Kryminologiczne uwarunkowania nadużywania tymczasowego aresztowania

• Authors: Paweł Dziekański

Title variants

EN

Criminological determinants of the overuse pre-trial detention

Abstracts

EN

In recent years, Poland has observed an increase in the number of people in pre-trial detention. At parallel, crime rates are not high and are on declining trend. There is therefore a tendency which defies the logical, natural justification that the number of pre-trial detentions should increase in line with the growth of crime, especially the most serious types of crimes. The article discusses purposes and functions of detention in Polish criminal procedure. The analysis of them indicates that the illegal use of non-procedural functions, which is facilitated by certain factors, may lead to overused pre-trial detention in Poland.

PL

W ostatnich latach w Polsce obserwowany jest wzrost liczby osób tymczasowo aresztowanych. Jednocześnie poziom przestępczości nie jest wysoki i wykazuje tendencję spadkową. Obserwowana jest zatem tendencja, która wyłamuje się spod logicznego, naturalnego uzasadnienia, iż to w przypadku wzrostu przestępczości, szczególnie tej najpoważniejszej powinna wzrastać liczba stosowania najsurowszego środka zapobiegawczego. W artykule przedstawiono cele oraz funkcje tymczasowego aresztowania. Ich analiza wskazuje, że niedopuszczalne wykorzystywanie funkcji pozaprocesowych, któremu sprzyjają określone czynniki mogą prowadzić do nadużywania stosowania tymczasowego aresztowania.

Keywords

PL

tymczasowe aresztowanie; cele i funkcje tymczasowego aresztowania; nadużywanie tymczasowego aresztowania

EN

pre-trail detention; purposes and functions of detention; overused pre-trial detention

• Publisher: Instytut Nauk Prawnych PAN / Institute of Legal Studies PAN
• Journal: Archiwum Kryminologii
• Year: 2021
• Issue: XLIII/2
• Pages: 375-397

