Zarys mechanizmów językowych w niemieckich kawałach

• Authors: Dorota Biadala

Title variants

EN

Outline of LinguisticMechanisms in German Jokes

Abstracts

EN

The main subject of this article is the linguistic analysis of German jokes as the short humorous formats, emphasis is placed on the analysis of various language-related “misunderstandings” found in these jokes, whose are strategic genre differentiator of these texts. Their main function is to make fun of someone and to make others laugh. The analysis of these language-related “misunderstandings” raises various communicative issues that are rooted in the social perspective, such as: pragmatics of intercultural communication, creativity in intracultural communication, or humour in culture and in communication. The research material used for this analysis is composed of over four hundred German jokes coming from various sources, with the largest number of texts from internet sources. The aim of this publication is to present various research perspectives and to analyse linguistic mechanisms used in the creation of language-related “misunderstandings” on the basis of thirteen categories that describe the genre ‘joke’ considering the German cultural specificity.

PL

Obiektem bliższej obserwacji w niniejszym artykule jest językowa analiza niemieckich kawałów (dowcipów) jako krótkich form humorystycznych, w szczególności analiza zawartych w nich „nieporozumień” językowych, które są strategicznym wyróżnikiem gatunkowym tych tekstów. Ich głównym zadaniem jest zażartowanie z kogoś i rozśmieszenie innych. Przeprowadzona analiza lingwistyczna „nieporozumień” językowych porusza różne aspekty komunikacyjne osadzone w perspektywie społecznej: zarówno pragmatykę komunikacji międzykulturowej, kreatywność w komunikacji wewnątrzkulturowej, jak i humor w kulturze i komunikacji. Materiał badawczy wykorzystany do niniejszej analizy tworzy korpus utworzony z ponad 400 niemieckich kawałów pochodzących z różnych źródeł, w większości zaczerpniętych ze zbiorów internetowych. Celem niniejszego opracowania jest zaprezentowanie różnych perspektyw badawczych i analiza językowych mechanizmów służących tworzeniu „nieporozumień” językowych na podstawie wprowadzonych 13-tu kategorii opisujących bliżej gatunek tekstu ‘kawał’ z uwzględnieniem niemieckiej specyfiki kulturowej.

Keywords

PL

żart; humor; językoznawstwo kontrastywne polsko-niemieckie

EN

joke; humour; Polish-German contrastive linguistics

• Publisher: Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
• Journal: Półrocznik Językoznawczy Tertium
• Year: 2021
• Volume: 6
• Issue: 2
• Pages: 50-68

Dates

published

2021

Contributors

author

Dorota Biadala

• Uniwersytet Ruprechta-Karola w Heidelbergu. Wydział Filologiczny Języków Nowożytnych

• https://orcid.org/0000000280142193

References

• Bogołębska, Barbara (2000) „Między humorem, dowcipem i komizmem (śmiesznością), czyli o zmaganiach terminologicznych autorów poetyk XIX i początku XX w. [W:] Stanisław Gajda, Dorota Brzozowska (red.) Świat humoru. Opole: Uniwersytet Opolski; 321–329.
• Brzozowska, Dorota (2000) O dowcipach polskich i angielskich. Aspekty językowo-kulturowe. Opole: Uniwersytet Opolski.
• Buttler, Danuta (1968) Polski dowcip językowy. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Naukowe.
• Chłopicki, Władysław (1995) O humorze poważnie. Kraków: Wydawnictwo Oddziału PAN.
• Gajda, Stanisław (2007) „Współczesny dyskurs komiczny“. [W:] Jan Mazur (red.) Humor i karnawalizacja we współczesnej komunikacji językowej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej; 11–19.
• Grishakova, Marina (2009) „Beyond the Frame: Cognitive Science, Common Sense and Fiction“. Narrative, 17 (2); 188–199.
• Hartmann, Roger (2020) „Witze”. Spick - magazyn internetowy dla dzieci i młodzieży w Szwajcarii. [pobrane z https://www.spick.ch/dein-spick/witze/. Data ostatniego dostępu: 21.11.2020].
• Köhler, Peter (2002) „Witz“. [W:] Sonja Hilzinger (red.) Kleine literarische Formen in Einzeldarstellungen. Ditzingen: Reclam; 259–272.
• Kothoff, Helga (1998) Spaß verstehen: Zur Pragmatik von konversationellem Humor. Tübingen: Niemeyer.
• Kušnieriková, Jarmila (2013) „Sprachliche und kognitive Mechanismen in Witzen“. Motus in verbo: časopis mladej vedeckej generácie. T. 2; 45–55.
• Litschko, Katrin (2020) „Witz der Woche”. Karpatenblatt – Portal internetowy Stowarzyszenia Podkarpackich Niemców: Magazyn Niemców na Słowacji. [pobrane z https://karpatenblatt.sk. Data ostatniego dostępu: 18.11.2020].
• Raskin, Victor (1985) Semantic Mechanisms of Humor. Dordrecht: D. Reidel.
• Rasmussen, Niels (2020) „Hänschen Kiechererbse und sein neuer Witz“. NDR.de – Das Beste am Norden – Radio – Fernsehen. [pobrane z https://www.ndr.de. Data ostatniego dostępu: 01.12.2020].
• Ritchie, Graeme (2002) „The structure of forced reinterpretation jokes“. [W:] Oliviero Stock, Carlo Strapparava, Antinus Nijholt (red.) April Fool’s Day Workshop on Computational Humor (TWLT 20). Enschede: University of Twente; 47–56.
• Röhrich, Lutz (1977) Der Witz: Figuren, Formen, Funktionen. Stuttgart: Metzler.
• Roschk, Steffen (2020) „Schule Witze”. Witze.net – najlepszy zbiór kawałów w sieci. [pobrane z http://witze.net. Data ostatniego dostępu: 02.12.2020].
• Russwurm, Roland (2020) „Wörter des Tages: Frau Blaschke“. Volkswörterbuch – Internetowy Słownik Austriacki. [pobrane z https://www.volkswoerterbuch.at. Data ostatniego dostępu: 20.11.2020].
• Schubert, Christoph (2014) Kommunikation und Humor: Multidisziplinäre Perspektiven. Berlin: LIT.
• Searle, John R. (1979) Expression and Meaning: Studies in the Theory of Speech Acts. Cambridge: Cambridge University Press.

Identifiers

DOI

10.7592/Tertium.2021.6.2.203

Biblioteka Nauki

1955548