Rewel (Tallinn) w planach Zygmunta Augusta

• Authors: Paweł A. Jeziorski

Title variants

EN

Reval (Tallinn) city in plans Sigismund Augustus

Abstracts

EN

Reval city (modern Tallinn) in the middle of the 16th c. was one of the largest cities of Livonia. This important seaport, which played a key role in the Hanseatic trade with Russia, consisted of a strongly fortified city and castle. After invasion of the army of Ivan the Terrible into Livonia in 1558, the residents of Reval – facing the weakness of the Livonian Order – quickly felt the threat of a violent aggressor. Looking for help from neighboring countries, the authorities of Reval turned to Sweden and Denmark for help but were not granted any support. The situation changed when in the Livonian conflict became involved King Sigismund Augustus, who strived to rule the whole Livonian lands. He appreciated the importance of Reval city as the most important port on the northern Livonia, enabling rapid delivery of food, weapons and soldiers for fighting. Involved in the diplomatic game Sigismund Augustus missed most convenient moment to get control over Reval city. The moment was seized by the new king of Sweden, Erik XIV Vasa, who in 1561, conquered Reval and a portion of Harrien (Harju) and Wierland (Virumaa). Action taken by Sigismund Augustus, to get control over Reval, did not bring the expected results, also due to the reluctance of the authorities and inhabitants of the city to pass under the rule of Lithuania. Struggling with financial problems Polish king ultimately failed to recover Reval through diplomatic negotiations (Szczecin Congress in 1570), as well as, by force. The loss of Reval city and acceptance of the Swedish rule over a large part of the Estonia must be regarded as one of the most important errors of King Sigismund Augustus, resulting in the loss of the greater part of the Livonian lands.

Keywords

PL

Rewel; Tallin; Zygmunt August

EN

Reval; Tallinn; Sigismund Augustus

• Publisher: Archiwum Główne Akt Dawnych
• Journal: Miscellanea Historico-Archivistica
• Year: 2014
• Issue: 21
• Pages: 23-49