Dates

published

2021

Contributors

author

Paweł Dziekański

• Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk

References

• Ashworth A. i Zender L. (2015). Preventive Justice. Oxford: Oxford University Press.
• Biernat S. (2021). ‘Wykorzystanie art. 180 ust. 5 konstytucji dla spłaszczenia ustroju sądownictwa powszechnego: prognoza ostrzegawcza’ [The use of art. 180 sec. 5 of the Constitution for the flattening of the common judiciary system: Warning forecast]. W S. Biernat (red.) Konstytucyjne granice zmian ustroju sądownictwa i statusu prawnego sędziów (nad?)użycie art. 180 ust. 5 Konstytucji RP [The constitutional limits of changes in the judiciary and the legal status of judges (over?) the use of Art. 180 sec. 5 of the Polish Constitution]. Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, s. 68–77. Dostęp online: https://www.hfhr.pl/wp-content/uploads/2021/10/Konstytucyjne-granice-zmian-ustrojusadownictwa-i-statusu-prawnego-sedziow-FIN.pdf [28.12.2021].
• Bojarski T., Lelental S. i Szymanowski T. (2010). ‘Materiały konferencji Towarzystwa Naukowego Prawa karnego w sprawie przeludnienia w zakładach karnychʼ [Conference materials of the Scientific Society of Criminal Law on overcrowding in prisons]. Państwo i Prawo 2, s. 1–32.
• Bulenda T., Hołda Z. i Rzepliński A. (1992). ‘Prawa człowieka a zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie w polskim prawie i praktyce jego stosowania’ [Human rights and detention and pre-trial detention in Polish law and the practice of its application]. W Z. Hołda i A. Rzepliński (red.) Zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie a prawa człowieka [Detention and pre-trial detention and human rights]. Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 103–146.
• Centralny Zarząd Służby Więziennej [CZSW] (2021). Roczna informacja statystyczna [Annual statistical information], Sw.gov.pl. Dostęp online: https://sw.gov.pl/assets/19/51/61/a542f3464c6b93a4771c38eac7813b2b3aaee79c.pdf [31.12.2021].
• Chrzanowska J. (2013). ‘Problematyka tymczasowego aresztowania w praktyce Komitetu Ministrów Rady Europy (art. 46 EKPC)’ [The issue of pre-trial detention in the practice of the Committee of Ministers of the Council of Europe (Art. 46 of ECHR)]. W P. Turek (red.) Przewlekłość tymczasowego aresztowania w Polsce w świetle europejskich standardów ochrony praw [Excessive length of pre-trial detention in Poland in the light of European standards of protection of rights]. Warszawa: Wolters Kluwer, Prokuratura Generalna, s. 36–42.
• Dudka K. i Paluszkiewicz H. (2016). Postępowanie karne [Criminal procedure]. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Dziekański P. (2021). Odstraszanie karą nie jest skutecznym rozwiązaniem [Dissuasive punishment is not an effective solution], Prawo.pl. Dostęp online: https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/nowelizacja-kodeksu-karnego-opiniaadwokata-pawla-dziekanskiego,511734.html [31.12.2021].
• ETPC (1968). Wyrok z dnia 27 czerwca 1968 r., 1936/63, Neumeister przeciwko Austrii, LEX 80790.
• Eurostat (b.d.). Recorded offences by offence category – police data, Ec.europa.eu. Dostęp online: https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/crim_off_cat/default/table?lang=en [26.12.2021].
• Fila K. (2018). ‘Środek zapobiegawczy w postaci dozoru elektronicznego jako postulat de lege ferenda’ [A preventive measure in the form of electronic supervision as a postulate de lege ferenda]. Palestra 10. Dostęp online: https://palestra.pl/pl/czasopismo/wydanie/10-2018/artykul/srodek-zapobiegawczy-wpostaci-dozoru-elektronicznego-jako-postulat-de-lege-ferenda [31.12.2021].
• Grajewski J. (2012). Przebieg procesu karnego [The course of the criminal trial]. Warszawa: C.H. Beck.
