 2003
• T. Bojarski, Przestępstwo a wykroczenie, [w:] T. Bojarski (red.), Problemy ewolucji prawa karnego, Lublin 1990
• M. Olszewski, Stopień społecznego niebezpieczeństwa czynu jako podstawa rozgraniczenia przestępstwa i wykroczenia, „Państwo i Prawo” nr 4/1988
• B. Kurzępa, Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2008
• M. Bojarski, W. Radecki, Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2006
• J. Sawicki, Zarys prawa karnego skarbowego, Warszawa 2007
• J. Sawicki, op. cit., s. 49. Podobnie F. Prusak, Prawo karne skarbowe, Warszawa 2008
• S. Baniak, Prawo karne skarbowe, 3. wydanie, Warszawa 2006
• K. Sitkowska, Przestępstwa i wykroczenia skarbowe, Warszawa 1995
• V. Konarska-Wrzosek, T. Oczkowski, Prawo karne skarbowe. Zagadnienia materialnoprawne i wykonawcze, Toruń 2005
• R. Kubacki, A. Bartosiewicz, Kodeks karny skarbowy. Przestępstwa i wykroczenia skarbowe. Komentarz, Warszawa 2002
• L. Wilk, Szczególne cechy odpowiedzialności za przestępstwa i wykroczenia podatkowe, Katowice 2006
• L. Wilk, Zagadnienia materialnego prawa karnego skarbowego, Toruń 2004
• G. Bogdan, [w:] G. Bogdan, A. Nita, J. Raglewski, A. R. Światłowski, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, Gdańsk 2007
• B. Sygit, Zbrodnia jako kategoria przestępstwa, Toruń 2005

Identifiers

DOI

10.7420/AK2010F