Populacja więzienna w Polsce w pierwszym roku pandemii COVID-19

• Authors: Barbara Stańdo-Kawecka

Title variants

EN

Prison population in Poland in the first year of the COVID-19 pandemic

Abstracts

EN

Persons deprived of their liberty in penitentiary institutions are among the groups most exposed to SARS-CoV-2 infection. One of basic ways to limit the development of the epidemic in these institutions is to reduce the number of prisoners. The first case of COVID-19 was diagnosed in Poland on 4 March 2020. Unlike in some European countries, after the outbreak of the COVID-19 pandemic, there was no preventive release of prisoners in order to limit the spread of SARS-CoV-2 in prisons. In March 2020, the Polish parliament passed legal provisions which introduced a special break in the enforcement of prison sentences due to the epidemic threat and widened the possible use of electronic monitoring as an alternative way to serve prison terms. These new solutions did not contribute to a significant increase in the number of prisoners released from prisons. In the period from March to December 2020, the prison population in Poland dropped by more than 10%, however, this mainly resulted from a reduced number of admissions to penitentiary institutions. The article discusses the limitations of the use of particular measures in order to reduce the overall number of prisoners.

PL

Osoby pozbawione wolności w jednostkach penitencjarnych zaliczane są do grup szczególnie narażonych na zakażenie SARS-CoV-2. Jednym z podstawowych sposobów ograniczania rozwoju epidemii w tych instytucjach jest zmniejszenie liczby więźniów. Pierwszy przypadek COVID-19 zdiagnozowano w Polsce 4 marca 2020 r. Inaczej niż w niektórych krajach europejskich, po wybuchu pandemii COVID-19 nie zastosowano prewencyjnego zwolnienia osób skazanych lub tymczasowo aresztowanych i skazanych w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się SARS-CoV-2 na terenie więzień. W marcu 2020 r. parlament uchwalił przepisy prawne, które wprowadziły szczególny rodzaj przerwy w wykonaniu kary pozbawienia wolności z powodu zagrożenia epidemicznego i rozszerzyły podstawy stosowania dozoru elektronicznego jako alternatywnego sposobu odbywania kary pozbawienia wolności. Nowe rozwiązania nie przyczyniły się do istotnego wzrostu liczby więźniów zwalnianych z zakładów karnych. Ponad 10–procentowy spadek populacji więziennej w Polsce w okresie od marca do grudnia 2020 r. wynikał głównie z mniejszej liczby osób przyjmowanych do jednostek penitencjarnych. W artykule dyskutowane są ograniczenia dotyczące stosowania poszczególnych środków w celu zmniejszenia liczby uwięzionych.

Keywords

PL

COVID-19; więzienia; więźniowie; populacja więzienna; dozór elektroniczny; wcześniejsze zwolnienie

EN

COVID-19; prisons; prisoners; prison population; electronic monitoring; early release

• Publisher: Instytut Nauk Prawnych PAN / Institute of Legal Studies PAN
• Journal: Archiwum Kryminologii
• Year: 2021
• Issue: XLIII/2
• Pages: 127-149