Dates

published

2014

Contributors

author

Paweł A. Jeziorski

• Instytut Historii PAN, Toruń

References

• 1558 г. Объявление войны царем Иваном Васильевичем городу Ревелю, сообщил А. А. Чумиков, Чтения общества истории и древностей российских, 1886, кн. 4
• Akta podkanclerskie Franciszka Krasińskiego 1569–1573, wyd. W. Krasiński, przypisy W. Chomętowski, cz. 2 (Biblioteka Ordynacyi Krasińskich, Rok 1870), Warszawa 1870; cz. 3 (Biblioteka Ordynacyi Krasińskich, Rok 1871, A), Warszawa 1871
• Angermann N., Die Stellung der livländischen Städte in der hansischen Gemeinschaft, Hansische Geschichtsblätter, Jg. 113, 1995
• Angermann N., Lange T., Am Vorabend des Livländischen Krieges: Die Positionen der politischen Hauptkräfte Livlands gegenüber Russland [w:] Балтийский вопрос в конце XV–XVI в. Сборник научных статей, Москва 2010
• Archiv für die Geschichte Liv-, Ehst- und Curlands, Bd. 7, Reval 1854
• Arnell S., Die Auflösung des livländischen Ordensstaates. Das schwedische Eingreifen und die Heirat Herzog Johans von Finnland 1558–1562, Lund 1937
• Baltisches Historisches Ortslexikon, begonnen v. H. Feldmann, hg. v. H. von zur Mühlen, Teil I: Estland (einschliesslich Nordlivland), bearb. v. G. Westermann (Quellen und Studien zur Baltischen Geschichte, Bd. 8/I), Köln-Wien 1985
• Biskup M., Uformowanie się duchownych władztw terytorialnych w średniowiecznych Inflantach i ich granice państwowe [w:] Inflanty w średniowieczu. Władztwa zakonu krzyżackiego i biskupów, red. M. Biskup, Toruń 2002
• Biskup M., Zatarg Komisji Morskiej Zygmunta Augusta z władzami Prus Książęcych na przełomie 1570–1571 r., „Kwartalnik Historyczny”, t. 79, 1972, z. 2
• Błaszczyk G., Litwa na przełomie średniowiecza i nowożytności 1492–1569, Poznań 2002
• Bodniak S., Kongres szczeciński na tle bałtyckiej polityki polskiej, Kraków 1929
• Bodniak S., Polska a Bałtyk za ostatniego Jagiellona (Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej, z. 3), Kórnik 1946
• Bodniak S., Skorupska Z., Jan Kostka, kasztelan gdański, prezes Komisji Morskiej i rzecznik unii Prus z Koroną, Gdańsk 1979
• Brackel H. von, Probe einer Uebersetzung der Denkwürdigkeiten des Fürsten Andrei Michailowitsch Kurbsky, Mittheilungen aus dem Gebiete der Geschichte Liv-, Ehst- und Kurland’s, Bd. 1, H. 1, Riga-Leipzig 1837
• Brevern G. von, Studien zur Geschichte Liv-, Esth- und Kurlands, Bd. 1: Der Liber census Daniae und die Anfänge der Geschichte Harrien und Wirland’s (1219–1244), Dorpat 1858
• Briefe und Urkunden zur Geschichte Livlands in den Jahren 1558–1562, hg. v. F. Bienemann, Bd. 5, Riga 1876
• Bues A., Włączenie Księstwa Kurlandii i Semigalii do Rzeczypospolitej polsko-litewskiej w czasach Unii Lubelskiej [w:] Праблемы інтэграцыі і інкарпарацыі, s. 94
• Burgenlexikon für Alt-Livland, zusammengestellt v. K. von Löwis of Menar, Riga 1922
• Busse K. H. von, Herzog Magnus von Holstein und sein livländisches Königthum. Auszüge aus gleichzeitigen Actenstücken nebst einer Einleitung, Mittheilungen aus dem Gebiete der Geschichte Liv-, Ehst- und Kurland’s, Bd. 8, H. 2, Riga 1856
• Busse K. H. von, Herzog Magnus, König von Livland. Einf fürstliches Lebensbild aus dem 16. Jahrhunder, Leipzig 1871
• Busse K. von, Die Einnahme der Stadt Dorpat im Jahre 1558 und die damit verbundenen Ereignisse, Mittheilungen aus dem Gebiete der Geschichte Liv-, Ehst- und Kurland’s, Bd. 1, H. 3, Riga-Leipzig 1840
• Bysted A., Jensen K. V., Lind J., Jerusalem in the North: Denmark and the Baltic Crusades, 1100–1522 (Outremer, “Studies in the Crusades and the Latin East”, 1), Turnhout 2012
