Sexual Abuse of Minors in Currently Applicable Canon Law – Selected Issues

• Authors: Marcin Dunaj

Title variants

PL

Wykorzystywanie seksualne małoletnich w obowiązującym prawie kanonicznym – wybrane zagadnienia

Abstracts

PL

Czyny contra sextum z osobami małoletnimi stanowią jedne z najcięższych przestępstw kościelnych. Z tej racji zawsze stanowiły materię prawa kościelnego i były w różny sposób karane. W artykule omówiono wybrane aspekty wykorzystywania seksualnego małoletnich w obowiązującym prawie kanonicznym, zwłaszcza w świetle zreformowanej przez papieża Franciszka Księgi VI Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. Przedstawiono, czym jest wykorzystywanie seksualne w ujęciu prawa kanonicznego oraz omówiono podmiot czynny (sprawcę) i podmiot bierny (ofiarę) czynu przestępnego, a także problematykę pornografii dziecięcej. W artykule nakreślono charakterystykę odpowiedzialności kanonicznej oraz karnej duchownych. Analiza literatury jednoznacznie wskazuje, że kara, którą ponosi duchowny w porządku kanonicznym, nie zwalnia ani nie zastępuje kary wymierzonej w karnym systemie prawa państwowego, stąd duchowny podlega niejako podwójnej odpowiedzialności. Pierwszej w ramach prawa kanonicznego oraz drugiej w ramach prawa państwowego.

EN

Acts contra sextum with minors are one of the most serious ecclesiastical crimes. For this reason, they have always been a subject matter of ecclesiastical law and have been punished in various ways. The article discusses selected aspects of sexual abuse concerning minors in the current canon law, especially in the light of Book VI of the Code of Canon Law of 1983 reformed by Pope Francis. It presents what sexual abuse is in terms of canon law and discusses the active subject (the offender) and the passive subject (the victim) of a criminal act as well as the issue of child pornography. The article outlines the characteristics of the canonical and criminal liability of the clergy. The analysis of the literature clearly indicates that the penalty imposed on a clergyman in the canonical system neither relieves nor replaces the penalty imposed in the penitential system of state law, hence the clergyman is somehow subject to double responsibility. First under canon law and then under state law.

Keywords

EN

harassment; paedophilia; delicta graviora; child pornography; canonical criminal law

PL

molestowanie; pedofilia; delicta graviora; pornografia dziecięca; kanoniczne prawo karne

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Kościół i Prawo
• Year: 2023
• Volume: 12
• Issue: 2
• Pages: 215-228

Dates

published

2023

Contributors

author

Marcin Dunaj

• John Paul II Catholic University of Lublin

• https://orcid.org/0009000859204530

References

• Arrieta, Juan. 2023. “Sankcje karne w Kościele.” In Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz, ed. Piotr Majer, 795-859. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Borek Dariusz. 2014. “Delicta graviora contra mores w Normach de delictis reservatis z 2010 roku.” Prawo Kanoniczne 57, no. 2:53-69.
• Borek Dariusz. 2015. Sextum decalogi praeceptum w kanonicznym prawie karnym aktualnie obowiązującym. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos.
• Dohnalik, Jan. 2015. “Prawo kanoniczne wobec nadużyć seksualnych duchownych względem dzieci i młodzieży.” Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka 14, no. 1:50-66.
• Domaszk, Arkadiusz. 2012. “Reakcja Kościoła na nadużycia seksualne wobec nieletnich ze strony duchownych.” Seminare 31:69-86.
• Jarząbek, Tomasz. 2019. “Przestępstwa seksualne wobec małoletnich w prawie kanonicznym.” Biuletyn Stowarzyszenia Kanonistów Polskich 29, no. 32:69-86.
• Kaleta, Paweł, and Józef Krukowski. 2022. Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. Vol. IV/2: Księga VI. Sankcje karne w Kościele. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum.
• Klimkiewicz, Daniel, and Karolina Mazur. 2023. “Ochrona małoletniego i dziecka w systemie prawnym Kościoła katolickiego.” Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego XVIII (20), no. 1:137-56.
• Lempa, Florian. 2013. Kanoniczna ochrona karna małoletnich przed nadużyciami seksualnymi. Białystok: Temida 2.
• Majer, Piotr. 2015. “Prawnokanoniczna ochrona dziecka przed nadużyciami seksualnymi.” In Prawa dziecka: perspektywa Kościoła, ed. Piotr Kroczek, 99-134. Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II. Wydawnictwo Naukowe.
• Mazur, Karolina. 2021. “Dochodzenie wstępne w sprawie duchownych podejrzanych o popełnienie przestępstwa przeciw szóstemu przykazaniu Dekalogu z nieletnim.” Biuletyn Stowarzyszenia Kanonistów Polskich 31, no. 34:123-42.
• Mazur, Karolina. 2022. “Prawo podejrzanego i oskarżonego do obrony w sprawach o wykorzystanie seksualne małoletniego lub osoby używającej rozumu w ograniczonym zakresie.” Biuletyn Stowarzyszenia Kanonistów Polskich 32, no. 35:105-25.
• Skonieczny, Piotr. 2017. “Przestępstwo cięższe pornografii dziecięcej. Komentarz do art. 6 § 1 n. 2 Sacramentorum sanctitatis tutela z 2010 r.” Prawo Kanoniczne 60, no. 2:109-38.
• Słowiński, Jan. 2016. “Nabycie, przechowywanie lub rozpowszechnianie pornografii dziecięcej przez duchownego jako jedno z przestępstw kanonicznych zarezerwowanych dla Kongregacji Nauki Wiary.” Prawo i Kościół 8:63-95.
• Stawniak, Henryk, Grażyna Jarząbek-Bielecka, and Anna Bielecka-Gąszcz. 2017. “Przemoc seksualna wobec małoletnich i ich ochrona prawno-etyczna i kanoniczna.” Prawo Kanoniczne 60, no. 2:139-71.
• Syryjczyk, Jerzy. 2003. Kanoniczne prawo karne. Część szczególna. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.

Identifiers

Biblioteka Nauki

31339286