Konstrukcje przyimkowe jako jeden z przejawów analityzacji polszczyzny

• Authors: Monika Jabłońska

Title variants

EN

Prepositional structures as one of the manifestations of the Polish language analysation

Abstracts

EN

The object of the analysis presented in this paper is five pairs of structures, composed of a correct synthetic structure and a corresponding analytic structure, which is disapproved of in terms of prescriptivism yet occurring quite frequently in utterances by contemporary language users. Due to subtle semantic differences between the synthetic and analytic forms, the latter one is beginning to win the speakers’ approval and is slowly being absorbed by the language system. The process is evidence of the intensifying tendency for analysation of the Polish language, which was observed already in the 16th-century texts and is a source of the increasing number of syntactic synonyms today.

• Publisher: Towarzystwo Kultury Języka
• Journal: Poradnik Językowy
• Year: 2016
• Volume: 737
• Issue: 8
• Pages: 75-89

Dates

published

2016

Contributors

author

Monika Jabłońska

• Uniwersytet Warszawski

References

• J. Anusiewicz, 1978, Konstrukcje analityczne we współczesnym języku polskim, Wrocław.
• I. Bajerowa, 1997, O najważniejszym procesie składniowym doby nowopolskiej (na podstawie materiałów języka ogólnopolskiego XIX w.), „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie. Prace językoznawcze”, z. 2, s. 15–23.
• J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, 2014, Tekstologia, Warszawa.
• M. Brodowska-Honowska, 1955, Historyczne procesy przekształceń polskiego celownika w formy przyimkowe, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” t. 1, Warszawa, s. 1–58.
• K. Bühler, 1934, Sprachtheorie. Die Darstellung der Sprache, Jena; wyd. pol.: Teoria języka. O językowej funkcji przedstawiania, tłum. J. Koźbiał, Kraków 2004.
• D. Buttler, 1976, Innowacje składniowe współczesnej polszczyzny, Warszawa.
• D. Buttler, H. Kurkowska, H. Satkiewicz, 1971, Kultura języka polskiego, t. I, Warszawa.
• J. Bystroń, 1893, O użyciu genetivu w języku polskim. Przyczynek do historycznej składni polskiej, Kraków.
• J. Chojak, 2011, Czy „przypomnieć się komuś” to „przypomnieć komuś o sobie”?, „Poradnik Językowy” z. 1, s. 16–26.
• W. Doroszewski, 1948–1954, Rozmowy o języku, seria 1–4, Warszawa.
• W. Doroszewski, 1964–1969, O kulturę słowa: poradnik językowy, t. 1–3, Warszawa.
• F. Galiński, A. Stroka, 1901, „Utracić na powadze” czy „powagę”?, „Poradnik Językowy”, s. 135–136.
• M. Gawełko, 2003, Zasady perspektywy funkcjonalnej zdania a tendencja analityczna języków, „Poradnik Językowy” z. 3, s. 22–32.
• G. Helbig, 1965, Der Begriff der Valenz als Mittel der strukturellen Sprachbeschreibung und des Fremdsprachenunterrichts, Deutsch als Fremdsprache 2, s. 10–23.
• M. Bańko (red.), 2000, Inny słownik języka polskiego, t. I–II, Warszawa.
• H. Jadacka, 2005, Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa.
• E. Jakowicka, 1968, Konstrukcje typu „dochodzić czego”, dochodzić do czego” w języku polskim, „Poradnik Językowy” z. 4, s. 186–196.
• Z. Kempf, 1962, Od przypadka do przyimka, „Zeszyty Naukowe WSP w Opolu, Językoznawstwo”, s. 13–36.
• Z. Krążyńska, 2000–2012, Staropolskie konstrukcje z przyimkami, cz. 1–5, Poznań.
• M. Lesz-Duk, 1985, Przejście konstrukcji syntetycznych w analityczne w polszczyźnie, „Poradnik Językowy” z. 3, s. 157–171.
• A. Markowski, 2003, Język polski. Poradnik profesora Andrzeja Markowskiego, Warszawa.
• L. Moszyński, 2006, Wstęp do filologii słowiańskiej, Warszawa.
• Narodowy Korpus Języka Polskiego, nkjp.pl
• K. Pisarkowa, 1984, Historia składni języka polskiego, Wrocław.
• „Poradnik Językowy” 1908: Sądzić o rzeczach – rzeczy i ludzi, „Poradnik Językowy” 1908, z. 5, s. 74.
• „Poradnik Językowy” 1901: Specjalista czegoś – w czymś, „Poradnik Językowy” 1901, z. 6, s. 94, 121.
• „Poradnik Językowy” 1901: Specjalista czegoś – w czymś, „Poradnik Językowy” 1901, z. 8, s. 121.
• „Poradnik Językowy” 1902: Szukać za czymś, „Poradnik Językowy” 1902, z. 4, s. 58.
• „Poradnik Językowy” 1902: Śledzić za czym, „Poradnik Językowy” 1902, z. 5, s. 71.
• J. Podracki, 1993, Polszczyzna płata nam figle, Warszawa.
• W. Doroszewski (red.), 1958–1969, Słownik języka polskiego, Warszawa.
• J. Miodek (red.), 2002, Słownik ojczyzny polszczyzny, Wrocław.
• W. Sosnowski, 2004, Tendencje analityczne we współczesnym języku polskim i rosyjskim [w:] Prezentacja prac słuchaczy Studium Doktoranckiego przy Instytucie Slawistyki PAN – Sesja doktorancka 2004, t. I, Warszawa.
• W. Sosnowski, 2011, Analytic tendencies in modern Polish and Russian, „Cognitive Studies” 11, s. 97–108.
• S. Szober (red.), 1958, Słownik poprawnej polszczyzny, Warszawa.
• S. Szober, 1935–1936, „Czekać kogo” czy „na kogo”?, „Poradnik Językowy” z. 4, s. 47–48.
• L. Tesnière, 1966, Éléments de syntaxe structurale, Livre B, Structure de la phrase simple, Paris, s. 102–188.
• S. Dubisz (red.), 2003, Uniwersalny słownik języka polskiego, Warszawa.
• E. Wierzbicka, 1991, Synonimia składniowa konstrukcji przyczynowo-skutkowych we współczesnej polszczyźnie, Warszawa.
• A. Markowski (red.), 2004, Wielki słownik poprawnej polszczyzny, Warszawa.

Identifiers

Biblioteka Nauki

11236598