• GUS (2021). Osadzeni w zakładach karnych i aresztach śledczych [Imprisoned in remand centres or prisons], Stat.gov.pl. Dostęp online: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/wymiar-sprawiedliwosci/wymiar-sprawiedliwosci/osadzeni-w-zakladach-karnych-i-aresztach-sledczych,2,1.html [30.12.2021].
• Hofmański P., Sadzik E. i Zgryzek K. (2011). Kodeks postępowania karnego. T. I. Komentarz do artykułów 1–296 [Code of Criminal Procedure. Vol. I. Commentary on Art. 1–296]. Warszawa: C.H. Beck.
• Izydorczyk J. (2002). Stosowanie tymczasowego aresztowania w polskim postępowaniu karnym [Application of pre-trial detention in Polish criminal proceedings]. Kraków: Zakamycze.
• Kala D. (2020). ‘O pozaprocesowych funkcjach tymczasowego aresztowania’ [On the extrajudicial functions of pre-trial detention]. Teka Komisji Prawniczej PAN Odział w Lublinie 13(2), s. 293–310. Dostęp online: https://doi.org/10.32084/tekapr.2020.13.2-22.
• Klepczyński A., Kładoczny P. i Wiśniewska K. (2019). Tymczasowe aresztowanie – (nie)tymczasowy problem. Analiza praktyki stosowania tymczasowego aresztowania [Pre-trial detention – a (non) temporary problem. Analysis of the practice of applying pre-trial detention]. Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka.
• Kościerzyński J. (2020). ‘Streszczenie raportu «Wymiar sprawiedliwości pod presją –represje jako metoda walki o przejęcie kontroli nad władzą sądowniczą i Prokuraturą w Polsce. Lata 2015–2019»’ [Summary of the report „Justice under pressure – repression as a method of fighting for taking control of the judiciary and the prosecutor’s office in Poland in 2015–2019”]. Iustitia 2, s. 102–110. Dostęp online: https://www.kwartalnikiustitia.pl/wp-content/uploads/2020/10/2-40-2020-SIR1.pdf [31.12.2021].
• Kosonoga J. (2003). ‘Dyrektywa adaptacji środka zapobiegawczego do sytuacji procesowej’ [Directive on adapting a preventive measure to the procedural situation]. Prokuratura i Prawo 12, s. 64–72.
• Łętowska E. (2021). ‘Świetlisty miecz konstytucjonalistów’ [The shining sword of the constitutionalists]. W S. Biernat (red.) Konstytucyjne granice zmian ustroju sądownictwa i statusu prawnego sędziów (nad?)użycie art. 180 ust. 5 Konstytucji RP [The constitutional limits of changes in the judiciary and the legal status of judges (over?) the use of Art. 180 sec. 5 of the Polish Constitution]. Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, s. 9–12. Dostęp online: https://www.hfhr.pl/wp-content/uploads/2021/10/Konstytucyjne-granice-zmian-ustrojusadownictwa-i-statusu-prawnego-sedziow-FIN.pdf [29.12.2021].
• Łętowska E. i Zajadło J. (2020). O wygaszaniu państwa prawa [About the extinction of the state of law]. Sopot: Wydawnictwo Arche.
• Marek A. (red.) (2010). System Prawa Karnego. 1. Zagadnienia ogólne [Penal Law System. General issues]. Warszawa: C.H. Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN.
• Markiewicz K. (2021). ‘Pozory reorganizacji sądów a ich upolitycznienie’ [Appearances of reorganization of the courts and their politicization]. W S. Biernat (red.) Konstytucyjne granice zmian ustroju sądownictwa i statusu prawnego sędziów (nad?)użycie art. 180 ust. 5 Konstytucji RP [The constitutional limits of changes in the judiciary and the legal status of judges (over?) the use of Art. 180 sec. 5 of the Polish Constitution]. Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, s. 22–27. Dostęp online: https://www.hfhr.pl/wp-content/uploads/2021/10/Konstytucyjne-granice-zmian-ustroju-sadownictwa-i-statusu-prawnegosedziow-FIN.pdf [29.12.2021].
• Mazur D. (2021). ‘Przyszłość pseudoreform sądownictwa’ [The future of pseudoreforms in the judiciary]. W S. Biernat (red.) Konstytucyjne granice zmian ustroju sądownictwa i statusu prawnego sędziów (nad?)użycie art. 180 ust. 5 Konstytucji RP [The constitutional limits of changes in the judiciary and the legal status of judges (over?) the use of Art. 180 sec. 5 of the Polish Constitution]. Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, s. 39–44. Dostęp online: https://www.hfhr.pl/wp-content/uploads/2021/10/Konstytucyjne-granice-zmian-ustrojusadownictwa-i-statusu-prawnego-sedziow-FIN.pdf [29.12.2021].
