Język odziedziczony – polszczyzna pokoleń polonijnych

• Authors: Ewa Lipińska , Anna Seretny

Title variants

EN

Heritage language – the Polish language used by generations of Polish communities abroad

Abstracts

EN

The term heritage language has been functioning in the relevant world literature since the late 1990s. It began to be used in Polish publications somewhat later gradually gaining acceptance in the circles of researchers, teachers and users. Its popularity ensures its broad application in various subdisciplines of linguistics – it is used not only by language educationalists, but also psycho-, ethno-, and sociolinguists. This study out lines the specificity of the notion of heritage language with particular focus on its significance in ethnic education and usefulness when differentiating between natural and cognitive bilingualism, and describing linguistic competences of users, which are largely determined by being part of a given generation of the Polish community abroad.

• Publisher: Towarzystwo Kultury Języka
• Journal: Poradnik Językowy
• Year: 2016
• Volume: 739
• Issue: 10
• Pages: 45-61

Dates

published

2016

Contributors

author

Ewa Lipińska

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

author

Anna Seretny

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

References

• J. Cieszyńska, 2006, Dwujęzyczność, dwukulturowość – przekleństwo czy bogactwo? O poszukiwaniu tożsamości Polaków w Austrii, Kraków.
• S. Corder, 1967, The significance of learners’ errors, „International Review of Applied Linguistics” nr 5, s. 161–170.
• A. Crossley Scott i in., 2012, Predicting the proficiency level of language learners using lexical indices, „Language Testing” nr 29 (2), s. 243–263.
• E. Czykwin, D. Misiejuk, 2002, Dwujęzyczność i dwukulturowość w perspektywie psychopedagogicznej, Białystok.
• S. Dubisz, 1989, Polonia i jej język [w:] H. Rybicka-Nowacka, J. Porayski-Pomsta (red.), Wybór materiałów z konferencji: Problemy nauczania języka polskiego w środowiskach polonijnych, „Polonistyka” nr 4, s. 12–35.
• S. Dubisz, 2016, Język zbiorowości polonocentrycznych w świecie a kontakty językowe [w:] W. Miodunka, A. Seretny (red.), Język, literatura i kultura polska w świecie, Kraków, s. 229–238.
• E. Erikson, 2002, Dopełniony cykl życia, tłum. A. Gomola, Poznań.
• Encyklopedia językoznawstwa ogólnego (EJO), 1999, wyd. II popr. i uzup., Wrocław.
• J.A. Fishman, 2001, 300-Plus Years of Heritage Language Education in the United States [w:] J. Kreeft Peyton, D.A. Ranard, S. McGinnis (red.), Heritage Languages in America. Preserving a National Resource, McHenry, IL, s. 81–99.
• E. Hoffman, 1995, Zagubione w przekładzie, tłum. M. Ronikier, Londyn.
• D. Hymes, 1972, On communicative competence [w:] J.B. Pride, J. Holmes (red.), Sociolinguistics, Harmondsworth, s. 269–293.
• O. Kagan, 2009, Heritage language learners: research data and discussion; www.nhlrc.ucla.edu/events/institute/2009 [access date 10.02.2010]
• S.D. Krashen, T. Terrell, 1983, The Natural Approach. Language Acquisition in the Classroom, Oxford.
• R. Laskowski, 2009, Język w zagrożeniu. Przyswajanie języka polskiego w warunkach polsko-szwedzkiego bilingwizmu, Kraków.
• E. Lipińska, 2002, Dwujęzyczność dzieci na emigracji – jak ją osiągnąć?, „Przegląd Polonijny” z. 4, s. 105–113.
• E. Lipińska, 2003, Język ojczysty, język obcy, język drugi. Wstęp do badań dwujęzyczności, Kraków.
• E. Lipińska, 2006, Przyswajanie języka pierwszego a uczenie się języka obcego/drugiego [w:] E. Lipińska, A. Seretny (red.), Z zagadnień dydaktyki języka polskiego jako obcego, Kraków, s. 19–28.
• E. Lipińska, 2007, Między ‘emigracją’ a ‘Polonią’ – pierwsze pokolenie polonijne, „Prace Filologiczne” t. LIII, s. 355–363.
• E. Lipińska, 2013, Polskość w Australii – o dwujęzyczności, edukacji i problemach adaptacyjnych Polonii na antypodach, Kraków.
• E. Lipińska, 2014, Dwujęzyczność pokolenia polonijnego – jak ją zdobyć i zachować, „Polski w Niemczech. Pismo Federalnego Związku Nauczycieli Języka Polskiego” nr 2, s. 5–8; http://polnischunterricht.de/wp-content/uploads/2014/12/polski_w_niemczech.pdf
• E. Lipińska, 2015a, O transmisji polskości w Australii [w:] Szkolnictwo polskie poza granicami Rzeczypospolitej po roku 1918, „Polski Uniwersytet na Obczyźnie. Zeszyty Naukowe” seria III, nr 3, s. 269–280.
• E. Lipińska, 2015b, Postawy młodzieży polonijnej wobec języka ojczystego i tożsamości etnicznej, „Poradnik Językowy” z. 8, s. 73–89.
