Problem chronologii zachodniosłowiańskich naśladownictw monetarnych w świetle skarbu z Łupawy

• Authors: Genowefa Horoszko

Title variants

EN

Problem of the chronology of the West Slavic imitations of coins from the perspective of the Łupawa hoard

Abstracts

EN

The early medieval hoard from Łupawa (Słupsk district, Pomeranian Voivodeship) consisted mainly of West Slavic imitations of coins. The method for examining die combinations proved that the oldest imitations were minted in the first half of the 11th century most likely in Kołobrzeg, which was the seat of Siemomysł, the then ruler of the Pomerania.

PL

We wczesnośredniowiecznym skarbie z Łupawy (pow. słupski, woj. pomorskie) większość zawartości stanowiły zachodniosłowiańskie naśladownictwa monet. Dzięki metodzie badania połączeń stempli dowiedziono, że najstarsze naśladownictwa zostały wybite w 1. połowie XI wieku, najpewniej w Kołobrzegu, który był siedzibą ówczesnego władcy całego Pomorza – Siemomysła.

Keywords

PL

Pomorze; wczesne średniowiecze; skarb monet; Łupawa; Kołobrzeg-Budzistowo; denary; naśladownictwa monetarne; naśladownictwa łupawskie; łańcuch połączeń stempli; Siemomysł (Zemuzil dux Bomeraniorum)

EN

Pomerania; Early Middle Ages; hoard of coins; Łupawa; Kołobrzeg-Budzistowo; denarii; imitations of coins; Łupawa imitations; die chain; Siemomysł (Zemuzil dux Bomeraniorum)

• Publisher: Muzeum Narodowe w Szczecinie
• Journal: Materiały Zachodniopomorskie
• Year: 2021
• Volume: 17
• Pages: 435-456