• Murzynowski A. (1994). ‘Tymczasowe aresztowanie i zatrzymanie w postępowaniu karnym’ [Pre-trial detention and detention in criminal proceedings]. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny, Socjologiczny 3, s. 1–26.
• Murzynowski A. (1997). ‘Węzłowe problemy tymczasowego aresztowania w świetle przepisów nowego Kodeksu postępowania karnego’ [Nodal issues of pre-trial detention in the light of the provisions of the new Code of Criminal Procedure]. W E. Skrętowicz (red.) Kodeks postępowania karnego. Zagadnienia węzłowe [Code of Criminal Procedure. Nodal issues]. Warszawa: Ministerstwo Sprawiedliwości. Departament Kadr i Szkolenia, s. 89–114.
• Nawój-Śleszyńska A. (2013). Przeludnienie więzień w Polsce – przyczyny, następstwa i możliwość przeciwdziałania [Overcrowding of prisons in Poland – causes, consequences and the possibility of counteracting]. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Nita B. i Światłowski A. (2013). ‘Podstawa dowodowa tymczasowego aresztowania’ [Evidence basis for pre-trial detention]. Państwo i Prawo 2, s. 87–101.
• Olszak K. (2019). ‘Niezawisłość, niezależność i bezstronność w sądownictwie w świetle regulacji prawnych oraz orzecznictwa’ [Independence and impartiality in the judiciary in the light of the law and case law]. Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda 2(4), s. 319–334. Dostęp online: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-fa46e1d7-c6b7-4559-8ea9-84dcb82a8deb/c/niezawislosc-niezaleznosc-i-bezstronnosc-w-sadownictwie-w-swietleregulacji-prawnych-oraz-orzecznictwa.pdf [26.12.2021].
• Onyszczuk J. (2021). ‘Zmiana ustroju sądownictwa i statusu prawnego sędziów w kontekście zmian ustrojowych prokuratury w 2016 roku’ [Judiciary reform and the legal status of judges in the context of the legal transformation of the prosecutor’s office in 2016]. W S. Biernat (red.) Konstytucyjne granice zmian ustroju sądownictwa i statusu prawnego sędziów (nad?)użycie art. 180 ust. 5 Konstytucji RP [The constitutional limits of changes in the judiciary and the legal status of judges (over?) the use of Art. 180 sec. 5 of the Polish Constitution]. Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, s. 45–55. Dostęp online: https://www.hfhr.pl/wp-content/uploads/2021/10/Konstytucyjnegranice-zmian-ustroju-sadownictwa-i-statusu-prawnego-sedziow-FIN.pdf [29.12.2021].
• Pilitowski B. (2019). Praktyka stosowania tymczasowego aresztowania w Polsce. Raport z badań empirycznych [The practice of applying pre-trial detention in Poland. The report on empirical research]. Toruń: Fundacja Court Watch Polska. Dostęp online: https://courtwatch.pl/wp-content/uploads/2019/12/tymczasowe_aresztowania_FCWP.pdf [31.12.2021].
• Piotrowski S. (2021). ‘Konstytucyjne granice zmian ustroju sądownictwa’ [Constitutional limits of legal changes in the judiciary system]. W S. Biernat (red.) Konstytucyjne granice zmian ustroju sądownictwa i statusu prawnego sędziów (nad?)użycie art. 180 ust. 5 Konstytucji RP [The constitutional limits of changes in the judiciary and the legal status of judges (over?) the use of Art. 180 sec. 5 of the Polish Constitution]. Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, s. 22–27. Dostęp online: https://www.hfhr.pl/wp-content/uploads/2021/10/Konstytucyjne-granice-zmian-ustroju-sadownictwa-istatusu-prawnego-sedziow-FIN.pdf [29.12.2021].
• Policja (b.d.). Wybrane statystyki [Selected statistics], Statystyka.policja.pl. Dostęp online: https://www.statystyka.policja.pl/st/wybrane-statystyki [26.12.2021].
• Rejman G. (red.) (1999). Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz [The Penal Code. General part. Commentary]. Warszawa: C.H. Beck.
