Przyswajanie języka w zespole Aspergera

• Authors: Joanna Senderska

Abstracts

EN

This paper, being an overview and a synthesis, is dedicated to language acquisition by children with Asperger’s, an autism spectrum disorder (ASD). According to the DSM-5, the latest classifi cation of mental disorders by the American Psychiatric Association, the Asperger syndrome should be discussed as a condition along a certain continuum of autistic disorders, or a special form of autism, rather than as a separate type of disorders. Children suffering from Asperger’s find it difficult to develop communication skills and, partly, age-appropriate language skills, which translates into disturbed language communication. The disturbances involve diffi culties in acquiring and applying social rules as well as specific narrow interests. The author, referring to the rich, mainly Polish-language, relevant literature presents the problems with acquiring linguistic knowledge by children with the Asperger syndrome at individual layers of linguistic, i.e. phonological, lexical, syntactic, and pragmatic, functioning.

• Publisher: Towarzystwo Kultury Języka
• Journal: Poradnik Językowy
• Year: 2019
• Volume: 761
• Issue: 2
• Pages: 38-51

Dates

published

2019

Contributors

author

Joanna Senderska

References

• T. Attwood, 1998, Asperger’s Syndrome: A Guide for Parents and Professionals, London–Philadelphia.
• T. Attwood, 2006, Zespół Aspergera, tłum. M. Łamacz, Poznań.
• T. Attwood, 2015, The Complete Guide to Asperger’s Syndrome, London–Philadelphia. J. Bauer, 2008, Empatia. Co potrafi ą lustrzane neurony, tłum. M. Guzowska--Dąbrowska, Warszawa.
• U. Bigas, 2014, Autyzm – charakterystyka zachowań językowych w autystycznym spektrum zaburzeń [w:] S. Grabias, M. Kurkowski (red.), Logopedia. Teoria zaburzeń mowy. Podręcznik akademicki, Lublin, s. 361–378.
• L. Bobkowicz-Lewartowska, 2010, Autyzm dziecięcy. Zagadnienia diagnozy i terapii, wyd. V, Kraków.
• E. Boksa, 2016, ABC zespołu Aspergera [w:] A. Kominek (red.), Aspi-racje. Naukowy obraz osób z zespołem Aspergera w aspekcie kulturowym, terapeutycznym i komunikacyjnym, Kielce, s. 21–44.
• A. Bryńska, 2011a, Defi cyty komunikacyjne w zespole Aspergera, „Psychiatria i Psychologia Kliniczna” 11 (1), s. 46–50.
• A. Bryńska, 2011b, Miejsce zespołu Aspergera w grupie całościowych zaburzeń rozwoju: kontinuum czy spektrum zaburzeń autystycznych?, „Psychiatria Polska” 45 (5), s. 749–758.
• U. Frith (red.), 2005, Autyzm i zespół Aspergera, tłum. B. Godlewska, Warszawa.
• U. Frith, 2008, Autyzm. Wyjaśnienie tajemnicy, tłum. M. Hernik, G. Krajewski, Gdańsk.
• S. Grabias, 1997, Mowa i jej zaburzenia, „Audiofonologia” 10, s. 9–36.
• U. Grygier, I. Sikorska, 2008, Mój uczeń pracuje inaczej. Wskazówki metodyczne, Kraków.
• L. Kaczmarek, 1970, Nasze dziecko uczy się mowy, Lublin.
• M. Korendo, 2008, Standard postępowania logopedycznego w przypadku zespołu Aspergera, „Logopedia” 37, s. 107–115.
• M. Korendo, 2013, Językowa interpretacja świata w wypowiedziach osób z zespołem Aspergera, Kraków.
• G. Krasowicz-Kupis, 2012, SLI i inne zaburzenia językowe. Od badań mózgu do praktyki psychologicznej, Sopot.
• I. Kurcz, 2004, Communicative Competence and Theory of Mind, „Psychology of Language and Communication” 8 (2), s. 5–18.
• I. Kurcz, 2005, Psychologia języka i komunikacji, wyd. II popr. i uzup., Warszawa.
• I. Kurcz, 2011, Kompetencja językowa i kompetencja komunikacyjna: ich uwarunkowania biologiczne i społeczne. Model wiedzy językowej człowieka [w:] I. Kurcz, H. Okuniewska (red.), Język jako przedmiot badań psychologicznych. Psycholingwistyka ogólna i neurolingwistyka, Warszawa, s. 35–44.
• L.B. Leonard, 2006, SLI – specyfi czne zaburzenie rozwoju językowego, tłum. M. Hernik, Gdańsk.
• W. Lipski, 2015, Standard postępowania logopedycznego w przypadku autyzmu [w:] S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak (red.), Logopedia. Standardy postępowania logopedycznego. Podręcznik akademicki, Lublin, s. 461–516.
• A. Maciarz, M. Biadasiewicz, 2000, Dziecko autystyczne z zespołem Aspergera, Kraków.
• M. Malicka, E. Niebudek-Bogusz, B. Feret, D. Gryczyńska, 2007, Efekty rehabilitacji głosowej 15-letniego chłopca z zespołem Aspergera, „Otorynolaryngologia” 6 (4), s. 199–205.
• M. Młynarska, 2008, Autyzm w ujęciu psycholingwistycznym. Terapia dyskursywna a teoria umysłu, Wrocław.
• J. Panasiuk, 2015, Skala do oceny profi lu zaburzeń językowych w zespole Aspergera [w:] M. Kurowska, E. Wolańska (red.), Metody i narzędzia diagnostyczne w logopedii, Warszawa, s. 155–182.
• J. Panasiuk, M.M. Kaczyńska-Haładyj, 2015, Postępowanie logopedyczne w przypadku osób dorosłych z zespołem Aspergera [w:] S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak (red.), Logopedia. Standardy postępowania logopedycznego. Podręcznik akademicki, Lublin, s. 517–549.
• E. Pisula, 1993, Autyzm, fakty, wątpliwości i opinie, Warszawa.
• E. Pisula, 1999, Autyzm u dzieci. Diagnoza, klasyfi kacja, etiologia, Warszawa.
• E. Pisula, 2012, Autyzm. Przyczyny, symptomy, terapia, Gdańsk.
• J. Porayski-Pomsta, 2015, O rozwoju mowy dziecka. Dwa studia, Warszawa.
• A. Rosińska-Mamej, 2016, Na granicy... porozumiewania się. Problemy społeczno-komunikacyjne osoby cierpiącej na zespół Aspergera (na przykładzie detektyw Sonyi Cross z serialu The Bridge: Na granicy) [w:] A. Kominek (red.), Aspi-racje. Naukowy obraz osób z zespołem Aspergera w aspekcie kulturowym, terapeutycznym i komunikacyjnym, Kielce, s. 185–205.
• A. Sławińska, 2014, Zespół Aspergera u osób dorosłych – zbieżność z innymi zaburzeniami, zaburzenia współwystępujące i problemy towarzyszące, „Psychiatria i Psychologia Kliniczna” 14 (4), s. 304–307.
• U. Szwajda, 2014, O mówieniu bez komunikowania, czyli dyskurs i interakcja w autyzmie. Charakterystyka trudności, „Socjolingwistyka” 28, s. 93–107.
• M. Tomasello, 2002, Kulturowe źródła ludzkiego poznawania, tłum. J. Rączaszek, Warszawa.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2083764