Współpraca sądu dla nieletnich z instytucjami pomocniczymi w procesie orzekania

• Authors: Justyna Włodarczyk-Madejska

Title variants

EN

Cooperation of Juvenile Courts with Supporting Institutions in the Adjudication Process

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article analyses the cooperation of juvenile judges with supporting institutionsin the adjudication process on the basis of the research project conducted at theDe partment of Criminology of the Institute of Law Studies of the Polish Academyof Sciences in 2016, entitled: “Cooperation of juvenile courts with other institutionsin the application educational and corrective measures”. The aim of the research projectwas to examine how juvenile courts practically implement the assumptions resultingfrom the Act on Proceeding in Juvenile Cases, especially its Article 32b, which providesthat juvenile judges have a duty to collect information about the juveniles and theirenvironment in the course of the proceedings – directly or indirectly (by the supportinginstitutions). The last of them have been defined as an organised team of institutionsthat cooperate with each other in order to achieve common aims. Cooperation hasbeen defined as “a type of social process to achieve a common aims”. In the courseof the project, two kinds of research were conducted. The first of them included nationalsurveys addressed to juvenile judges, professional family probation officers, expertsfrom diagnostic teams, the second – individual in-depth interviews with selectedrepresentatives of these groups. The national surveys comprised: 162 juvenile judges,556 professional family probation officers and 177 experts from diagnostic teams, whichaccounted for, respectively, 16%, 28% and 33% of total population for each of thesegroups. The individual in-depth interviews were conducted with 30 respondents,10 in each group.On the basis of the research, it can be assumed that, in general, the cooperationof juvenile judges with professional family probation officers and diagnostic teamsis good. This is an average value. It means that, in some courts, cooperation is more efficient than in others. The main evidence that provides knowledge about juvenilesis the environmental interview; 70% of judges declared that the order regarding thepreparation of an interview is issued in each case. None of them chose this categoryof answers in the question about the diagnostic opinion. Both the national survey andthe interviews demonstrate the lack of interdependence between the type of case andthe frequency of the order to prepare an environmental interview. This dependencyoccurs in relation to the diagnostic opinion. The probability of commissioning the pre -paration of such evidence is higher in cases in which the court intends to rule anisolation educational measure or corrective measure. There are different practicesof asking questions to the supporting institution. The questions, especially aboutthe cause and degree of demoralisation (88%), suggestions about the measure andthe direction of further impacts (86%), and personality characteristics of the juveniles(79.6%), are more often addressed to the diagnostic teams. The conducted researchconfirmed a high degree of convergence of the judgments with the recommendationsof the supporting institutions (an average 78.5% with diagnostic teams and 54.7% withprofessional family probation officers). Juvenile judges were asked to evaluate evidencecontaining information about the juveniles. The judges recognised the diagnosticopinion as the most helpful evidence in the decision-making process (87.7%); whereas85.8% of them also underlined the importance of the environmental interview. Thereis no doubt about nearly the same perception of the purpose of the functioning ofthe supporting institutions by the respondents of all the three surveyed groups. Theyagreed that these institutions are necessary and the juvenile justice system could notexist without them. These institutions provide information allowing conducting com -plete diagnoses of the juveniles and their environment, and thus determining themost needed measure; as such, they help to make the decision on the applicationof the most appropriate measure in each case. The article also includes theoreticalanalysis and analysis of the applicable regulations. Each of them confirms the existenceof assumptions and premises to create a “model system of proceeding with juveniles.”

Keywords

PL

sądy dla nieletnich; instytucje pomocnicze; orzekanie środków wobec nieletnich; zawodowi kuratorzy sądowi; zespoły diagnostyczne; nieletni; juvenile courts; supporting institutions; adjudication process; professional probation officers; diagnostic teams; juveniles; sądy dla nieletnich; instytucje pomocnicze; orzekanie środków wobec nieletnich; zawodowi kuratorzy sądowi; zespoły diagnostyczne; nieletni; juvenile courts; supporting institutions; adjudication process; professional probation officers; diagnostic teams; juveniles

EN

juvenile courts; supporting institutions; adjudication process; professional probation officers; diagnostic teams; juveniles

• Publisher: Instytut Nauk Prawnych PAN / Institute of Legal Studies PAN
• Journal: Archiwum Kryminologii
• Year: 2018
• Issue: XL
• Pages: 153-219