• RPO (2021). Opinia Rzecznika Praw Obywatelskich do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw [Opinion of Ombudsman to the government bill amending the Act - Penal Code and certain other acts], II.510.1043.2021.PZ, Bip.brpo.gov.pl. Dostęp online: https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/2021-10/Do_MS_Kodeks_karny_opinia_30.09.2021.pdf [16.12.2021].
• SA w Katowicach (2007). Wyrok z dnia 18 maja 2007 r., II AKz 290/07, LEX 312549.
• SA w Krakowie (2016). Wyrok z dnia 5 maja 2016 r., II AKz 151/16, LEX 2031143.
• SA w Łodzi (1996). Wyrok z dnia 15 października 1996 r., II AKz 378/96, LEX 257375.
• SA w Lublinie (2006). Wyrok z dnia 7 czerwca 2006 r., II AKp 19/06, LEX 192836.
• SA w Szczecinie (2020). Wyrok z dnia 17 czerwca 2020 r., II AKz 327/20, LEX 3041096.
• SA we Wrocławiu (2005). Orzeczenie z dnia 19 października 2005 r., II Akz 453/05, LEX 176179.
• Sejm (2012). Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego, ustawy – Kodeks karny i niektórych innych ustaw, Uzasadnienie [The government bill to amend the Code of Criminal Procedure, the Penal Code and some other legal acts, Justification]. Druk sejmowy nr 870. Dostęp online: https://orka.sejm.gov.pl/Druki7ka.nsf/0/96832B0ED113D8FBC1257AB4004F3B04/%24File/870-uzasadnienie.doc [31.12.2021].
• Skorupka J. (2007). ‘Glosa do postanowienia Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 19 października 2005 r., sygn. akt II AKz 453/02’ [Glossary to the decision of the Court of Appeal in Wrocław of 19 October 2005, II AKz 453/02]. Orzecznictwo Sądów Polskich 2, poz. 9.
• Skorupka J. (2012). ‘Glosa do uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 19 stycznia 2012 r., sygn. akt I KZP 18/11’ [Glossary to the resolution of Criminal Chamber of the Supreme Court of 19 January 2012, I KZP 18/11]. Orzecznictwo Sądów Polskich 7–8, s. 546–549.
• Skorupka J. (2021). ‘Tymczasowe aresztowanie w praktyce stosowania prawa’ [Pre-trial detention in practice of applying the law]. Palestra 1–2, s. 7–23. Dostęp online: https://palestra.pl/pl/czasopismo/wydanie/1-2-2021/artykul/tymczasowe-aresztowanie-w-praktyce-stosowania-prawa [31.12.2021].
• Skowron A. (2017). ‘Funkcje tymczasowego aresztowania w kontekście uchwały Sądu Najwyższego z 19 stycznia 2012 r. (I KZP 18/11) oraz najnowszych zmian Kodeksu postępowania karnego’ [The functions of pre-trial detention in the context of the resolution of the Supreme Court of 19 January 2012 (I KZ 18/11) and the latest amendments to the Code of Criminal Procedure]. Palestra 7–8, s. 91–102.
• SN (2012). Wyrok z dnia 19 stycznia 2012 r., I KZP 18/11, LEX 1102081.
• Stefański R.A. (1997). ‘Przesłanki tymczasowego aresztowania w nowym kodeksie postępowania karnego’ [Legal considerations for pre-trial detention in the new Code of Criminal Procedure]. Wojskowy Przegląd Prawniczy 3–4, s. 77–103.
• Stefański R.A. i Zabłocki S. (red.) (2019). Kodeks postępowania karnego. T. II. Komentarz do art. 167–296 [Code of Criminal Procedure. Vol. II. Commentary on Art. 167–296]. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Stępień-Załucka B. (2021). ‘Quo vadis tymczasowy areszcie? Czyli o tym, ile razy jednym przepisem można naruszyć konstytucję’ [Quo vadis pre-trial detention? That is how many times one regulation can violate the constitution]. Przegląd Prawa i Administracji 124, s. 233–249. Dostęp online: https://doi.org/10.19195/0137-1134.124.17.
• Świda Z. (2002). ‘Podstawy i tryb stosowania tymczasowego aresztowania w świetle reguł prawa międzynarodowego obowiązującego Kodeksu postępowania karnego i projektu zmian Kodeksu postępowania karnego z 2000 roku’ [Basic and procedure for applying pre-trial detention in the light of the international law rules of the current Code of Criminal Procedure and the draft amendments of 2000]. W S. Stachowiak (red.) Współczesny proces karny. Księga ofiarowana Profesorowi Tadeuszowi Nowakowi [Contemporary criminal trial. A Jubilee Book in Honour of Professor Tadeusz Nowak]. Poznań: Printer.