• Chronica der Prouinz Lyfflandt, dorch Balthasar Russowen [w:] Scriptores rerum Livonicarum. Sammlung der wichtigsten Chroniken und Geschichtsdenkmale von Liv-, Ehst- und Kurland, Bd. 2, Riga-Leipzig 1848
• Cynarski S., Zygmunt August, Wrocław 1988
• Czaja R., Miasta inflanckie i estońskie w XIII–XVI wieku [w:] Inflanty w średniowieczu. Władztwa zakonu krzyżackiego i biskupów, red. M. Biskup, Toruń 2002
• Czapliński W., Nowa praca duńska o kwestii inflanckiej w drugiej połowie XVI w., „Zapiski Historyczne”, t. 39, 1974, z. 2
• Czapliński W., Polska a Dania XVI–XX w. Studia, Warszawa 1976
• Czapliński W., Stanowisko państw skandynawskich wobec sprawy inflanckiej w latach 1558–1561, „Zapiski Historyczne”, t. 28, 1963, z. 3
• Das Revaler Bürgerbuch 1409–1624, hg. v. O. Greiffenhagen (Publikationen aus dem Revaler Stadtarchiv, Nr. 6), Reval 1932
• Dembińska A., Polityczna walka o egzekucję dóbr królewskich w latach 1559/64 (Rozprawy Historyczne Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, t. XIV, z. 2), Warszawa 1935
• Deutschordens-Zentralarchiv (Wien), Abteilung Livland, sygn. Liv 6/2
• Diariusz sejmu lubelskiego 1566 roku, oprac. I. Kaniewska, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1980
• Dziarnowicz A., Inflanty w źródłach i świadomości społeczeństwa Wielkiego Księstwa Litewskiego w drugiej połowie XVI i w XVII wieku [w:] Wojny północne w XVI–XVIII wieku w czterechsetlecie bitwy pod Kircholmem, red. B. Dybaś, współpraca A. Ziemlewska, Toruń 2007
• Einquartirung polnischer Truppen in die Stadtschule zu Reval Anno 1561, Beiträge zur Kunde Ehst-, Liv- und Kurlands, Bd. 1, H. 1, Reval 1868
• Ericson Wolke L., Jan III Waza. Władca renesansowy, tłum. W. Łygaś, Gdańsk 2011
• Ferenc M., Mikołaj Radziwiłł „Rudy” (ok. 1515–1584). Działalność polityczna i wojskowa, Kraków 2008
• Ferenc M., Polska i Polacy w korespondencji Radziwiłłów do 1569 roku [w:] Праблемы інтэграцыі і інкарпарацыі,
• Froese W., Historia państw i narodów Morza Bałtyckiego, przeł. M. Dorna, E. Płomińska-Krawiec, K. Śliwińska, Warszawa 2007
• Frost R. I., The Northern Wars. War, State and Society in Northeastern Europe, 1558–1721, Harlow 2000
• Gładysz A., Wojskowe osiągnięcia Zygmunta Augusta. Próba oceny [w:] Sigismundus Augustus Rex. Studia i szkice z dziejów panowania ostatniego Jagiellona, red. A. Januszek-Sieradzka, Sandomierz 2010
• Goetze J., Hansische Schiffahrtswege in der Ostsee, Hansische Geschichtsblätter, Jg. 93, 1975
• Hartmann S., Neue Quellen zur livländischen Koadjutorfehde 1555/56 mit einer Darstellung der livländischen Koadjutorfehde bis zur Gefangennahme Erzbischof Wilhelms in Kokenhusen im Spiegel der Regesten des Herzoglichen Briefarchivs und der neu aufgefundnen Quellen [w:] Aus der Geschichte Alt-Livlands. Festschrift für Heinz von zur Mühlen zum 90. Geburtstag (“Schriften der Baltischen Historischen Kommission”, Bd. 12), Münster 2004, s. 275–306
• Heyde J., Bauer, Gutshof und Königsmacht. Die estnischen Bauern in Livland unter polnischer und schwedischer Herrschaft 1561–1650 (Quellen und Studien zur Baltischen Geschichte, Bd. 16), Köln-Weimar-Wien 2000
• Heyde J., Zwischen Kooperation und Konfrontation: Die Adelspolitik Polen-Litauens und Schwedens in der Provinz Livland 1561–1650, „Zeitschrift für Ostmitteleuropa-Forschung”, Bd. 47, 1998, H. 4
• Jahnke C., Reval als Schnittstelle zwischen dem Groß- und dem Einzelhandel im Spätmittelalter, Vana Tallinn, Bd. 20 (24), 2009, s. 56–77
