Wychodzenie z wiktymizacji osób pokrzywdzonych handlem ludźmi. Analiza przypadków cudzoziemskich ofiar zidentyfikowanych w Polsce

• Authors: Olga Wanicka

Title variants

Wychodzenie z wiktymizacji osób pokrzywdzonych handlem ludźmi. Analiza przypadków cudzoziemskich ofiar zidentyfikowanych w Polsce

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł ukazuje wysiłki cudzoziemskich ofiar handlu ludźmi, które w Polsce próbują przezwyciężyć skutki własnej wiktymizacji. Celem tekstu jest próba przybliżenia odbiorcy wszystkich aspektów związanych z wiktymizacją w wyniku handlu ludźmi oraz zwrócenie uwagi na bariery w skutecznej integracji, jakie napotykają pokrzywdzeni. Artykuł stanowi prezentację wyników badań własnych prowadzonych na podstawie wywiadów z cudzoziemskimi pokrzywdzonymi – beneficjentami Fundacji La Strada w 2019 roku. Bariery w skutecznej integracji zostaną ukazane z dwóch perspektyw. Po pierwsze w tekście zaprezentowane zostaną osobiste trudności leżące po stronie pokrzywdzonych handlem ludźmi, wynikające z ich osobistych doświadczeń takich jak: trauma, poczucie samotności i wyobcowania, obawy o bycie dyskryminowanym, konieczność utrzymania rodziny w kraju pochodzenia czy nieznajomość języka. Artykuł charakteryzuje również bariery instytucjonalne, niezależne od usposobienia pokrzywdzonych, które wpływają na ich wtórną wiktymizację takie jak: stosunek organów ścigania, skomplikowana procedura legalizacyjna czy krzywdząca forma przekazu medialnego.

EN

The article presents efforts of foreign victims of trafficking in human beings who are trying to overcome the effects of their victimisation in Poland. The text aims to familiarise the audience with all aspects related to victimisation as a result of trafficking in human beings and to draw attention to the barriers to effective integration that victims face. The article presents research conducted on the basis of interviews with foreign victims – beneficiaries of the La Strada Foundation against Trafficking in Persons and Slavery in 2019. The barriers to effective integration are shown from two perspectives. Firstly, the text presents the personal difficulties of victims of trafficking in human beings, resulting from their personal experiences, such as trauma, a sense of loneliness and alienation, a fear of being discriminated against, the need to keep a family in the country of origin, or unfamiliarity with the language. The article also explores institutional barriers, independent of the disposition of the victims, which can lead to their secondary victimisation, such as the attitude of law enforcement agencies, a complicated legalisation procedure, or a harmful form of media coverage.

Keywords

PL

handel ludźmi; Fundacja przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu La Strada; cudzoziemcy; media; organy ścigania; trauma; wictimization; trafficking in human beings

EN

La Strada Foundation against trafficking in persons and slavery; foreigners; media; law enforcement; trauma; La Strada Foundation against trafficking in persons and slavery; foreigners; media; law enforcement; trauma

• Publisher: Instytut Nauk Prawnych PAN / Institute of Legal Studies PAN
• Journal: Archiwum Kryminologii
• Year: 2020
• Issue: XLII/2

