Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2020 | XLII/2 | 207-238

Article title

Przestępczość nieletnich w USA i w Polsce na podstawie wybranych statystyk kryminalnych

Content

Title variants

Przestępczość nieletnich w USA i w Polsce na podstawie wybranych statystyk kryminalnych

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
W artykule omówiono rozmiary, strukturę i dynamikę przestępczości nieletnich w USA oraz Polsce. Tekst traktuje również o różnych rodzajach statystyk oraz bazach danych, z których możemy korzystać, gdy dokonujemy opisu zjawiska przestępczości. Pomimo odmiennych tendencji demograficznych, w obu krajach mamy do czynienia z trendem spadkowym w zakresie szeroko pojętej przestępczości nieletnich, za którą uważa się liczone łącznie czyny karalne, jak i przejawy demoralizacji (w USA status offenses). W USA w latach 1980-2017 liczba zatrzymań nieletnich obniżyła się o 59,8%, zaś w Polsce spadek liczby podsądnych – biorąc za okres analizy lata 2000-2018 - wyniósł 30%. Najbardziej istotny wpływ na obniżający się poziom przestępczości nieletnich w obu krajach miał spadek liczby przestępstw przeciwko mieniu.
EN
The article discusses the extent and trends of juvenile delinquency in the US and Poland. The text also deals with various types of statistics and databases that we can use when describing the phenomenon of crime. Despite different demographic trends, in both countries we are observing a downward trend in the broadly understood juvenile delinquency, which is considered to be the aggregate of delinquent acts  and status offenses. In the USA, in 1980-2017 the number of arrests decreased by 59.8%, while in Poland the decrease in the number of delinquents - taking into account the period 2000-2018 - amounted to 30%. The most significant impact on the decreasing level of juvenile delinquency in both countries had a decrease in the number of property crimes.