• Januškevič A., Między królem a Radziwiłłami: kształtowanie kariery politycznej Jana Chodkiewicza w przededniu unii lubelskiej 1569 [w:] Faworyci i opozycjoniści. Król a elity polityczne w Rzeczypospolitej XV–XVIII wieku, red. M. Markiewicz, R. Skowron, Kraków 2006
• Januškevič A., Unia lubelska a wojna inflancka: wzajemna współzależność na tle polityki wewnętrznej Litwy [w:] Unia lubelska z 1569 roku. Z tradycji unifikacyjnych I Rzeczypospolitej, red. T. Kempa, K. Mikulski, Toruń 2011
• Januszek-Sieradzka A., „Potrzeba moskiewska” na sejmach koronnych w latach 60. XVI stulecia, Teka Komisji Historycznej. Oddział w Lublinie PAN, [t.] 9, 2012
• Jasnowski J., Chodkiewicz Hieronim [w:] PSB, t. 3, s. 359
• Jasnowski J., Mikołaj Czarny Radziwiłł (1515–1565). Kanclerz i marszałek ziemski Wielkiego Księstwa Litewskiego, wojewoda wileński (Rozprawy Historyczne Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, t. 22), Warszawa 1939
• Jeziorski P. A., Die Städtelandschaft Livlands im sechzehnten und siebzehnten Jahrhundert. Eine Problemskizze [w:] Städtelandschaften im Ostseeraum im Mittelalter und in der Frühen Neuzeit, hrsg. v. R. Czaja, C. Jahnke, Toruń 2009
• Johann Renner’s Livländische Historien, hg. v. R. Hausmann, K. Höhlbaum, Göttingen 1876
• Johansen P., Die Bedeutung der Hanse für Livland, Hansische Geschichtsblätter, Jg. 65/66, 1940/1941, s. 1–55
• Johansen P., Die Estlandliste des Liber census Daniae, Halbband 1–2, Kopenhagen-Reval 1933
• Johansen P., Mühlen H. von zur, Deutsch und Undeutsch im mittelalterlichen und frühneuzeitlichen Reval (Ostmitteleuropa in Vergangenheit und Gegenwart, [Bd.] 15), Köln-Wien 1973
• Johansen P., Nordische Mission, Revals Gründung und die Schwedensiedlung in Estland, Stockholm 1951
• Kahk J., Tarvel E., An Economic History of the Baltic Countries („Acta Universitatis Stockholmiensis. Studia Baltica Stockholmiensia, 20), Stockholm 1997
• Karwowski S., Wcielenie Inflant do Litwy i Polski 1558–1561 roku, Poznań 1873
• Kempa T., Konflikty w elicie politycznej Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI wieku (do 1569 roku) a kwestia unii polsko-litewskiej [w:] Праблемы інтэграцыі і інкарпарацыі, s. 56
• Kirchner W., „Neues” zum Thema Livland und Moskau im 16. Jahrhunder?, “Hansische Geschichtsblätter“, Jg. 95, 1977
• Kivimäe J., Das Scharmützel hinter dem Jerusalemer Berg Anno 1560 [w:] Die Revaler Schwarzenhäupter. Geschichte und Schätze der Bruderschaft der Schwarzenhäupter, hrsg. v. J. Kreem, U. Oolup, Tallinn 1999
• Kłodziński A., Stosunki Polski i Litwy z Inflantami przed zatargiem z r. 1556/7, „Kwartalnik Historyczny”, R. 22, 1908, z. 2–3
• Konopczyński W., Dzieje Polski nowożytnej, wstęp J. Maternicki, posłowie J. Dzięgielewski, oprac. tekstu i przypisy: t. 1 – J. Dzięgielewski, t. 2 – M. Nagielski, Warszawa 2003 (wyd. 4)
• Koroluk W., Wojna inflancka, tłum. J. Nowacki, Warszawa 1956
• Kotter L., Die Stadtfestungen Revals [w:] Städtisches Leben im Baltikum zur Zeit der Hanse, s. 113–124
• Kreem J., Stadt und Landesherr als Geschäftspartner. Die Handelsangelegenheiten in den Beziehungen zwischen dem Deutschen Orden und der Stadt Reval [w:] Städtisches Leben im Baltikum zur Zeit der Hanse, s. 93–112
• Küng E., „Paludes kristlikku päästmist ja kaitset”. Eestimaa seisuste allistumine Rootsi võimule 1561. aasta suvel, TUNA, Bd. 14: 2012, H. 3 (52), s. 88–98
• Kuntze E., Organizacja Inflant w czasach polskich [w:] Polska a Inflanty (Pamiętnik Instytutu Bałtyckiego, [t.] 39), Gdynia 1939
• Kurland. Vom polnisch-litauischen Lehnsherzogtum zur russischen Provinz. Dokumente zur Verfassungsgeschichte 1561–1795, hg. v. E. Oberländer, V. Keller, Paderborn-München-Wien-Zürich 2008