Dates

published

2021-02-02

Contributors

author

Olga Wanicka

• University of Warsaw

• https://orcid.org/0000-0001-9597-2635

References

• Angrosino M. (2010). Badania etnograficzne i obserwacyjne [Ethnographic and observational studies]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Błachut J., Gaberle A. i Krajewski M. (2007). Kryminologia [Criminology]. Gdańsk: Wydawnictwo Arche.
• Buchowska S. (2006). ‘Czynniki sprzyjające handlowi ludźmi’ [Factors favoring human trafficking]. W Z. Lasocik (red.) Handel ludźmi, zapobieganie i ściganie [Traffickig in human beings, prevention and prosecution]. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 331–338.
• CHANGE (2010). Human trafficking, HIV/AIDS, and the sex sektor human rights for all. Washington D.C.: American Univeristy. Dostęp online: https://srhrforall.org/download/human-trafficking-hiv-aids-and-the-sex-sector/?wpdmdl=1540&refresh=5f1584fec2f4f1595245822 [21.06.2020].
• Dawid-Olczyk I. (2014) ‘Uwagi dla prokuratorów na temat współpracy z ofiarami handlu ludźmi z punktu widzenia praktyka’ [Comments for prosecutors on cooperation with victims of trafficking from the point of view of a practitioner]. W L. Mazowiecka (red.) Ofiary handlu ludźmi [Victims of human trafficking]. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska, s. 114–119.
• Dyrektywa Rady 2004/81/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie dokumentu pobytowego wydawanego obywatelom państw trzecich, którzy są ofiarami handlu ludźmi lub wcześniej byli przedmiotem działań ułatwiających nielegalną imigrację, którzy współpracują z właściwymi organami, Dz.Urz. UE L 261 z 6 sierpnia 2004 r., s. 3. [Council Directive 2004/81/EC of 29 April 2004 on the residence permit issued to third-country nationals who are victims of trafficking in human beings or who have been the subject of an action to facilitate illegal immigration, who cooperate with the competent authorities], JoL L 261, 6/08/2004.
• Fajst M. (2005–2006). ‘Prostytucja w Polsce’ [Prostitution in Poland]. Archiwum Kryminologii 28, s. 149–168. Dostępne online: https://doi.org/10.7420/AK2005-2006H.
• Falandysz L. (1979). Wiktymologia [Victimology]. Warszawa: Wydawnictwo Wiedza Powszechna.
• Fuksiewicz J. (2012). ‘Powroty dobrowolne jako jedna z dróg wyjścia z nielegalności’ [Voluntary returns as one of the ways out of illegality]. Biuletyn Migracyjny 36, s. 2.
• Głogowska-Balcerzak A. (2019). Standardy zwalczania handlu ludźmi w prawie międzynarodowym [Standards for combating human trafficking in international law]. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Gmaj K. i Iglicka K. (2010). ‘Wyzwanie związane z migracją do Polski. Wymiar edukacyjny, rynku pracy i aktywności politycznej dotyczący obecności obywateli państw spoza Unii Europejskiej’ [Challenge related to migration to Poland. The educational, labor market and political dimension of the presence of non-EU citizens]. W M. Zubik (red.) Ziemia obiecana czy przystanek w drodze? [Promised Land or a stop on the way?]. Warszawa: Wydawnictwo Rzecznika Praw Obywatelskich, s. 170–190.
• Grzyb M. (2019). ‘Prostytucja – praca, dewiacja czy eksploatacja?’ [Prostitution – work, deviation or exploitation?]. W W. Klaus, D. Woźniakowska-Fajst, P. Wiktorska i K. Buczkowski (red.) Po co nam kryminologia? Księga Jubileuszowa profesor Ireny Rzeplińskiej [Why do we need criminology? Jubilee Book of professor Irena Rzeplińska]. Warszawa: Wydawnictwo INP PAN, s. 173–191. Dostępne online: http://www.doi.org/10.5281/zenodo.3379336.
• Handelludzmi.eu (b.d.). Handel ludźmi – struktura instytucjonalna – współpraca z Ministerstwem Rodziny Pracy i Polityki Społecznej [Trafficking in human beings - institutional structure - cooperation with the Ministry of Family, Labor and Social Policy], Handelludzmi.eu. Dostęp online: https://handel ludzmi.eu/ [21.04.2020].
• Ilc A. (2004). End of a Tragic Life. Sloveniantimes.com. Dostęp online: http://www.sloveniatimes.com/end-of-a-tragic-life [15.06.2020].
• IOM (2007). Podręcznik IOM – Bezpośrednia pomoc ofiarom handlu ludźmi [The IOM handbook on direct assistance for victims of trafficking]. Genewa: International Organization for Migration.
• IOM (2019). Glossary on Migration. Genewa: International Organization for Migration.
• Klaus W. (2016). ‘Cudzoziemcy niemile widziani. Detencja cudzoziemców jako przykład kryminalizacji migracji’ [Foreigners not welcome. Detention of foreigners as an example of the criminalization of migration]. W D. Pudzianowska (red.) Status cudzoziemca w Polsce wobec współczesnych wyzwań międzynarodowych [Status of a foreigner in Poland in the face of contemporary international challenges]. Warszawa: Wydawnictwo Wolter Kluwer, s. 170–190.