Dates

published

2018-09-16

Contributors

author

Justyna Włodarczyk-Madejska

References

• Arczewska M., Społeczne role sędziów rodzinnych, http://www.sssrwp.pl/aktualnosci.php?typ=pu&art=1&start=0&irek=2 [dostęp: 26.06.2018].
• Choruży B., Szczygieł G., Rola kuratorów społecznych w procesie zapobiegania przestępczości, „Patologia społeczna – zapobieganie” 1980, nr 9.
• Czajka W., Badania osobowości nieletnich i młodocianych w świetle ustaw i praktyki organów sprawiedliwości, „Studia Kryminologiczne, Kryminalistyczne i Penitencjarne” 1991, t. 21, s. 145–181.
• Czarnecka-Dzialuk B., Nieletni sprawcy czynów karalnych przed sądem rodzinnym. Zagadnienia procesowe, Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 1993.
• Dekret w przedmiocie utworzenia sądów dla nieletnich z dnia 7 lutego 1919 r., Dz.Pr.P.P. z 1919 r. Nr 14, poz. 171.
• Górecki P. [w:] P. Górecki, S. Stachowiak, Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2010, s. 65–117.
• Grześkowiak K., Krukowski A., Patulski W., Warzocha E., Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 1984.
• Grześkowiak K., Nieletni przed sądem, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1986.
• Jaros J., Michalak M. (red.), Prawa dziecka. Dokumenty Organizacji Narodów Zjednoczonych, Biuro Rzecznika Praw Dziecka, Warszawa 2016.
• Kalinowski M., Europejskie systemy resocjalizacji nieletnich, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1991.
• Kalinowski M., Resocjalizacja nieletnich w państwach europejskich i pozaeuropejskich, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2005.
• Klaus W., Dziecko przed sądem. Wymiar sprawiedliwości wobec przestępczości młodszych nieletnich, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.
• Kodeks karny z 1932 r., Dz.U. z 1932 r. Nr 60, poz. 571.
• Kodeks postępowania karnego z 1928 r., Dz.U. z 1928 r. Nr 33, poz. 313.
• Kołakowska-Przełomiec H., Nieletni sprawcy zbrodni (początki kariery przestępczej), IPSIR UW, Warszawa 1990.
• Konarska-Wrzosek V., Prawny system postępowania z nieletnimi w Polsce, Wolters Kluwer, Warszawa 2013.
• Korcyl-Wolska M., Postępowanie w sprawach nieletnich na tle standardów europejskich, Wolters Kluwer, Warszawa 2015.
• Lipka M., Zjawiska patologii społecznej wśród młodzieży. Studium prawno-kryminologiczne, PWN, Warszawa 1977.
• Majchrzyk Z., Nieletni i świadek w sądzie, PZWL, Warszawa 2014.
• Mogilnicki A., Dziecko i przestępstwo, Wydawnictwo M. Arcta, Warszawa 1925.
• Nieuciński S., Psychologiczna diagnoza a ekspertyza psychologiczna dla potrzeb sądu. Analiza makrostrukturalna [w:] Diagnoza psychologiczna rozpoznawana przez sądy rodzinne. Materiały na sympozjum, Instytut Badania Prawa Sądowego, Instytut Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Sąd Wojewódzki w Krakowie, Kraków 1985, s. 128–152.
• Olechnicki K., Załęcki P., Słownik socjologiczny, Wydawnictwo Graffiti BC, Toruń 1998.
• Ostaszewski P., Opinie diagnostyczne w sprawach nieletnich, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Kryminologicznego” 2012/2013, nr 20, s. 21–50.
• Ostrowska K., Milewska E., Diagnozowanie psychologiczne w kryminologii. Przewodnik metodyczny, Akademia Teologii Katolickiej, Warszawa 1986.
• Pol K., Adwokaci polscy w drodze do niepodległości (1914–1918), „Palestra” 2003, nr 11–12, s. 72–74.
• Pol K., Poczet prawników polskich XIX–XX w., C.H. Beck, Warszawa 2011.
• Postanowienie SN z dnia 24 czerwca 1983 r., III KZ 87/83, „Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Karna i Izba Wojskowa” 1983, nr 12, poz. 97.
• Rosiak Z., Sprawy karne nieletnich [w:] A. Strzembosz (red.), Polskie sądy rodzinne w świetle badań empirycznych, Ministerstwo Sprawiedliwości, Instytut Badania Prawa Sądowego, Warszawa 1983, s. 105–142.
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w przedmiocie urządzenia sądów dla nieletnich z 26 lipca 1919 r., Dz.Pr.P.P. z 1919 r. Nr 63, poz. 378.
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 16 sierpnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu przeprowadzania wywiadów środowiskowych o nieletnich, Dz.U. z 2001 r. Nr 90, poz. 1010.
• Rzeplińska I., Nieletni i reakcja na ich czyn, w: Nauki penalne wobec szybkich przemian socjokulturowych. Księga jubileuszowa profesora Mariana Filara, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2012, s. 531–541.
