Zrozumieć „innego”: identyfikacja barier w komunikowaniu międzykulturowym

• Authors: Emilia Jaroszewska

Title variants

EN

Understanding the “Other”: Identification of Barriers in Intercultural Communication

Abstracts

EN

Understanding the “Other”:Identification of Barriers in Intercultural CommunicationAn important condition for good communication of people from different countries, regions and cultures is the knowledge of barriers that may distort the message, preventing its proper interpretation. The aim of this text is to answer the question to what extent the problem with the correct understanding of the message goes beyond the knowledge of the sender's language, including other aspects of communication. In order toanswer this question, the results of research in various fields were analyzed, mainly in the areas of migration, communication,linguistics, psychology and cultural anthropology. It made it possible to look at verbal, para-verbal and non-verbal messages in terms of cultural differences and different experiences, and then to identify the main communication barriers at each of the tested levels. The analysis confirmed that in the area of verbal communication, the knowledge of the cultural context, i.e. knowledge about a given culture and its symbols, is of key importance. It is no less important to avoid traps in the area of non-verbal communication –they concern the manner of speaking, differences in gestures, facial expressions and appearance, different perception of time and space, or knowledge of norms and customs regulating interpersonal interactions. These threads are discussed in detail in the following parts of the text.

PL

Istotnym warunkiem dobrej komunikacji osób pochodzących z różnych krajów, regionów i kultur jest znajomość barier, które mogą zniekształcać przekaz, uniemożliwiając jego właściwą interpretację. Celem niniejszego tekstu jest odpowiedź na pytanie, na ile problem z prawidłowym zrozumieniem komunikatu wykracza poza kwestę znajomości języka nadawcy, obejmując inne aspekty komunikowania. W celu uzyskania odpowiedzi na to pytanie przeanalizowano wyniki badań z różnych dziedzin, a przede wszystkim z zakresu migracji, komunikowania, językoznawstwa, psychologii i antropologii kulturowej. Pozwoliło to na przyjrzenie się przekazom werbalnym, parawerbalnym i niewerbalnym pod kątem różnic kulturowych oraz odmiennych doświadczeń, a następnie identyfikację głównych barier komunikacyjnych na każdym z badanych poziomów. Analiza potwierdziła, że w obszarze komunikowania werbalnego kluczowe znaczenie ma znajomość kulturowego kontekstu, czyli wiedza na temat danej kultury oraz jej symboli. Równie ważne jest unikanie pułapek w obszarze komunikowania pozawerbalnego–dotyczą one sposobu mówienia oraz różnic w zakresie gestów, mimiki, aparycji, innego postrzegania czasu i przestrzeni, a także znajomości norm oraz zwyczajów regulujących międzyludzkie interakcje. Wątki te omówione zostały szczegółowo w kolejnych fragmentach tekstu.

Keywords

PL

komunikacja/komunikowanie; słowo; gest; mimika; proksemika; bariery; kultura

EN

communication; word; gesture; facial expressions; proxemics; barriers; culture

• Publisher: Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
• Journal: Półrocznik Językoznawczy Tertium
• Year: 2022
• Issue: 1
• Pages: 15-33

