Nazwy pokrewieństwa w polskim języku migowym (PJM)

• Authors: Jadwiga Linde-Usiekniewicz , Sylwia Łazińska

Title variants

EN

Kinships terms in Polish Sign Language (PJM)

Abstracts

EN

The paper discusses kinship terms in the contemporary Polish Sign Language (PJM) against a broader typological perspective of kinship terms in spoken and sign languages. The study is partly based on the Corpus-based Dictionary of Polish Sign Language and partly on raw data from the Polish Sign Language Corpus. Particular attention is paid to polysemy of PJM kinship terms and the influence of spoken Polish on both the signifi ers and the signifi ants of PJM signs. The former is illustrated by initialised signs and mouthing, while the latter by semantic extensions of signs that mirror derivational phenomena in spoken Polish. For example the sign ‘sibling’ refers only to ‘brother’s wife’ and not to ‘husband’s sister’, and, although sign language kin terms tend not to be marked for gender, it does not mean ‘brother-in-law’. The reason for such a semantic restriction is that it extends only to senses covered by a spoken Polish term derived from ‘brat’ (‘brother’), i.e. ‘bratowa’ (lit. ‘of brother’), and not to senses covered by the loanword ‘szwagier’ (‘brother-in-law’) and ‘szwagierka’ (‘husband’s sister’). The corpus-based part of the study has revealed that the preferred method of disambiguating signs is through mouthing rather than using compound forms.

• Publisher: Towarzystwo Kultury Języka
• Journal: Poradnik Językowy
• Year: 2018
• Volume: 752
• Issue: 3
• Pages: 35-61