• Rzeplińska I., Sylwetki społeczne nieletnich – późniejszych dorosłych sprawców przestępstw, „Archiwum Kryminologii” 2009, t. XXIX–XXX, s. 409–417.
• Skrętowicz E., Kielasińska A., Wpływ opinii rodzinnego ośrodka diagnostyczno-konsultacyjnego na zastosowanie przez sąd rodzinny środka wychowawczego lub poprawczego [w:] T. Bojarski (red.), Postępowanie z nieletnimi. Orzekanie i wykonywanie środków wychowawczych i i poprawczych, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1988.
• Skrętowicz E., w: Bojarski T., Skrętowicz E., Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z komentarzem, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2002.
• Stanik J.M., Podmiotowe i środowiskowe przesłanki asocjalności nieletnich w psychologicznej opinii sądowej [w:] Diagnoza psychologiczna rozpoznawana przez sądy rodzinne. Materiały na sympozjum, Instytut Badania Prawa Sądowego, Instytut Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Sąd Wojewódzki w Krakowie 1985, s. 185–192.
• Stanik J.M., Przybyła H., Opinia biegłego psychologa w sprawach karnych nieletnich, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1981.
• Stasiak K., Ewolucja systemu kurateli sądowej w Polsce w latach 1919–2009 – kamienie milowe, http://kurator.webd.pl/wp-content/uploads/2010/12/dziewiecdziesieciolecie-kuratelisadowej-w-polsce-historia-terazniejszosc-przyszlosc-materialy-z-i-kongresu-kuratorskiego.pdf [dostęp: 26.06.2018].
• Strzembosz A., Postępowanie w sprawach nieletnich w prawie polskim, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1984.
• Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, Dz.U. z 2016 r. poz. 1654.
• Ustawa z dnia 28 marca 1958 r. o zmianie przepisów postępowania karnego, Dz.U. z 1958 Nr 18, poz. 76.
• Ustawa z dnia 30 kwietnia 2013 r. o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2013 r. poz. 1165.
• Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o opiniodawczych zespołach sądowych specjalistów, Dz.U. z 2015 r. poz. 1418.
• Veillard-Cybulski M.H., Nieletni przestępcy w świecie, PWN, Warszawa 1968.
• Walczak-Żochowska A., Systemy postępowania z nieletnimi w państwach europejskich. Studium prawno-porównawcze, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1988.
• Wirkus Ł., Stres w pracy kuratora sądowego. Studium teoretyczno-empiryczne, Wydawnictwo Impuls, Kraków 2015.
• Włodarczyk H., Kościelniak M., Próba krytycznej analizy psychologicznych ekspertyz w sprawach opiekuńczych i karnych nieletnich [w:] Diagnoza psychologiczna w sprawach rozpoznawanych przez sądy rodzinne. Materiały na konferencje, IBPS – Instytut Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego – Sąd Wojewódzki w Krakowie 1985, s. 215–242.
• Włodarczyk-Madejska J., Reakcja sądu wobec nieletnich sprawców czynów karalnych [w:] E. Pływaczewski, E. Jurgielewicz-Delegacz, D. Dajnowicz-Piesiecka (red.), Współczesna przestępczość i patologie społeczne z perspektywy interdyscyplinarnych badań kryminologicznych, C.H. Beck, Warszawa 2017, s. 21–28.
• Włodarczyk-Madejska J., Stosowanie środka wychowawczego w postaci umieszczenia w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych oraz środka poprawczego przez sądy rodzinne i nieletnich w świetle danych statystycznych i badań aktowych, raport Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości, Warszawa 2016, https://www.iws.org.pl/pliki/files/W%C5%82odarczyk-Madejska%20J_Stosowanie%20%C5%9Brodka%20wychowawczego.pdf [dostęp: 26.06.2018].
• Woźniakowska-Fajst D., Nieletnie. Niebezpieczne, niegrzeczne, niegroźne?, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2010.
• Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 lutego 2016 r. w sprawie ustalenia standardów metodologii opiniowania w opiniodawczych zespołach sądowych specjalistów, Dz.U. MS z 2016 r. poz. 76.
• Żabczyńska E., Potrzeba działań interdyscyplinarnych w sprawach nieletnich i małoletnich [w:] Diagnoza psychologiczna w sprawach rozpoznawanych przez sądy rodzinne. Materiały na konferencje, IBPS – Instytut Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego – Sąd Wojewódzki w Krakowie 1985, s. 243–252.

Identifiers

DOI

10.7420/AK2018D