Dates

published

2021

Contributors

author

Barbara Stańdo-Kawecka

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

References

• Aebi M.F. i Tiago M.M. (2020b). Prisons and Prisoners in Europe in Pandemic Times: An Evaluation of the Short-Term Impact of the COVID-19 on Prison Populations. Strasbourg, Lausanne: Council of Europe. Dostęp online: https://wp.unil.ch/space/files/2020/06/Prisons-and-the-COVID-19_200617_FINAL.pdf [15.04.2021].
• Amnesty International (2021). Forgotten Behind Bars. Covid-19 and Prisons. Dostęp online: https://www.amnesty.org/en/documents/pol40/3818/2021/en/ [15.04.2021].
• Centralny Zarząd Służby Więziennej [CZSW] (2020). Miesięczna informacja statystyczna za miesiące od grudnia 2019 do grudnia 2020 r. [Monthly statistical information for the months from December 2019 to December 2020]. Dostęp online: https://www.sw.gov.pl/strona/statystyka--miesieczna [15.02.2021].
• Council of Europe Human Rights Commissioner (2020). COVID-19 Pandemic: Urgent Steps Are Needed to Protect the Rights of Prisoners in Europe. Dostęp online: https://www.coe.int/en/web/commissioner/-/covid-19-pandemic-urgent-steps-are-needed-to-protect-the-rights-of-prisoners-in-europe [15.04.2021].
• DLA Piper (2020). A Global Analysis of Prisoner Releases in Response to COVID-19. Dostęp online: https://www.dlapiper.com/~/media/files/insights/publications/2021/03/dla-piper-prison-population-during-covid-19.pdf?la=de&hash=693DA5AFD1716FC2C78531C38FC5DBD1A45B777A [15.04.2021].
• Europejski Komitet do Spraw Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu [CPT] (2000). Zbiór zasad dotyczących traktowania osób pozbawionych wolności w kontekście pandemii koronawirusa (COVID-19) [Statement of principles relating to the treatment of persons deprived of their liberty in the context of the coronavirus disease (COVID-19) pandemic]. Dostęp online: https://rm.coe.int/16809e1c57 [15.04.2021].
• Helsińska Fundacja Praw Człowieka [HFPC] (2021). Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości, 29 stycznia [An appeal to the Minister of Justice, 29 January]. Dostęp online: https://www.hfhr.pl/wp-content/uploads/2021/01/wystapienie-HFPC_pandemia-jednostki-penitencjarne_fin.pdf [15.04.2021].
• Inter-Agency Standing Committee [IASC] (2020). Interim Guidance. COVID-19: Focus on Persons Deprived of Their Liberty. Dostęp online: https://interagencystandingcommittee.org/other/iasc-interim-guidance-covid-19-focus-persons-deprived-their-liberty [15.04.2021].
• Jankowski M. i Momot S. (2014). Wykonywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego (Sprawozdanie z badania aktowego) [Enforcement of prison sentences under the electronic monitoring (Report on the examination of files)]. Warszawa: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości. Dostęp online: https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2018/08/SDE-MJ-i-SM.pdf [15.04.2021].
• Kitliński J. i Redakcja Forum Służby Więziennej (2021). ‘Aby wróciła normalność’ [Let normality return]. Forum Służby Więziennej 1, s. 4–5.
• Podkomitet do Spraw Zapobiegania Torturom oraz Innemu Okrutnemu, Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu [SPT] (2020). Opinia Podkomitetu ds. zapobiegania torturom (SPT) skierowana do państw-stron oraz krajowych mechanizmów prewencji w związku z pandemią koronawirusa [Advice of the Subcommittee to states parties and national preventive mechanisms relating to the coronavirus disease (COVID-19) pandemic]. Dostęp online: https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files/Wytyczne%20Podkomitetu%20ds.%20Prewencji%20Tortur%20ONZ%20%28SPT%29%2C%20%28j%C4%99z.%20polski%29.pdf [15.04.2021].
• Recommendation CM/Rec(2014)4 of the Committee of Ministers to member States on electronic monitoring. Dostęp online: https://pjp-eu.coe.int/documents/41781569/42171329/CMRec+%282014%29+4+on+electronic+monitoring.pdf/c9756d5b-be0e-4c72-b085-745c9199bef4 [15.04.2021].
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego. Dz.U. z 2020 r. poz. 433. [Regulation of the Minister of Health of 13 March 2020 on the announcement of the state of an epidemic threat in the territory of the Republic of Poland. Journal of Laws of 2020, item 433].
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii. Dz.U. z 2020 r. poz. 491. [Regulation of the Minister of Health of 20 March 2020 on the announcement of the state of epidemic in the territory of the Republic of Poland. Journal of Laws of 2020, item 491].