Dates

published

2018

Contributors

author

Jadwiga Linde-Usiekniewicz

• Uniwersytet Warszawski

author

Sylwia Łazińska

• Uniwersytet Warszawski

References

• M. Aronoff, I. Meir, W. Sandler, 2005, The paradox of sign language morphology, „Language” 81 (2), s. 301–344.
• M. Bierwisch, 1986, Semantyka składnikowa, „Przegląd Humanistyczny” 11/12, s. 109–121.
• C. Channer, 2012, Coarticulation in American Sign Language Fingerspelling, The University of New Mexico, rozprawa niepublikowana.
• O. Crasborn, 2006, Nonmanual structures in sign language [w:] K. Brown (red.), Encyclopedia of language and linguistics, wyd. 2, vol. 8, Oxford, s. 668–672.
• O. Crasborn, 2012, Phonetics [w:] R. Pfau, M. Steinbach i B. Woll (red.), Sign language: An international handbook, Berlin, s. 4–20.
• O. Dahl, M. Koptjevskaja-Tamm, 2001, Kinship in Grammar [w:] I. Baron, M. Herslund, F. Sørensen (red.), Dimensions of Possession, Amsterdam–Philadelphia, s. 201–225.
• C. Fillmore, 1985, Frames and the Semantics of Understanding, „Quaderni di Semantica” t. 6.2, s. 222–254.
• D. Grose, 2012, Lexical semantics: Semantic fi elds and lexical aspect [w:] R. Pfau, M. Steinbach i B. Woll (red.), Sign language: An international handbook, Berlin, s. 432–462.
• M. Haspelmath, U. Tadmor (red.), 2009, Loanwords in the World’s Languages. A Comparative Handbook, Berlin.
• B. Hendriks, 2016, Kinship and colour terms in Mexican Sign Language [w:] K. Sagara, U. Zeshan (red.), Semantic Fields in Sign Languages: Colour, Kinship and Quantifi cation, Berlin, s. 330–350.
• J. Hendzel, 1986, Słownik polskiego języka miganego, Olsztyn.
• J. Hollak, T. Jagodziński, 1897, Słownik mimiczny dla głuchoniemych i osób z nimi styczność mających (reprint), Łódź.
• R. Jakobson, 1962, Why ‘mama’ and ‘papa’? [w:] R. Jakobson (red.), Phonological studies, Haga, s. 538–545.
• T. Johnston, A. Schembri, 2007, Australian Sign Language (Auslan): An introduction to sign language linguistics, Cambridge.
• N. Jonsson, 1999, Some grammatical properties of Samoan kin terms, Sztokholm; http://www.ling.su.se/staff/niki/writings/501ver-d.pdf
• N. Jonsson, 2001, Kins terms in grammar [w:] M. Haspelmath, E. König,
• W. Oesterreicher, W. Raible (red.), Language typology and language universals: An international handbook. (Handbücher zur Sprach- und Kommunikationswissenschaft), t. 2, Berlin, s. 1203–1214.
• J. Linde-Usiekniewicz, 2014, Linearność i nielinearność w językach naturalnych [w:] P. Rutkowski, S. Łozińska (red.), Lingwistyka przestrzeni i ruchu. Komunikacja migowa a metody korpusowe, Warszawa, s. 203–220.
• J. Linde-Usiekniewicz, P. Rutkowski, M. Czajkowska-Kisil, J. Łacheta, 2016, Między leksykografią opisową a przekładową: słownik polskiego języka migowego (PJM), „Prace Filologiczne” 68, s. 225–244.
• J. Lyons, 1984, Semantyka, t. 1, Warszawa.
• J. Łacheta, M. Czajkowska-Kisil, J. Linde-Usiekniewicz, P. Rutkowski (red.), 2016, Korpusowy słownik polskiego języka migowego, Warszawa; online: http://www.slownikpjm.uw.edu.pl)
• S. Łozińska, 2014, Języki migowe jako przedmiot badań [w:] P. Rutkowski, S. Łozińska (red.), Lingwistyka przestrzeni i ruchu. Komunikacja migowa a metody korpusowe, Warszawa, s. 37–46.
• S. Łozińska, P. Rutkowski, 2014, Ikoniczność w polskim języku migowym [w:] P. Rutkowski, S. Łozińska (red.), Lingwistyka przestrzeni i ruchu. Komunikacja migowa a metody korpusowe, Warszawa, s. 131–144.
• G. Mathur, C. Rathmann, 2010, Two types of nonconcatenative morphology in signed languages [w:] Deaf around the world: the impact of language, s. 54–82.
• I.A. Mel’čuk, 2006, Aspects of the Theory of Morphology, Berlin.
• S. Nerlove, K. Romney, 1967, Sibling terminology and cross-sex behaviour, „American Antropologist t. 69, s. 179–187 (cytowane za N. Jonsson 1999).
• J. Papłoński, 1873, Historyja Warszawskiego Instytutu Głuchoniemych i Ociemniałych [w:] Pamiętnik warszawskiego Instytutu Głuchoniemych i Ociemniałych z roku szkolnego 1871/72, Warszawa, s. 1–39.
• K. Richterowá, A. Macurová, R. Nováková, 2016, Kinship terminology in Czech Sign Language [w:] K. Sagara, U. Zeshan (red.), Semantic Fields in Sign Languages: Colour, Kinship and Quantification, Berlin, s. 163–208.
• P. Rutkowski, S. Łozińska, J. Filipczak, J. Łacheta, P. Mostowski, 2014, Korpus polskiego języka migowego (PJM): założenia – procedury – metodologia [w:] M. Sak (red.), Deaf Studies w Polsce, t. I, Łódź, s. 219–226.
• P. Rutkowski, S. Łozińska, Color Names in Polish Sign Language (PJM): A Corpus-Based Study, Colour and colour naming: crosslinguistic approaches [w druku].
• K. Sagara, 2016, Aspects of number and kinship terms in Japanese Sign Language [w:] K. Sagara, U. Zeshan (red.), Semantic Fields in Sign Languages: Colour, Kinship and Quantifi cation, Berlin, s. 301–332.
• K. Sagara, U. Zeshan, 2016a, Semantic fi elds in sign languages – A comparative typological study [w:] K. Sagara, U. Zeshan (red.), Semantic Fields in Sign Languages: Colour, Kinship and Quantification, Berlin, s. 3–40.
• K. Sagara, U. Zeshan (red.), 2016b, Semantic Fields in Sign Languages: Colour, Kinship and Quantification, Berlin.
• W. Sandler, D. Lillo-Martin, 2006, Sign Language and Linguistic Universals, Cambridge.
• B. Schwimmer, 2001, Systematic kinship terminologies; https://umanitoba.ca/faculties/arts/anthropology/tutor/kinterms/termsys.html)
• M. Świdziński, 2018, O trzech aspektach naturalności języków migowych, „Poradnik Językowy” z. 3, s. 7–24.
• R. Takkinen, T. Jantunen, I. Seioloa, 2016, A typological look at kinship terms, colour terms and numbers in Finnish Sign Language [w:] K. Sagara, U. Zeshan (red.), Semantic Fields in Sign Languages: Colour, Kinship and Quantification, Berlin, s. 123–162.
• W. Tazbir, 1950, Mowa gestów i jej stosunek do mowy głosowej. Materiał zebrany w Państwowym Instytucie Głuchoniemych w Warszawie, niepublikowana praca magisterska.
• P. Tomaszewski, 2005a, O niektórych elementach morfologii polskiego języka migowego: złożenia (cz. 1), „Poradnik Językowy” z. 2, s. 59–75.
• P. Tomaszewski, 2005b, O niektórych elementach morfologii polskiego języka migowego: zapożyczenia (cz. 2), „Poradnik Językowy” z. 3, s. 44–62.
• A. Weinsberg, 1983, Językoznawstwo ogólne, Warszawa.
• J. Woodward, 1978, All in the Family: Kinship Lexicalization Across Sign Languages, „Sign Language Studies” 9, s. 121–138 (cytowane za D. Grose 2012).

Identifiers

Biblioteka Nauki

2899309