• Klaus W. (2017). ‘Doświadczenia pokrzywdzonych przestępstwem handlu ludźmi w kontakcie z organami ścigania’ [The experiences of victims of trafficking in human beings in contact with law enforcement agencies]. W W. Klaus, K. Laskowska i I. Rzeplińska (red.) Przestępczość cudzoziemców. Aspekty prawne, kryminologiczne i praktyczne [Criminality of Foreigners. Legal, Criminological and Practical Aspects]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 373–402.
• Lasocik Z. (2017). ‘Reakcja polityczna i prawna wobec handlu ludźmi w Polsce oraz w wybranych krajach Unii Europejskiej’ [Political and legal reaction to trafficki in human beings in Poland and in selected European Union countries] W W. Klaus, K. Laskowska i I. Rzeplińska (red.) Przestępczość cudzoziemców. Aspekty prawne, kryminologiczne i praktyczne [Criminality of foreigners. Legal, criminological and practical aspects]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 403–426.
• Lippmann W. (1965). Public Opinion. Nowy Jork: The Free Press.
• Łabuz P. (2016). ‘Przestępczość zorganizowana w Europie’ [Organized crime in Europe]. W S. Buchowska (red.) Kryminologiczne i społeczno – kulturowe aspekty migracji i handlu ludźmi [Criminological and socio-cultural aspects of migration and human trafficking]. Warszawa: Ośrodek Badań Handlu Ludźmi Uniwersytet Warszawski, s. 25–38.
• Malinowska I. (2016). ‘Ofiara handlu ludźmi w procesie karnym’ [Victim of human trafficking in criminal proceedings]. W S. Buchowska (red.) Kryminologiczne i społeczno – kulturowe aspekty migracji i handlu ludźmi [Criminological and socio-cultural aspects of migration and human trafficking]. Warszawa: Ośrodek Badań Handlu Ludźmi Uniwersytet Warszawski, s. 97–107.
• Martynowicz A. (2019). ‘Zemiologia jako wyzwanie dla kryminologii’ [Zemiology as a challenge for criminology]. W W. Klaus, D. Woźniakowska – Fajst, P. Wiktorska i K. Buczkowski (red.) Po co nam kryminologia? Księga Jubileuszowa profesor Ireny Rzeplińskiej [Why do we need criminology? Jubilee Book of professor Irena Rzeplińska]. Warszawa: Wydawnictwo INP PAN, s. 95–102. Dostępne online: http://doi.org/10.5281/zenodo.3378672.
• MSWiA (2018). Handel ludźmi w Polsce. Raport za 2017 rok [Trafficking in human beings in Poland. Report for 2017]. Warszawa: Wydział ds. Europejskiej Sieci Migracyjnej i Przeciwdziałania Handlowi Ludźmi w Departamencie Analiz i Polityki Migracyjnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
• Namysłowska-Gabrysiak B. (2017). ‘Sprawcy przestępstwa handlu ludźmi’ [Perpatrators of trafficking in human beings] W W. Klaus, K. Laskowska i I. Rzeplińska (red.) Przestępczość cudzoziemców. Aspekty prawne, kryminologiczne i praktyczne [Criminality of foreigners. Legal, criminological and practical aspects]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 307–346.
• Orwid M. (2009) Trauma [Trauma]. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Palumbo L. (2015). ‘Protection of trafficked people in Italy: Policies, limits and challenges’. Journal of Money Laundering Control 18(1), s. 52–65.
• PAP (2012). Władze publikują zdjęcia prostytutek zakażonych HIV [Authorities publish photos of HIV-infected prostitutes]. PAP.pl. Dostęp online: https://wiadomosci.dziennik.pl/swiat/artykuly/389206,w-grecji-opublikowano-zdjecia-prostytutekzakazonych-hiv.html [20.06.2020].
• Pawlak A. (2019). ‘Ofiara handlu ludźmi czy problemy z alkoholem? Proces ma to wyjaśnić’ [Victim of trafficking or alcohol problems? The trail is going to explain it]. Wyborcza.pl. Dostęp online: https://opole.wyborcza.pl/opole/7,35086,24492001, ofiarahandlu-ludzmi-czy-problemy-z-alkoholem-proces-ma-to.html?disableRedi rects=true [07.07.2020].
• Pomarańska-Bielecka M. (2006). ‘Obraz handlu ludźmi w prasie polskiej’ [Image of human trafficking in the polish press]. W Z. Lasocik (red.) Handel ludźmi, zapobieganie i ściganie [Trafficking in human beings, prevention and prosecution]. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 339–348.
• Raghavan C. i Doychak K. (2013). ‘Trauma-coerced bonding and victims of sex trafficking: Where do we go from here?’. International Journal of Emergency Mental Health and Human Resilience 17(2), s. 583–587.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 24 lutego 2006 r. w sprawie nostryfikacji dyplomów ukończenia studiów wyższych uzyskanych za granicą, Dz.U. 2006 nr 37 poz. 255.