Dates

published

2021

Contributors

author

Genowefa Horoszko

• Muzeum Narodowe w Szczecinie

References

• Adamczyk D. 2017. Pieniądz czy strategiczny instrument władzy? Obieg kruszcu w społeczeństwie piastowskim przełomu XI i XII wieku, załamanie w dopływie denarów z Saksonii a ekspansja Bolesława Krzywoustego na Pomorze. Przegląd Zachodniopomorski 2, 143–167.
• Adamczyk D. 2018. Srebro i władza. Trybuty i handel dalekosiężny a kształtowanie się państwa piastowskiego i państw sąsiednich w latach 800–1100. Warszawa.
• Bogucki M. 2011. Główne etapy upieniężnienia rynków na ziemiach polskich we wczesnym średniowieczu. W: J. Parahus (red.), Upieniężnienie – kiedy moneta staje się pieniądzem. XIV Ogólnopolska Sesja Numizmatyczna w Nowej Soli. Nowa Sól, 67–88.
• Bogucki M. 2020. Oryginalność i wtórność mennictwa polskiego w X–XII wieku. W: R. Michałowski, G. Pac (red.), Oryginalność czy wtórność? Studia poświęcone polskiej kulturze politycznej i religijnej (X–XIII wiek). Warszawa, 164–232.
• Bogucki M., Magiera J. 2015. Lund – Odense – Lund – Kołobrzeg. Danish influences in the Zemuzil Bomeraniorum coinage. W: T. Talvio, M. Wijk (red.), Myntstudier. Festskrift till Kenneth Jonsson. Stockholm, 119–128.
• Brzostowicz M. 2018. Problematyka zachodniosłowiańskich grodów plemiennych w świetle badań archeologicznych w dorzeczu dolnej Parsęty. Slavia Antiqua 59, 97–119.
• Dannenberg H. 1876. Die Deutschen Münzen der Sächsischen und Fränkischen Keiserzeit II. Berlin.
• Fiala E. 1916. Der Nachmünzenfund von Lupow. W: E. Fiala (red.), Münzen und Medaillen der Welfischen Lande I: Prägungen der Zeit der Ludolfinger (Ottonen), Brunonen, Billunger, Supplingenburger etc. Prague, 98–126.
• Horoszko G., Piniński J., Ilisch P. 2016. Frühmittelalterliche Münzfunde aus Pommern. W: M. Bogucki, P. Ilisch, S. Suchodolski (red.), Frühmittelalterliche Münzfunde aus Polen. Inventar II. Warszawa.
• Ilisch P. 1990. Eine Serie westslawischer Münzen des 11. Jahrhunderts. Berliner Numismatische Forschungen 4, 7–12.
• Ilisch P. 1994. Regensburg- und Otto-Adelheid-imitationen aus Polen? Wiadomości Numizmatyczne XXXVIII/1–2, 65–70.
• Ilisch P. 2005. Eine polnische oder pommerische Prägegruppe des 11. Jahrhundertes. Wiadomości Numizmatyczne XLIX/2, 191–196.
• Kiersnowski R. 1959. Skarb monet wczesnośredniowiecznych z Kamienia Pomorskiego, Materiały Zachodniopomorskie 5, 187–218.
• Kiersnowski R. 1960. Pieniądz kruszcowy w Polsce wczesnośredniowiecznej. Warszawa.
• Kiersnowscy T. i R. 1959. Wczesnośredniowieczne skarby srebrne z Pomorza. Materiały. Warszawa–Wrocław.
• Kowalski K., Filipowiak W. 2012. Dawne zbiory archeologiczne Muzeum Narodowego w Szczecinie. W: K. Kowalski, D. Kozłowska-Skoczka (red.), Zaginione – ocalone. Szczecińska kolekcja starożytności pomorskich. Szczecin, 9–34.
• Kruszewski T. 2018. Wpływ wojen polsko-pomorskich na status prawny Pomorza do XIII wieku. Studia z dziejów państwa i prawa polskiego 21, 15–42.
• Kruszewski T. 2019. Władza książęca na Pomorzu (do Warcisława I). Acta Universitatis Wratislaviensis. Studia Historycznoprawne 328, 41–65.
• Leciejewicz L. 2002. Kim byli właściciele skarbów ukrytych w okolicy Kołobrzegu w XI wieku? W: B. Paszkiewicz (red.), Moneta medievalis. Studia numizmatyczne i historyczne ofiarowane Profesorowi Stanisławowi Suchodolskiemu w 65. rocznicę urodzin. Warszawa, 103–112.
• Leciejewicz L., Rębkowski M. 2007. Kołobrzeg. Wczesne miasto nad Bałtykiem. Kołobrzeg. Origines Polonorum 2.
• Malmer B. 1989. Sigtuna Coinage c. 995–1005. Stockholm. Commentationes de nummis saeculorum IX–XI in Suecia repertis NS 4.
• Malmer B. 1997. The Anglo-Scandinavian Coinage c. 995–1020. Stockholm. Commentationes de nummis saeculorum IX–XI in Suecia repertis NS 9.
• Mikołajczyk A. 1985. Czy pod koniec XI wieku naśladowano w Brześciu Kujawskim denary krzyżowe? Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Numizmatyczna i Konserwatorska 5, 21–28.
• Morawiec J. 2007. Wolin w średniowiecznej tradycji Skandynawskiej. Katowice.
• Paszkiewicz B. 2012. The Pomeranian imitative coinage and the recent discoveries from Gdańsk. W: G. Dethlefs, A. Pol, S. Wittenbrink (red.), Nummi Docent! Münzen – Schätze – Funde. Festschrift für Peter Ilisch zum 65. Geburstag am 28. April 2012. Osnabrück, 127–142.
• Paszkiewicz B. 2020. Pre-teutonic Gdańsk and coin finds: numismatics between history and archeology. Wiadomości Numizmatyczne LXIV/1, 1–63.
• Piniński J. 1998. Gdzie bito tzw. naśladownictwa łupawskie monet wczesnośredniowiecznych? W: M. Gącarzewicz (red.), Fałszerstwa i naśladownictwa monet. XI Ogólnopolska Sesja Numizmatyczna w Nowej Soli. Nowa Sól, 49–59.
• Rębkowski M. 2020. Jak powstało Pomorze? Studium tworzenia państwowości we wczesnym średniowieczu. Warszawa.
• Rymar E. 1995. Rodowód książąt pomorskich 1. Szczecin.
• Suchodolski S. 1973. Mennictwo polskie w XI i XII wieku. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
• Suchodolski S. 2012. Numizmatyka średniowieczna. Moneta źródłem archeologicznym, historycznym i ikonograficznym. Warszawa.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2092116