Year

Issue

Pages

207-238

Physical description

Dates

published
2021-02-02

Contributors

  • University of Silesia in Katowice
  • University of Silesia in Katowice

References

  • Agnew R. i Brezina T. (2018). Juvenile Delinquency: Causes and Control. New York–Oxford: Oxford University Press.
  • Bernasiewicz M. i Noszczyk-Bernasiewicz M. (2017). Family Life and Crime: Contemporary Research and Essays. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
  • Biel K. (2008). Przestępczość dziewcząt – rodzaje i uwarunkowania [Girls’ Crime – Types and Causes]. Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
  • Błachut J. (2007–2008). ‘Czy „ciemna liczba przestępstw” istnieje?’ [Does the dark number of crimes exist?]. Archiwum Kryminologii 29–30, s. 75–80.
  • Błachut J., Gaberle A. i Krajewski K. (2004). Kryminologia [Criminology]. Gdańsk: Arche.
  • Brzezińska J. (2018). ‘On the phenomenon of female juvenile delinquency’. Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego 47, s. 69–90.
  • Budrewicz I. (2001). ‘Przestępczość nieletnich dziewcząt’ [Delinquency among girls]. W S. Kawula i H. Machel (red.) Młodzież a współczesne dewiacje i patologie społeczne. Diagnoza – profilaktyka – resocjalizacja. Praca zbiorowa [Youth and Contemporary Deviations and Social Pathologies: Diagnosis – Prevention – Rehabilitation, A Collective Work]. Toruń: Adam Marszałek, s. 69–83.
  • Childstats.gov (2010). America’s Children in Brief: Key National Indicators of Well-Being, Federal Interagency Forum on Child and Family Statistics. Dostęp online: https://www.childstats.gov/pdf/ac2010/ac_10.pdf [21.02.2020].
  • Czerwińska-Jakimiuk E. (2011). Przestępczość młodocianych. Interpretacja zjawiska w świetle ogólnej teorii napięcia Roberta Agnew [Young Offenders: Interpretation of the Phenomenon in the Light of Robert Agnew’s General Strain Theory]. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
  • Eco U. (2017). Pape Satàn aleppe. Kroniki płynnego społeczeństwa [Pape Satàn Aleppe: Chronicles of a Liquid Society]. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis. Główny Urząd Statystyczny [GUS] (2019a). Ludność. Stan i struktura oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2018 r. Stan w dniu 31.XII [Population: Size, structure, and vital statistics in Poland by territorial division, as of 31 December 2018]. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
  • Federal Bureau of Investigation. Crime Data Explorer [FBI] (b.d.a). Downloads & Documentation. Dostęp online: https://crime-data-explorer.fr.cloud.gov/downloads-and-docs [24.07.2019].
  • Federal Bureau of Investigation. Crime Data Explorer [FBI] (b.d.b). Improving access to crime data. Dostęp online: https://crime-data-explorer.fr.cloud.gov [24.07.2019].
  • Główny Urząd Statystyczny [GUS] (2019b). Rocznik Demograficzny [Statistical Yearbook]. Dostęp online: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-demograficzny-2019,3,13.html [2.11.2019].
  • Grzyb M. i Habzda-Siwek E. (2013). ‘Płeć a przestępczość. O problemie dysproporcji płci wśród sprawców przestępstw z użyciem przemocy’ [Gender and crime: On unequal distribution of sexes in violent offending]. Archiwum Kryminologii 35, s. 95–135.
  • Habzda-Siwek E. (2018). ‘Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu w świetle danych ze statystyk kryminalnych’ [Offences against life and health in the light of statistical data]. Archiwum Kryminologii 40, s. 53–113.
  • Juvenile Justice Statistics (2018). Juvenile Justice Statistics. National Report Series Bulletin, Juveniles in Residential Placement 2015. Dostęp online: https://ojjdp.ojp.gov/sites/g/files/xyckuh176/files/pubs/250951.pdf [22.02.2020].
  • Klaus W. (2009). Dziecko przed sądem. Wymiar sprawiedliwości wobec przestępczości młodszych nieletnich [A Child in Court: Justice System Regarding Juvenile Delinquency]. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
  • Kossowska A. (2013). ‘Zmiana społeczna a przestępczość – wzajemne związki, uwarunkowania, konsekwencje’ [Social change and crime – mutual relationships, conditions, and consequences]. W K. Buczkowski, B. Czarnecka-Dzialuk, W. Klaus, A. Kossowska, I. Rzeplińska, P. Wiktorska, D. Woźniakowska-Fajst i D. Wójcik (red.) Społeczno-polityczne konteksty współczesnej przestępczości w Polsce [The Socio-Political Context of Modern-Day Crime in Poland]. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno, s. 73–101.
  • Maliszewski K. (2013). Ciemne iskry. Problem aktualizacji pedagogiki kultury [Dark Sparks: The Problem of Updating the Pedagogy of Culture]. Toruń: Adam Marszałek.
  • Muskała M. (2017). „Odstąpienie od przestępczości” w teorii i praktyce resocjalizacyjnej [Desistance from Crime in Social Rehabilitation Theory and Practice]. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
  • Niehoff D. (2001). Biologia przemocy [Biology of Violence]. Poznań: Media Rodzina.
  • Noszczyk-Bernasiewicz M. (2010). Nieletni przestępcy w percepcji personelu i nadzoru resocjalizacyjnego oraz studentów resocjalizacji [Juvenile Delinquents in the Perception of Staff, Rehabilitation Supervisors, and Rehabilitation Students]. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
  • Noszczyk-Bernasiewicz M. (2015). ‘Juvenile delinquency in Poland: Dimensions and selected forms of response’. Chowanna 2(45), s. 275–291.
  • Noszczyk-Bernasiewicz M. (2016). ‘Demoralizacja i czyny karalne wśród nieletnich – dynamika i rozmiary’ [Demoralization and juvenile delinquency – the dynamics and dimensions]. Resocjalizacja Polska 11, s. 145–162.
  • Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention [OJJDP] (2019a). Age profile of juveniles in residential placement, 2017. Dostęp online: https://ojjdp.gov/ojstatbb/corrections/qa08204.asp?qaDate=2017 [18.02.2020].
  • Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention [OJJDP] (2019b). Arrest trends by offense, age, and gender. Dostęp online: https://ojjdp.gov/ojstatbb/crime/ucr_trend.asp?table_in=1 [18.02.2020].
  • Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention [OJJDP] (2019c). Estimated numbers of juvenile arrests, 2018. Dostęp online: https://ojjdp.gov/ojstatbb/crime/qa05101.asp?qaDate=2018&text=yes [18.02.2020].
  • Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention [OJJDP] (2019d). Juvenile arrest rate trends. Dostęp online: https://ojjdp.gov/ojstatbb/crime/JAR_Display.asp?ID=qa05218&selOffenses=35 [18.02.2020].
  • Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention [OJJDP] (b.d.a). Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention. Dostęp online: https://ojjdp.ojp.gov/[18.02.2020].
  • Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention [OJJDP] (b.d.b). Juvenile arrest rates. Dostęp online: https://ojjdp.gov/ojstatbb/crime/JAR.asp [18.02.2020].
  • Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention [OJJDP] (b.d.c). Juvenile proportion of arrests by offense, 2018. Dostęp online: https://ojjdp.gov/ojstatbb/crime/qa05102.asp?qaDate=2018&text=no [18.02.2020].
  • Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention [OJJDP] (b.d.d). Overview. Dostęp online: https://ojjdp.gov/ojstatbb/population/overview.html [11.09.2019].
  • Piotrowski P. (2011). Rozbój. Uwarunkowania psychospołeczne, motywacja i racjonalność sprawców [Robbery: Psychosocial Determinants, Motivation and Rationality of Perpetrators]. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak Teresa i Józef Śniecińscy.
  • Rajtar T. (2009). ‘Przejawy i nasilenie nieprzystosowania społecznego nastoletnich dziewcząt’ [Manifestations and intensification of the social maladaptation of teenage girls]. W B. Gulla i M. Wysocka-Pleczyk (red.) Przestępczość nieletnich. Dziecko jako ofiara i sprawca przemocy [Juvenile Delinquency: A Child as a Victim and Perpetrator of Violence]. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 69–83.
  • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 sierpnia 2013 r. w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2014, Dz.U. z 2013 r., poz. 1159 [Decree of the Council of Ministers on the program for a statistical survey of public statistics in 2014, dated 9 August, 2013, Journal of Laws, 2013, item 1159].
  • Siemaszko A. (2009). ‘Polskie badanie przestępczości (PBP) 2007–2009: Analiza wybranych rezultatów’ [Polish crime study (PBP) 2007–2009: Analysis of selected results]. Archiwum Kryminologii 31, s. 223–264.
  • Stańdo-Kawecka B. (2009). ‘Przestępczość nieletnich w latach 1990–2007 i problemy resocjalizacji nieletnich sprawców przestępstw’ [Juvenile delinquency in 1990–2007 and problems of social rehabilitation of juvenile delinquents]. Studia Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu 1(17). Dostęp online: http://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/8B93DD337E130357C12575C5002AEE5C/$file/Dzieci%20z%20grup%20ryzyka_1.pdf [26.02.2020].
  • Statystyka.policja.pl (b.d.a). Przestępczość nieletnich 1990–2013 [Juvenile delinquency 1990–2013]. Dostęp online: https://statystyka.policja.pl/st/wybrane-statystyki/przestepczosc-nieletni/50256,Przestepczosc-nieletnich-1990-2013.html [17.02.2020].
  • Statystyka.policja.pl (b.d.b). Przestępstwa ogółem [Crimes in general]. Dostęp online: http://statystyka.policja.pl/st/przestepstwa-ogolem/121940,Przestepstwa-ogolem.html [26.05.2019].
  • Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, Dz.U. z 1997 r. Nr 75, poz. 468 [Act of 24 April 1985 on counteracting drug addiction, Journal of Laws, 1997, No. 75, item 468].
  • Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, Dz.U. z 2014 r., poz. 382 z późn. zm. [Act of 26 October 1982 on proceedings in juvenile cases, Journal of Laws, 2014, item 382, as amended].
  • Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1485 [Act of 29 July 1985 on counteracting drug addiction, Journal of Laws, 2005, No. 179, item 1485].
  • Ustawa z dnia 31 stycznia 1985 r. o zapobieganiu narkomanii, Dz.U. z 1985 r. Nr 4, poz. 15 [Act of 31 January 1985 on preventing drug addiction, Journal of Laws, 1985, No. 4, item 15].
  • Wikström P.-O. H., Oberwittler D., Treiber K. i Hardie B. (2013). Breaking Rules: The Social and Situational Dynamics of Young People’s Urban Crime. Oxford: Oxford University Press.
  • Włodarczyk-Madejska J. (2017a). ‘Sylwetki nieletnich sprawców, wobec których sąd orzekł umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym lub zakładzie poprawczym’ [Profiles of juvenile offenders placed in a youth care centre or youth correctional facility by the court]. Archiwum Kryminologii 39, s. 273–314.
  • Włodarczyk-Madejska J. (2017b). ‘Przestępczość nieletnich i sądowa reakcja na nią w świetle danych statystycznych’ [Juvenile crime and judicial response to it in the light of statistical data]. W K. Buczkowski, W. Klaus, P. Wiktorska i D. Woźniakowska-Fajst (red.) Zmiana i kontrola. Społeczeństwo wobec przestępczości [Change and Control: Society against Crime]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 161–188.
  • Woźniakowska-Fajst D. (2011). ‘Nieletnie dziewczęta 10 lat później – badania katamnestyczne’ [Juveniles girls 10 years later – a catamnestic study]. Archiwum Kryminologii 33, s. 163–195.
  • Woźniakowska-Fajst D. (2019). ‘Nieletnie dziewczęta dzisiaj – stare trendy i nowe zjawiska’ [Minor girls today – old trends and new phenomena]. W W. Klaus, D. Woźniakowska-Fajst, P. Wiktorska i K. Buczkowski (red.) Po co nam kryminologia? Księga Jubileuszowa Profesor Ireny Rzeplińskiej [Why do We Need Criminology? Jubilee Book of Professor Irena Rzeplińska]. Warszawa: Wydawnictwo INP PAN, s. 317–335.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.ojs-doi-10_7420_AK2020B
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.