• Kwiatkowski M., Pisma. Edycje królewieckie 1564–1577, oprac. i wstępem poprzedził M. Pawlak, Bydgoszcz 1997
• Lange H., Der Streit zwischen dem Erzbischof Wilhelm und dem Rigaschen Domkapitel wegen der erledigten Propstei 1561, Mitteilungen aus der livländischen Geschichte, Bd. 21, Riga 1911–1928
• Larsson L. O., Gustaw Waza, ojciec państwa szwedzkiego czy tyran?, przeł. W. Łygaś, Warszawa 2009
• Lepszy K., Dzieje floty polskiej, Gdańsk 1947
• Lewandowski J., Historia Estonii, Wrocław-Warszawa-Kraków 2002
• Lietuvos Metrika. Knyga Nr. 530 (1566–1572). Viešujų reikalų knyga 8, parengė D. Baronas, L. Jovaiša, Vilnius 1999
• Listy króla Zygmunta Augusta do Radziwiłłów, oprac., wstęp i komentarze I. Kaniewska, Kraków 1997
• Listy oryginalne Zygmunta Augusta do Mikołaja Radziwiłła Czarnego, wojewody wileńskiego marszałka i kanclerza W. X. L., Xięcia na Ołyce i Nieświeżu; brzeskiego, szawelskiego, kowieńskiego i boryssowskiego etc. starosty [...], wyd. S. A. Lachowicz, Wilno 1812
• Lulewicz H., Gniewów o unię ciąg dalszy. Stosunki polsko-litewskie w latach 1569–1588, Warszawa 2002
• Lulewicz H., Radziwiłł Mikołaj zwany Czarnym [w:] PSB, t. 30, s. 338–339
• Lulewicz H., Radziwiłł Mikołaj zwany Rudym [w:] PSB, t. 30, s. 324
• Małowist M., Wschód a Zachód Europy w XIII–XVI wieku, Warszawa 2006
• Misāns I., Die Städte als politischer Faktor in Livland zur Hansezeit [w:] Städtisches Leben im Baltikum zur Zeit der Hanse. Zwölf Beiträge zum 12. Baltischen Seminar, hrsg. v. N. Angermann (Schriftenreihe Baltische Seminare, Bd. 10), Lüneburg 2003, s. 21–42
• Mühlen H. von zur, Reval vom 16. bis zu 18. Jahrhundert. Gestalten und Generationen eines Ratsgeschlechts (Quellen und Studien zur Baltischen Geschichte, Bd. 6), Köln-Wien 1985
• North M., Geschichte der Ostsee. Handel und Kulturen, München 2011
• Nottbeck E. von, Ein Spottlied auf den Ordensmeister Gotthard Kettler, Beiträge zur Kunde Ehst-, Liv- und Kurlands, Bd. 5, H. 2, Reval 1898
• Olewnik J., Polsko-pruski plan inkorporacji Inflant do monarchii jagiellońskiej z lat 1552–1555 i jego pierwsze stadium realizacji, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, 1979, nr 4, s. 393–407
• Papée F., Jagiellonowie a Moskwa, „Kwartalnik Historyczny”, R. 36, 1922
• Pirożyński J., Sejm warszawski roku 1570, Kraków 1972
• Plewczyński M., Połubiński (Połubieński) Aleksander Iwanowicz [w:] PSB, t. 27, s. 356.
• Polak W., O dobro wspólne i egzekucję praw. Sejm 1565 roku w Piotrkowie, Toruń 2004
• Quellen zur Geschichte des Untergangs livländischer Selbständigkeit, hg. v. C. Schirren, Bd. 2, Reval 1862 Rasmussen K., Die livländische Krise 1554–1561, København 1973
• Rauch G. von, Aus der baltischen Geschichte. Vorträge, Untersuchungen, Skizzen aus sechs Jahrzehnten (Beiträge zur baltischen Geschichte, Bd. 9), Hannover-Döhren 1980
• Regesten aus zwei Missivbüchern des XVI. Jahrhunderts im Revaler Stadt-Archiv, bearb. v. G. von Hansen (Archiv für die Geschichte Liv-, Est- und Curlands, III. Folge, IV. Band), Reval 1895
• Renner U., Herzog Magnus von Holstein als Vasall des Zaren Ivan Groznyj [w:] Deutschland – Livland – Rußland. Ihre Beziehungen vom 15. bis 17. Jahrhundert, hrsg. v. N. Angermann, Lüneburg 19888.
• Revals Kriegsdrangsale in der zweiten Hälfte des 16. Jahrhunderts. Nach Balthasar Russsow’s eines Zeitgenossen Schilderung, Archiv für die Geschichte Liv-, Ehst- und Curlands, Bd. 7, Reval 1854
• Ritscher A., Reval an der Schwelle zur Neuzeit, Teil 2: Vom Tode Wolters von Plettenberg bis zum Untergang des Deutschen Ordens in Livland (1535–1561), Bonn 2001