• Szumski A. (2002). ʻFunkcja prewencyjna tymczasowego aresztowaniaʼ [Preventive function of pre-trial detention]. Prokuratura i Prawo 7–8, s. 139–147.
• Szymaniak P. (2020). Jak poprawić przepisy o tymczasowym aresztowaniu. „Sanki” używane za często [How to improve the provisions on pre-trial detention. ‘Sled’ used too often]. Dziennik Gazeta Prawna. Dostęp online: https://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/1489780,tymczasowe-aresztowanie-naduzywanieprzepisow-prawo-karne.html [30.12.2021].
• Tarnowska D. (2002). ‘Pozaprocesowa funkcja środków zapobiegawczych’ [Outof-process function of preventive measures]. Prokuratura i Prawo 11, s. 71–80.
• TK (2008). Wyrok z dnia 22 lipca 2008 r., K 24/07, LEX 402809.
• Trzcińska A. i Wiliński P. (2005). ‘Tymczasowe aresztowanie w świetle Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych’ [Pre-trial detention under the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms and the International Covenant on Civil and Political Rights]. W E. Dynia i C.P. Kłak (red.) Europejskie standardy ochrony praw człowieka a ustawodawstwo polskie [European standards for the human rights protection and Polish legislation]. Rzeszów: Mitel.
• Ustawa z dnia 11 marca 2016 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2016 r., poz. 437 [The Act of 11 March 2016 amending the Act – Code of Criminal Procedure and certain other acts, Journal of Laws of 2016, item 437].
• Ustawa z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2013 r., poz. 1247 [The Act of 27 September 2013 amending the Act – Code of Criminal Procedure and certain other acts, Journal of Laws of 2013, item 1247].
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego, t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 534. [Code of Criminal Procedure of 6 June 1997, Journal of Laws of 2021, item 534].
• Warchoł M. (2013). ‘Zagrożenie surową karą pozbawienia wolności jako szczególna przesłanka stosowania tymczasowego aresztowania’ [The likelihood of a severe penalty as a specific ground for applying pre-trial detention]. W P. Turek (red.) Przewlekłość tymczasowego aresztowania w Polsce w świetle europejskich standardów ochrony praw [Excessive length of pre-trial detention in Poland in the light of European standards of protection of rights]. Warszawa: Wolters Kluwer, Prokuratura Generalna, s. 104–136.
• Woźniak A. (2013). ‘Glosa do uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2012 r., sygn. akt I KZP 18/11’ [Glossary to the resolution of the Supreme Court of 19 January 2012, I KZP 18/11]. Orzecznictwo Sądów Polskich 6, s. 462–466.
• Zawiślan K. (2014). ‘Dozór elektroniczny: izolacja czy iluzja?’ [Electronic monitoring: isolation or illusion?]. Państwo i Społeczeństwo 4, s. 11–23. Dostęp online: https://repozytorium.ka.edu.pl/bitstream/handle/11315/25016/Zawi%C5%9Blan_Dozor_elektroniczny_izolacja_czy_iluzja_2014.pdf?sequence=1&isAllowed=y [28.12.2021].
• Zawistowski D. (2016). ‘Niezależność sądów i niezawisłość sędziów z perspektywy prawa Unii Europejskiej’ [Independence of the courts and judicial independence from the European Union law perspective]. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2, s. 7–13. Dostęp online: https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/download/5834/5900/ [28.12.2021].
• Zgoliński I. (2008). ‘Podstawowe problemy polskiej instytucji aresztu tymczasowego’ [Basic problems of the Polish institution of pre-trial detention]. Państwo i Prawo 8, s. 66–76.
• Zoll A. (red.) (2012). Kodeks karny. Część ogólna. T. I. Komentarz do art. 1–116 k.k. [The Penal Code. General part. Vol. I. Commentary to Art. 1–116]. Warszawa: Wolters Kluwer.

Identifiers

DOI

10.7420/AK2021.37

Biblioteka Nauki

2030450