Dates

published

2022

Contributors

author

Emilia Jaroszewska

• Uniwersytet Warszawski

• https://orcid.org/0000000282313152

References

• Alaaie, Iwona (2003) „Podróże w czasie i przestrzeni – dawny Tybet”. Pismo PG, 86 (1); 40–44. [pobrane z: https://pg.edu.pl/documents/1152961/1170301/cz4.pdf . Data ostatniego dostępu: 18.04.2022].
• Brits, Karien, Aleksandra Cichocka (2009) „Zróżnicowanie przekazów niewerbalnych w społeczeństwie wielokulturowym – przykład Afryki Południowej”. [W:] Isański Jakub (red.) Komunikowanie międzykulturowe – szanse i wyzwania. Poznań: Wyd. Naukowe UAM; 41–59.
• Chłopicki, Władysław, Jerzy Świątek (2001) Angielski w polskiej reklamie. Warszawa: PWN.
• Gawarkiewicz, Roman (2020) „Polsko-, niemiecko- i rosyjskojęzyczny obraz innego i obcego. Analiza porównawcza pól asocjacyjnych”. Studia Rossica Posnaniensia, 45 (2); 147–161.
• Gesteland, Richard R. (2000) Różnice kulturowe a zachowania w biznesie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Giryn-Boudy, Maria (2021) „Różnice komunikacji niewerbalnej w Polsce i Chinach”. Gdańskie Studia Azji Wschodniej, 19; 84–96.
• Głodowski, Włodzimierz (2001), Komunikowanie interpersonalne. Warszawa: Hansa Comunikation.
• Golka, Marian (2016) „Komunikowanie międzykulturowe. Przypomnienie głównych tez”. Multicultural Studies, 1 (1); 41–52.
• Gomez-Tutor, Claudia (1995) Bikulturelle Ehen in Deutschland. Frankfurt: IKO-Verl. f. Interkulturelle Kommunikation.
• Halik, Teresa (2006) Migrancka społeczność Wietnamczyków w Polsce w świetle polityki państwa i ocen społecznych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Hall Edward T. (1984) Poza kulturą. Warszawa: PWN.
• Hall Edward T. (1987) Bezgłośny język. Warszawa: PIW.
• Hall, Edward T. (1978) Ukryty wymiar. Warszawa: PIW.
• Hebal-Jezierska, Milena (2019) „Komunikacja interkulturowa czesko-polska – zarys problematyki”. Prace Filologiczne, 74; 341–350.
• Heringer, Hans Jürgen (2017) Interkulturelle Komunikation – Grundlagen und Konzepte. Tübingen/Bern: A. Francke Verlag.
• Hiller, Gundula Gwenn i in. (2016) Leitfaden – Interkulturelle Kommunikation und Kompetenz, Deutsch-Französische Hochschule. https://www.dfh-ufa.org/app/uploads/2018/06/DFH_Leitfaden_deutsch_web1.pdf [data dostępu: 2.04.2022].
• Hofstede, Geert i in. (2011) Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu. Warszawa: PWE.
• Jaroszewska, Emilia (2003) Małżeństwa polsko-niemieckie w RFN. Warszawa: Aspra-JR.
• Kubitsky, Jacek (2012) Psychologia migracji. Warszawa: Difin.
• Liu, Meina (2016) „Verbal Communication Styles and Culture“. [W:] Oxford Research Encyclopedia – Communication. New York, Oxford: University Press USA; 1-16. https://www.studocu.com/en-us/document/graceland-university/human-relations-for-educators/acrefore-9780190228613-e-162/4848636 [ data dostępu: 2.09.2022]
• Machut-Mendecka, Ewa (2016) „Mowa ciała: od jawnej do ukrytej”. [W:] Katarzyna Pachniak, Magdalena Nowaczek-Walczak (red.) Ciało w kulturze muzułmańskiej. Warszawa: Katedra Arabistyki i Islamistyki Uniwersytetu Warszawskiego; 11–25.
• Marek, Rafał (2015) „Zapożyczenia a konotacja wyrazu – analiza na podstawie wybranych germanizmów we współczesnej polszczyźnie”. [W:] Katarzyna Jachimowska, Barbara Kudra, Ewa Szkudlarek-Śmiechowicz (red.) Słowo we współczesnych dyskursach. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego; 405–410. http://dx.doi.org/10.18778/7969-107-4.35 [data dostępu: 13.04.2022]