• Schiemann T., Charakterköpfe und Sittenbilder aus der baltischen Geschichte des sechzehnten Jahrhunderts, Mitau 1877
• Scriptores rerum Polonicarum, t. 1: Dyaryusze sejmów koronnych 1548, 1553 i 1570 r., wyd. J. Szujski, Kraków 1872
• Sehr greuliche Neue Zeitung über grausame Tyrannei der Moskowiter an dn gefangenen Christen aus Livland, Nürnberg 1561
• Seibertz J. S., Wilhelm von Fürstenberg Herrmeister des deutschen Ordens in Livland, Münster 1858 (Sonderdruck aus „Zeitschrift für vaterländische Geschichte und Alterthumskunde Westfalens”, Bd. 19)
• Spreckelsen A., Die Revalschen Freibeuter in den Jahren 1558–1561, Beiträge zur Kunde Ehst-, Liv- und Kurlands, Bd. 6, H. 2–3, Reval 1902
• Sucheni-Grabowska A., Zygmunt August. Król polski i wielki książę litewski 1520–1562, Kraków 2010
• Tiberg E., Moskau, Livland und die Hanse 1487–1547, Hansische Geschichtsblätter, Jg. 93, 1975
• Urzędnicy inflanccy XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. K. Mikulski, A. Rachuba [Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII–XVIII wieku. Spisy, t. IX: Inflanty]
• Vogelsang R., Reval und der Deutsche Orden: Zwischen städtischer Autonomie und landesherrlicher Gewalt [w:] Stadt und Orden. Das Verhältnis des Deutschen Ordens zu den Städten in Livland, Preussen und im Deutschen Reich, hrsg. v. U. Arnold, Marburg 1993, s. 34–58
• Weede S., Der Revaler Rußlandhandel im Mittelalter [w:] Reval. Handel und Wandel vom 13. bis zum 20. Jahrhundert, hrsg. v. N. Angermann, W. Lenz, Lüneburg 1997, s. 87–109
• Wijaczka J., Asverus von Brandt 1509–1559. Życie i działalność dyplomatyczna w służbie księcia Albrechta pruskiego, Kielce 1996
• Wijaczka J., Prusy Książęce a Polska, Litwa i Inflanty w połowie XVI wieku, Kielce 1992
• Winckler A., Die deutsche Hansa in Rußland, Berlin 1886
• Zawadzki K., Gazety ulotne polskie i Polski dotyczące XVI–XVIII wieku. Bibliografia, t. 1: 1514–1661, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1977
• Ziemlewska A., Ryga w Rzeczypospolitej polsko-litewskiej (1581–1621), Toruń 2008
• Źrzódłopisma do Dziejów Unii Kor. Polskiej i W. X. Litewskiego, cz. 3: Diariusz Lubelskiego Sejmu Unii. Rok 1569, drukiem ogłosił A. T. Działyński, Poznań 1856
• Граля И., Иван Михайлов Висковатый. Карьера государственного деятеля в России XVI в., Москва 1994
• Дзярновіч А., »Прускі« сцэнарый для Iнфлянтаў: да пытання выкарыстання катэгорый »інтэграцыя« і »інкарпарацыя« ў дачыненні да XVI ст. [w:] Праблемы інтэграцыі і інкарпарацыі ў развіцці Цэнтральнай і Усходняй Еўропы ў перыяд ранняга Новага часу. Матэрыялы міжнароднай навуковай канферэнцыі, прысвечанай 440-годдзю Люблінскай уніі (Мінск, 15–17 кастрычніка 2009 г.), ред. С. Ф. Сокал, А. М. Янушкевіч, Мінск 2010, s. 86–93
• Смирнов Н. В., Ливонская война и города Ливонии [w:] Балтийский вопрос в конце XV–XVI в., s. 470
• Филюшкин А., Планы Пруссии, Польского королевства и Великого княжества Литовского по присоединению Ливонии накануне Ливонской войны: интеграция, инкорпорация или аннексия? [w:] Праблемы інтэграцыі і інкарпарацыі ў развіцці Цэнтральнай і Усходняй Еўропы ў перыяд ранняга Новага часу. Матэрыялы міжнароднай навуковай канферэнцыі, прысвечанай 440-годдзю Люблінскай уніі (Мінск, 15–17 кастрычніка 2009 г.), ред. С. Ф. Сокал, А. М. Янушкевіч, Мінск 2010, s. 106–116
• Хорошкевич А. Л., Россия в системе международных отношений середины XVI века, Москва 2003
• Янушкевич А. Н., Ливонская война. Вильно против Москвы 1558–1570, Москва 2013

Identifiers

Biblioteka Nauki

1064751