• Rzecznik Praw Obywatelskich [RPO] (2020a). Koronawirus. Służba Więzienna o sytuacji w więzieniach i aresztach [Coronavirus. The Prison Service on the situation in prisons and remand prisons]. Dostęp online: https://www.rpo.gov.pl/pl/content/koronawirus-sluzba-wiezienna-do-rpo-sytuacji-w-wiezieniach-i-aresztach [15.04.2021].
• Rzecznik Praw Obywatelskich [RPO] (2020b). Koronawirus a więzienia. Skargi do RPO - na brak środków ochrony, nieprzestrzeganie zaleceń sanitarnych, dostęp do badań [Coronavirus and prisons. Complaints to the Ombudsman about the lack of protective measures, non-compliance with sanitary recommendations, access to examinations]. Dostęp online: https://www.rpo.gov.pl/pl/content/koronawirus-a-wiezienia-skargi-rpo-od-osadzonych-i-rodzin [15.04.2021].
• Siedlecka E. (2020). Dziwne oazy zdrowia, czyli wirus w polskich więzieniach [Strange oases of health, this is a virus in Polish prisons], Polityka.pl. Dostęp online: https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1957646,1,dziwne-oazy-zdrowia-czyli-wirus-w-polskich-wiezieniach.read [15.04.2021].
• Terlik M. (2021). Wirus za kratami. Czy w polskich więzieniach ukrywa się zakażenia? [Virus behind bars. Are infections hidden in Polish prisons?], Onet.pl. Dostęp online: https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/koronawirus-w-polsce-czy-w-wiezieniach-ukrywa-sie-zakazenia/yt0trqd [15.04.2021].
• United Nations High Commissioner for Human Rights [UNHCHR] (2020). Urgent Action Needed to Prevent COVID-19 “Rampaging Through Places of Detention” – Bachelet. Dostęp online: https://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=25745 [15.04.2021].
• Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Dz.U. z 2020 r. poz. 374. [Act of 2 March 2020 on special arrangements for preventing, countering, and combating COVID-19, other infectious diseases, and crisis situations caused by them. Journal of Laws of 2020, item 374].
• Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Dz.U. z 2015 r. poz. 396. [Act of 20 February 2015 amending the Act – Penal Code and certain other acts. Journal of Laws of 2015, item 396].
• Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw. Dz.U. z 2020 r. poz. 568. [Act of 31 March 2020 amending the Act on special arrangements for preventing, countering, and combating COVID-19, other infectious diseases, and crisis situations caused by them, as well as certain other acts. Journal of Laws of 2020, item 568].
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy. Dz.U. z 1997 r. Nr 90, poz. 557 z późn. zm. [Act of 6 June 1997 – Code of the Execution of Penalties. Journal of Laws of 1997, No. 90, item 557 as amended].
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny. Dz.U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553 z późn. zm. [Act of 6 June 1997 – Penal Code. Journal of Laws 1997, No. 88, item 553 as amended].
• Zarządzenie nr 20/20 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z dnia 2 marca 2020 r. w sprawie powołania zespołu do koordynowania działań podejmowanych w związku z zagrożeniem epidemiologicznym w jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej [Order No. 20/20 of the Director General of the Prison Service of 2 March 2020 on the appointment of a team to coordinate actions taken in connection with the epidemiological threat in the Prison Service organizational units]. Dostęp online: https://edu.cossw.pl/mod/book/view.php?id=2376&chapterid=1023 [15.04.2021].
• Zastępca Dyrektora Generalnego Służby Więziennej [SW] (2020). Odpowiedź w sprawie widzeń z dziećmi [Answer regarding visits with children]. Dostęp online: https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files/Odpowied%C5%BA%20DGSW%20ws%20widze%C5%84%20z%20dzie%C4%87mi%2C%206.08.2020.pdf [15.04.2021].
• Zespół Prasowy CZSW [ZP CZSW] (2021). Oświadczenie w sprawie publikacji Onetu „Wirus za kratami. Czy w polskich więzieniach ukrywa się zakażenia?” [Statement concerning the Onet's publication "Virus behind bars. Are infections hidden in Polish prisons?”]. Dostęp online: https://www.sw.gov.pl/nodes/nodes/index/type:aktualnosci/slug:centralny-zarzad-sluzby-wieziennej/page:2 [15.04.2021].

Identifiers

DOI

10.7420/AK2021.21

Biblioteka Nauki

2030533