• Matsumoto, David, Linda Juang (2007) Psychologia międzykulturowa. Gdańsk: GWP.
• Meyer, Erin (2018) Die Culture Map: Ihr Kompass für das internationale Business. Weinheim: Willey-VCH.
• Migdał, Anna Maria (2020) „Postrzeganie czasu”. [W:] Obszary wrażliwe. Solvinc, Uniwersytet Johana Gutenberga w Moguncji; 31–33. http://solvinc.eu/wp-content/uploads/2021/01/Reader-on-Sensitive-Zones_PL.pdf [data dostępu: 12.03.2022]
• Mikułowski-Pomorski, Jerzy (2003) Komunikacja międzykulturowa – wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie.
• Morcinek-Abramczyk, Barbara (2013) „Adaptacja kodu pozawerbalnego w akwizycji języka polskiego jako obcego”. [W:] Wioletta Hajduk-Gawron, Agnieszka Madeja (red.) Adaptacje I. Język - Literatura – Sztuka. Katowice: Gnome; 383–397.
• Müller-Jacquier, Bernd (2000) „Linguistic Awareness of Cultures – Grundlagen eines Trainingsmoduls”. [W:] Jürgen Bolten (red.) Studien zur internationalen Unternehmenskommunikation. Leipzig: Popp; 20–51.
• Nowicka, Ewa, Aleksandra Winiarska (2010) „Polska w doświadczeniach długoletnich imigrantów”. [W:] Witold Klaus (red.) Sąsiedzi czy intruzi o dyskryminacji cudzoziemców w Polsce. Warszawa: Stowarzyszenie Interwencji Prawnej–Instytut Spraw Publicznych.
• Patterson, Miles L. (2006) „The Evolution of Theories of Interactive Behavior“. [W:] Valerie Manusov & Miles L. Patterson (red.) The Sage Handbook of Nonverbal Communication. Newbury Park: Sage Publications; 21–39. https://doi.org/10.4135/9781412976152.n2 [data dostępu: 4.09.2022]
• Resch, Katharina (2020) „Komunikacja”. [W:] Obszary wrażliwe. Solvinic, Uniwersytet Johana Gutenberga w Moguncji; 14–20. http://solvinc.eu/wp-content/uploads/2021/01/ Reader-on-Sensitive-Zones_PL.pdf [data dostępu: 12.03.2022].
• Skulski, Przemysław (2008) „Uwarunkowania komunikacji werbalnej i niewerbalnej w marketingu międzynarodowym”. [W:] Andrzej Matysiak, Tadeusz Borys, Jan Lichtarski, Adam Nowick i in. (red.) Kultura jako wyzwanie i uwarunkowanie procesu komunikacji. Wrocław: Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu; 193–106.
• Szopski, Marek (2005) Komunikowanie międzykulturowe. Warszawa: WSiP.
• Trompenaars, Fons, Charles Hampden-Turner (2012) Siedem wymiarów kultury. Znaczenie różnic kulturowych z działalności gospodarczej. Kraków: Oficyna Ekonomiczna.
• Wierzbicka, Anna (2007) Słowa klucze. Różne języki – różne kultury. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Wharton, Tim. (2009) Pragmatics and Non-Verbal Communication. Cambridge: Cambridge University. https://www.cambridge.org/core/books/pragmatics-and-nonverbal-communication/ 3CAF721DAF5B995575D22996CDC5B3E7 [data dostępu: 1.09.2022]
• Wołowik, Wadim (1998), Język ciała międzynarodowy. Kraków: Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu.
• Zawrotna, Magdalena (2016) „Tabu ciała i seksualności w Egipcie. Analiza pragmatyczna nazw intymnych części ciała w dialekcie kairskim”. [W:] Katarzyna Pachniak, Magdalena Nowaczek-Walczak (red.) Ciało w kulturze muzułmańskiej. Warszawa: Katedra Arabistyki i Islamistyki Uniwersytetu Warszawskiego; 25–35.
• Żurek, Anna (2008) Grzeczność językowa w polszczyźnie cudzoziemców. Łask: Oficyna Wydawnicza Leksem.

Identifiers

DOI

10.7592/Tertium.2022.7.1.215

Biblioteka Nauki

2138960