• E. Lipińska, 2015c, Dwujęzyczność kognitywna, „LingVaria” nr 2 (20), s. 55–68.
• E. Lipińska, A. Seretny, 2009, O polszczyźnie literackiej na obczyźnie, „Postscriptum” nr 4, s.116–131.
• E. Lipińska, A. Seretny, 2012a, „Język odziedziczony” w szkołach polonijnych, „Głos Nauczyciela” r. XXVII/nr 1, s. 65–68.
• E. Lipińska, A. Seretny, 2012b, Między językiem ojczystym a obcym. Nauczanie i uczenie się języka odziedziczonego w chicagowskiej diasporze polonijnej, Kraków.
• E. Lipińska, A. Seretny, 2012c, Między dydaktyką języka ojczystego a obcego – nauczanie języka polskiego w szkołach polonijnych w Stanach Zjednoczonych [w:] B. Skowronek (red.), (Nie)swój język polski. Nowe horyzonty w językoznawstwie stosowanym, Kraków, s. 78–95.
• E. Lipińska, A. Seretny, 2012d, Szkoła polonijna czy językowa? Szkolnictwo polonijne w perspektywie dydaktycznej, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny” nr 4, s. 23–37.
• E. Lipińska, A. Seretny, 2012e, Uczący się języka polskiego jako obcego / drugiego w środowisku endolingwalnym – ich umiejętności i potrzeby, „Kwartalnik Polonicum” nr 1, s. 2–10.
• E. Lipińska, A. Seretny, 2014, O praktycznych aspektach nauczania języka polskiego jako obcego w grupach mieszanych [w:] A. Mielczarek, A. Roter-Bourkane, M. Zduniak-Wiktorowicz (red.), Sukcesy, problemy, wyzwania w nauczaniu języka polskiego jako obcego, „Prace Komisji Językoznawczej” tom LXII, Poznań, s. 127–138.
• E. Lipińska, A. Seretny, P. Turek, 2016, Ta sama, lecz nie taka sama polszczyzna Polaków zza granicy, cudzoziemców i rodzimych użytkowników języka, „Poradnik Językowy” z. 2, s. 7–20.
• A. Lynch, 2003, The relationship between second and heritage language acquisition: Notes on research and theory building, „Heritage Language Journal” nr 1, s. 26–33.
• W.T. Miodunka, 2003, Bilingwizm polsko-portugalski w Brazylii: w stronę lingwistyki humanistycznej, Kraków.
• W. Miodunka, 2010, Polszczyzna jako język drugi. Definicja języka drugiego [w:] J.S. Gruchała, H. Kurek (red.), Silvarerum philologicarum. Studia ofiarowane Profesor Marii Strycharskiej-Brzezinie z okazji Jej jubileuszu, Kraków, s. 233–245.
• D. Mostwin, 1995, Trzecia wartość. Wykorzenienie i tożsamość, Lublin.
• T. Nowak, 2011, Język w świetle odkryć nauki, Kraków.
• G. Pietkiewicz, 2000, Polacy w Szwajcarii [w:] A. Wilkoń (red.), Polacy w kulturze świata – Polacy twórcy w kraju zamieszkania. Materiały z III Forum Oświaty Polonijnej, Paryż 5–8 lipca 1999, Warszawa, s. 26–31.
• U. Płatek, 2007, Profil emigranta polskiego w społeczeństwie i kulturze Australii, praca magisterska napisana w Instytucie Socjologii pod kier. prof. UZ dr. hab. M. Chałubińskiego, Zielona Góra; http://przeglad.australink.pl/prace/platek.pdf [2 IV 2012].
• M. Polinsky, O. Kagan, 2007, Heritage languages: in the ‘wild’ and in the classroom, „Language and Linguistics Compass” nr 1(5), s. 368–395.
• A. Seretny, 2016, Stopień trudności słowa, leksyka w perspektywie glottodydaktycznej, „JOwS” nr 1, s. 17–26.
• A. Seretny, E. Lipińska, 2016, Polish as a Heritage Language – Somewhere in between, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny” z. 2 (160), s. 177–201.
• E. Sękowska, 1994, Język zbiorowości polonijnych w krajach anglojęzycznych. Zagadnienia leksykalno-słowotwórcze, Warszawa.
• A. Stelmachowski, 2003, Podsumowanie konferencji [w:] K. Gąsowska, M. Mazińska (red.), Polonia a Unia Europejska – nowa jakość współpracy, Kraków, s. 157–165.
• B. Szydłowska-Ceglowa, 1991, Sytuacja języka polskiego na obczyźnie [w:] J. Kozłowski (red.), Szkolnictwo parafialne w upowszechnianiu języka i kultury polskiej w środowiskach polonijnych. Materiały z konferencji naukowej w Poznaniu 14–17 lipca 1988 roku, s. 17–30.
• G. Valdés, 2000, The teaching of heritage languages: an introduction for Slavic-teaching Professionals [w:] O. Kagan, B. Rifkin (red.), Teaching and Learning Slavic Languages and Cultures, Bloomington, Indiana, s. 375–402.
• G. Valdés, 2001, Heritage language students: Profiles and possibilities [w:] J.K. Peyton, D.A. Ranard, S. McGinnis (red.), Heritage languages in America: Preserving a national resource, McHenry, IL, s. 37–77.
• N. van Deusen-Scholl, 2003, Toward a definition of heritage language: Sociopolitical and pedagogical considerations, „Journal of Language. Identity and Education” nr 2(3), s. 211–230.
• A. Żurek, 2016, Badanie polszczyzny odziedziczonej na przykładzie bilingwizmu polsko-niemieckiego, „LingVaria” nr 1, s. 191–202.
• http://www.heritagelanguages.org

Identifiers

Biblioteka Nauki

10586560