• Rzecznik Praw Obywatelskich [RPO] (2018), Jak władze usprawniają rejestrację i rozpatrywanie wniosków cudzoziemców na pobyt w Polsce? Odpowiedź MSWiA i statystyki [How do the authorities improve the registration and processing of foreigners’ applications for residence in Poland? Answer of the Ministry of Interior and Administration and statistics]. Dostęp online: https://www.rpo.gov.pl/pl/content/jakwladze-usprawniaja-rejestracje-i-rozpatrywanie-wnioskow-cudzoziemcow-napobyt-w-polsce-odpowiedz-MSWiA [25.07.2020].
• Salvini A. (2019). ‘The methodological convergences between symbolic interactionism and constructivist grounded theory’. Przegląd Socjologii Jakościowej 15(3), s. 10–29.
• Sawicki K. (2016). ‘Specyfika pracy z ofiarą handlu ludźmi - pierwszy kontakt z funkcjonariuszem’ [The specifics of working with a victim of human trafficking - firs contact with an officer]. W S. Buchowska (red.) Kryminologiczne i społeczno – kulturowe aspekty migracji i handlu ludźmi [Criminological and socio-cultural aspects of migration and human trafficking]. Warszawa: Ośrodek Badań Handlu Ludźmi Uniwersytet Warszawski, s. 107–111.
• Schaper-Hughes N. (2006). ‘Biopiractwo i globalna pogoń za ludzkimi narządami’ [Biopiracy and the Global Quest for Human Organs] W Z. Lasocik, M. Wiśniewski (red.) Handel narządami ludzkimi. Etyka, prawo i praktyka [Trade in human organs. Ethics, law and practice]. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 69–82.
• Shelley L. (2010). Human trafficking. A global perspective. Cambridge: Cambridge University Press.
• Sitarz O. (2014). ‘Na ile przepisy prawa karnego dotyczące handlu ludźmi pozwalają na skuteczną ich ochronę?’ [To what extent the provisions of the criminal law on trafficking in human beings allow for their effective protection]. W L. Mazowiecka (red.) Ofiary handlu ludźmi [Victims of human trafficking]. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska, s. 71–92.
• Szulik M. (2006). ‘Psychologiczna sytuacja ofiary handlu ludźmi’ [Psychological situation of the victim of trafficking]. W Z. Lasocik (red.) Handel ludźmi zapobieganie i ściganie [Trafficking in human beings, prevention and prosecution]. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 369–378.
• Ślęzak I. (2018). ‘Praca nad zaufaniem. Etyczne, praktyczne i metodologiczne wyzwania w relacjach badacz – badani na przykładzie etnografii agencji towarzyskich’ [Trust work. Ethical, practical, and methodological challenges in relations between researchers and their subjects, based on an ethnography of escort agencies]. Przegląd Socjologii Jakościowej 14(1), s. 138–162.
• Turner J.H. (2008). Struktura Teorii Socjologicznej [The structure of sociological theory]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• UDSC (b.d.). Urząd Do Spraw Cudzoziemców. Dostęp online: https://udsc.gov.pl/cudzoziemcy/obywatele-panstw-trzecich/chce-pracowac-w-polsce/ [12.07.2020].
• Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, tekst jedn. Dz.U. 2020 poz. 35.
• Wencel K. (2013). ‘Dyskryminacja cudzoziemców w dostępie do usług mieszkaniowych w Polsce. Między teorią a praktyką’ [Discrimination against foreigners in accessing housing services in Poland. Between theory and practise]. W W. Klaus (red.) Różni, ale równi. Prawo a równe traktowanie cudzoziemców w Polsce [Different but equal. Law versus equal treatment of immigrants in Poland]. Warszawa: Stowarzyszenie Interwencji Prawnej, s. 177–203.
• Wieczorek Ł. (2017). Praca przymusowa. Zagadnienia prawne i kryminologiczne [Forced labour. Legal and criminological issues]. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Wirth K.E., Tchetgen E.J., Silverman J.G. i Murray M.B. (2013). ‘How does sex trafficking increase the risk of HIV infection? An observational study from Southern India’. American Journal of Epidemiology 177(3), s. 232–241.
• Wysieńska K. (2013) Czyj jest ten kawałek podłogi? Wyniki badań dyskryminacji uchodźców w dostępie do mieszkań [Whose piece of floor is there? Findings of research on discrimination of refugees in access to housing]. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
• Zielińska E. (2006) ‘Zakaz handlu ludźmi w polskim prawie karnym’ [Prohibition of trafficking in human beings in Polish criminal law]. W Z. Lasocik (red.) Handel ludźmi zapobieganie i ściganie [Trafficking in human beings, prevention and prosecution]. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 219–229.

Identifiers

DOI

10.7420/AK2020S