“Poorest creatures in the world”. Identities and aspirations of governesses in the Kingdom of Poland, 1864–1914 – areas of research

• Authors: Alicja Urbanik-Kopeć

Abstracts

EN

The article aims to present areas of research in the project about the aspirations and identities of governesses in the Kingdom of Poland, 1864–1914. The article discusses both secondary and primary sources, the latter in the form of about 200 personal memoirs from the time in which homeschooling for girls is mentioned. The article makes a preliminary overview of their content, pointing to the intended routes of interpretation and forming a research hypothesis. It discusses the liminal position of the governesses in the context of class and gender relations.

Keywords

EN

governess; homeschooling; emancipation; female education; 19th century

PL

guwernantki; edukacja domowa; emancypacja; edukacja kobiet; XIX wiek

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
• Journal: Rozprawy z Dziejów Oświaty
• Year: 2023
• Volume: 60
• Pages: 149-167

Dates

published

2023

Contributors

author

Alicja Urbanik-Kopeć

• Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk

• https://orcid.org/0000000211214309

References

• Chmielowski P., Zarys najnowszej literatury polskiej, Kraków 1895.
• Czapska M., Prywatne szkoły średnie w Królestwie Polskim w latach 1831–1862, Kielce 2003.
• Delap L., Knowing Their Place: Domestic Service in Twentieth Century Britain, Oxford 2011.
• Dormus K., Problematyka wychowawczo-oświatowa w prasie kobiecej zaboru austriackiego w latach 1826–1918, Warszawa 2006.
• Dzieduszycka A., Kilka myśli o wychowaniu i wykształceniu niewiast naszych, Lwów 1871.
• Finkelstein B., Schooling and Schoolteachers: Selected Bibliography of Autobiographies in the Nineteenth Century, “History of Education Quarterly” 1974, vol. 14, no 2.
• Godfrey E., ‘Jane Eyre’, from Governess to Girl Bride, “Studies in English Literature” 2005, vol. 45, no 4.
• Hajkowska M., “Był on dla mnie nie tylko nauczycielem, ale jakby starszym bratem i towarzyszem” – o relacjach nauczycieli domowych z pracodawcami i ich dziećmi w Królestwie Polskim w XIX i na początku XX wieku, “Edukacja-Technika-Informatyka” 2019, vol. 1, p. 29–34.
• Hughes K., The Victorian Governess, London 1993.
• Jarosińska I., Edukacja nie-sentymentalna, Warszawa 2016.
• Karłowska G., Literacka kreacja postaci guwernantki w wybranych utworach pozytywistów polskich, “Biuletyn Historii Wychowania” 2002, vol. 1/2, p. 35–39.
• Kobieta i edukacja na ziemiach polskich w XIX i XX w., cz. 1, 2, ed. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 1992.
• Kucha R., Oświata elementarna w Królestwie Polskim w latach 1864–1914, Lublin 1982.
• Marcus S., Between Women: Friendship, Desire, and Marriage in Victorian England, Princeton 2007.
• Miąso J., Szkolnictwo zawodowe w Królestwie Polskim 1815–1915, Warszawa 1966.
• Mortkowicz-Olczakowa H., Panna Stefania. Dzieje życia i pracy Stefanii Sempołowskiej, Warszawa 1961.
• Nauczanie domowe dzieci polskich od XVIII do XX wieku: zbiór studiów, ed. K. Jakubiak, A. Winiarz, Bydgoszcz 2004.
• Nawrot-Borowska M., Nauczanie domowe na ziemiach polskich w II połowie XIX i początkach XX wieku – zapatrywania teoretyczne i praktyka, Bydgoszcz 2011.
• Newman B., Subjects on Display: Psychoanalysis, Social Expectation, and Victorian Femininity, Ohio 2004.
• Niklewska J., Prywatne szkoły średnie w Warszawie 1905–1915, Warszawa 1987.
• Samotyhowa A., Panna Stefania – subiektywny portret wspomnieniowy, [in:] Życie i działalność Stefanii Sempołowskiej, ed. N. Gąsiorowska, Warszawa 1960.
• Staszyński E., Polityka oświatowa caratu w Królestwie Polskim (od powstania styczniowego do I wojny światowej), Warszawa 1968.
• Umiastowska J., Z Raczyńskimi w tle. Wspomnienia minionego świata, Poznań 1997.
• Wadsö-Lecaros C., The Victorian Governess Novel, Lund 2001.
• Walas T., Zagadka „Trędowatej”, [in:] Lektury polonistyczne: od realizmu do preekspresjonizmu, ed. G. Matuszek, vol. 2, Kraków 2001.
• Waydel-Dmochowska J., Jeszcze o dawnej Warszawie, Warszawa 1960.
• Zamoyska J., O pracy, Poznań 1902.

Identifiers

Biblioteka Nauki

48899230